«У святы дзеці віншуюць мам, а ў яго мамы побач няма». Як палітзняволеная змагалася за сына

Пакуль Алена знаходзілася ў зняволенні, яе абмежавалі ў бацькоўскіх правах на маленькага сына. Яна выхоўвае яго адна, таму апеку над дзіцем аформіла бабуля. Алена распавяла блогу «Шуфлядка», чаму рэдка пісала сыну з калоніі, як аднаўляла правы на ўласнае дзіця і як цяпер наладжвае з ім кантакт пасля доўгага расстання.

«Дзеці-магутны інструмент ціску»

Калі Алену затрымлівалі (прама на працы), яна думала толькі пра свайго дзевяцігадовага сына, якога выхоўвае адна: «Істэрыка, неразуменне, думкі не пра сябе — думаеш, як з сынам. Накручваеш сябе, думаеш, што дзіця паедзе ў дзіцячы дом. Мне потым пракурор гэтым пагражаў», — кажа яна.

Жанчына лічыць, што дзеці — магутны і працуючы інструмент ціску, якім сілавікі могуць скарыстацца і падчас следства, і ўжо ў калоніі: «Праца — зразумелая справа, ты яе ўжо пазбавіўся. Свабода — таксама. Толькі дзеці застаюцца».

Увесь час, што Алена правяла ў зняволенні, яе сын думаў, што мама з'ехала на вучобу ў іншы горад. Сапраўдную прычыну, чаму яе няма побач, дзіцяці вырашылі не гаварыць. Апеку над ім аформіла бабуля.

Алена цяжка перажывала, што прапускае важныя падзеі ў жыцці сына.

«Кожнае свята — я ў слёзы. Восьмага сакавіка ўсе дзеці віншуюць мам, а ў яго мамы побач няма. Новы год, дзень нараджэння — усе чакаюць, каб адзначыць з мамай, падарункі атрымаць, а ён — зноў без мамы».

Лісты дзіцяці пісала рэдка: каб не даваць яму ілжывай надзеі на хуткую сустрэчу.

«Ён, думаю, разумеў, што нешта не так, чаму мы, напрыклад, не стэлефаноўваемся, а маем зносіны толькі ў лістах. Пытаўся: «Мама, калі ты прыедзеш?» А я не магла проста напісаць «сонейка, хутка буду». Таму што спачатку некалькі месяцаў СІЗА, нічога не ясна. Потым прысуд і быццам бы ўжо можна напісаць, калі прыеду. Але не, зноў нейкія следчыя дзеянні, баішся, што могуць дадаць тэрмін, баішся падмануць дзіця».

Нечаканую падтрымку сям'я атрымала ад суседзяў, хоць надзеі на гэта не было, бо адзін з іх — міліцыянт, кажа Алена.

«Нашы дзеці вельмі сябравалі. Я перажывала, што з маім сынам забароняць мець зносіны, скажуць, што мы нейкая пракажоная сям'я. Але яны наадварот паставіліся добра, бралі сына майго з сабой, калі кудысьці ехалі, адцягвалі яго. Ён маме маёй сказаў: трымайцеся, усё будзе добра».

Твой дом — турма. Навошта мінскіх школьнікаў пацягнулі на экскурсію на Акрэсціна

«Трэба даказаць, што ты можаш быць мамай свайму дзіцяці»

Пасля абвяшчэння прысуду Алену абмежавалі ў бацькоўскіх правах. На практыцы гэта значыла, што дзіця магло знаходзіцца з ёй толькі ў прысутнасці апекуна, трэба было плаціць аліменты, кампенсаваць суму, якую дзяржава плаціла апекуну. Так Алена стала «абавязанай асобай».

«Каля 450 рублёў было штомесяц. Але іх нерэальна выплаціць, бо ў калоніі заробак 20 рублёў у найлепшым выпадку. Таму збіраўся доўг. Ва ўсіх, хто ў такой сітуацыі, там назапашваюцца даўгі», — кажа жанчына.

Пасля выхаду з калоніі Алена пачала працэс аднаўлення ў бацькоўскіх правах. Ёй паставілі ўмовы: працаўладкавацца, прапрацаваць мінімум тры месяцы і наладжваць кантакт з сынам.

«На працу асабліва ніхто браць не хоча. Прыйшлося тэрмінова ўладкоўвацца проста куды возьмуць, на швейную вытворчасць. Заробак капейкавы, палову забірае дзяржава. Трэба было прайсці ўсіх лекараў, экспертызу псіхалагічную, каб даказаць, што ты можаш быць мамай свайму дзіцяці».

Увесь час, пакуль Алена збірала дакументы, ёй нельга было жыць з сынам, бо бачыцца яны маглі толькі ў прысутнасці апекуна.

«Але я яго, вядома, адразу забрала да сябе. Ну і ўсё, жылі на два дамы. Як толькі хтосьці збіраецца да нас прыйсці, то мы збіраемся і едзем да бабулі. А прыходзілі да нас часта — апека, сацыяльны педагог, міліцыя. Хтосьці вочы на правілы закрываў».

Пародыя на гітлерюгенд. Што рэжым робіць са школьнай адукацыяй

«Можа ў парыве крыкнуць «ты мяне кідала» ці «я цябе ненавіджу»

Наладзіць адносіны з сынам аказалася няпростай задачай. За час адсутнасці мамы ён пасталеў, пачаўся пераходны ўзрост.

«Ён падлетак, эмацыйны, з крыўдай, з пратэстам супраць усяго. Можа ў парыве крыкнуць «ты мяне кідала» або «я цябе ненавіджу». Гэта, вядома, часовыя цяжкасці, але мы іх да гэтага часу не пераадолелі, хоць і маем зносіны вельмі шмат, пастаянна размаўляем».

Калі Алену затрымалі, у сына пачаліся праблемы з вучобай. Раней ён вучыўся добра, цяпер скаціўся на «двойкі-тройкі».

«Ён не разумеў, чаму да ўсіх на святы ў школе прыходзяць мамы-таты, а ў яго была толькі бабуля. Мне цяжка сабе ўявіць, як яму было. Кідаўся рэчамі, крычаў. Я спачатку нават не разумела, як рабіць з ім урокі. Раней я кажу — ідзем займацца, ён адказвае-окей, і праз гадзіну ён ужо вольны. Цяпер гэта крыкі, істэрыкі і зацягванне да апошняга. Я вельмі хачу, але пакуль не ведаю, як усё вярнуць назад».

Алена дазволіла сыну не хадзіць на класныя гадзіны, каб «менш дурылі галаву». Паводле яе слоў, так паступіла мама яшчэ аднаго вучня.

«Калі нашай класнай сказалі, што я сядзела, што гэта палітыка, яна паставілася спакойна: маўляў, з кім не бывае, у нас цяпер кожны другі сядзеў. А потым, калі кранула прысутнасць на класных гадзінах, яна абуралася, але хутка супакоілася. Так што мы туды не ходзім, пакуль без наступстваў. Я сказала: мой сын будзе сам вырашаць, як яму жывецца ў Беларусі, добра ці дрэнна, не трэба яму распавядаць, як у нас усё «выдатна».

Праз тры месяцы Алена сабрала і падала ўсе дакументы. Яшчэ месяц сям'я чакала суда па аднаўленні ў правах: «І нават пасля суда цягнуўся час — трэба было чакаць, пакуль па ўсіх інстанцыях пройдуць гэтыя дакументы. Аб тым, што ўсё гэта знята, і гэтак далей. Біржа працы — праца — апека. Ездзіш туды-сюды як кур'ер, каб паскорыць працэс».

Неўзабаве яна аднавілася ў правах на дзіця, дадому нарэшце перасталі прыходзіць правяраючыя органы. Па магчымасці Алена возіць сына ў паездкі, дорыць падарункі і імкнецца папоўніць «тую радасць, якой у яго не было некалькі гадоў».