«Рэвалюцыйны сцэнар» ў Грузіі: пагроза або спекуляцыя

З набліжэннем парламенцкіх выбараў, якія пройдуць у Грузіі 8 кастрычніка, страсці на ўнутрыпалітычнай арэне разгараюцца. У эпіцэнтры падзей у чарговы раз апынуўся экс-прэзідэнт Грузіі, а цяпер губернатар Адэскай вобласці Міхаіл Саакашвілі.

За дзесяць дзён да дня галасавання прадстаўнікоў апазіцыйнай партыі «Адзіны Нацыянальнае Рух» [АНР] выклікаюць на допыт у межах расследавання магчымай змовы з мэтай звяржэння або захопу дзяржаўнай улады.
Расследаванне служба дзяржбяспекі пачала ў сувязі з распаўсюджаным у СМІ аўдыёзапiсам, на якім Саакашвілі нібыта абмяркоўвае з некалькімі прадстаўнікамі АНР планы і кажа, што «патрэбны рэвалюцыйны сцэнар».
Следчыя органы заяўляюць, што на дадзеным этапе правяраецца сапраўднасць запісу і вядуцца следчыя мерапрыемствы па высвятленні паходжання аўдыёзапісу.
Запіс з'явіўся на партале YouTube на фоне абвінавачванняў з боку кіруючай партыі ў адрас АНР у тым, што апазіцыйная партыя нібыта рыхтуе правакацыі пасля выбараў.
У АНР абвінавачванні абвяргаюць, называючы аўдыёзапіс «грубым мантажом і фальсіфікацыяй».

Новая рэвалюцыя?

Пяцёра прадстаўнікоў АНР былі выкліканыя ў следчыя органы, але з'явіцца адмовіліся. Апазіцыянеры заяўляюць, што адкажуць на пытанні следства ў офісе партыі, бо занятыя ў перадвыбарчы перыяд.
«Мы лічым, што распаўсюджаная запіс з'яўляецца грубым мантажом. Мы не збіраемся ў сувязі з гэтым хадзіць у СГБ і назад, таму што мы праводзім выбарчую кампанію. Хай прыходзяць у наш офіс, і на працягу працоўнага дня мы адкажам на любы пытанне, нават у сувязі з тым трызненнем, якое распаўсюдзілася», — заявіла дэпутат ад АНР Ірма Надзірашвілі.
Міхаіл Саакашвілі не балатуецца ў парламент, але з дапамогай відэазваротаў і пастоў на сваёй старонцы ў «Фэйсбуку» прадказвае ўпэўненую перамогу АНР. З'яўленне запісу нібыта з яго голасам ён пракаментаваў з Украіны, сказаўшы, што «заняты сур'ёзнай справай, а не канспірацыяй».
«Калі нешта рэвалюцыйнае павінна адбыцца ў Грузіі, гэта адбудзецца пасля выбараў, і гэта будзе рэвалюцыйнае паляпшэнне сацыяльных стандартаў і ўзроўню жыцця народа, рэвалюцыйная судовая рэформа, рэвалюцыйнае палягчэнне дзейнасці бізнесу, рэвалюцыйная рэформа адукацыі. Мы гэтыя рэформы сапраўды правядзем рэвалюцыйна», — заявіў ён, выказаўшы ўпэўненасць, што АНР мірна атрымае перамогу на маючых адбыцца выбарах.
Але ў кіруючай партыі «Грузінская мара — Дэмакратычная Грузія» кажуць, што ў АНР выношваюць планы па дэстабілізацыі сітуацыі пасля выбараў.
Выканаўчы сакратар кіруючай партыі Іраклій Кабахідзэ у інтэрв'ю грузінскаму Першаму каналу заявіў, што сапраўднасць распаўсюджаных аўдыёзапісаў будзе пацверджана экспертызай, бо, паводле яго слоў, інфармацыя ў запісах цалкам супадае з інфармацыяй, якая была атрымана партыяй у сувязі з планамі АНР праз іх уласныя каналы.
Кабахідзэ больш актыўна усіх сыпаў абвінавачваннямі ў адрас апанентаў у апошні час, заяўляючы, што запланаваныя правакацыі, у якіх АНР задзейнічае асацыяваныя з ім арганізацыі.
Пры гэтым, паводле яго слоў, у той час як кіруючая партыя атрымае ўпэўненую перамогу на выбарах, у АНР сёння няма рэсурсаў для таго, каб мець самавітае прадстаўніцтва ў новым парламенце, і пасля выбараў 8 кастрычніка гэтая палітычная сіла перастане быць важным гульцом у грузінскай палітыцы .

Вяртанне Саакашвілі: ілюзія ці рэальнасць?

Нягледзячы на ​​заявы кіруючай партыі аб дэстабілізацыі, якая рыхтуецца,  на думку выканаўчага дырэктара арганізацыі «Каўказскі дом» Георгія Канашвілі, перадвыбарчая сытуацыя ў Грузіі параўнальна спакойная, а ажыятаж вакол распаўсюджанага запісу ствараецца хутчэй штучна.
Пры гэтым ён упэўнены, што гісторыя з нібы запісаным зваротам не адаб'ецца на выніках галасавання і рэйтынгу «Грузінскай мары», у адрозненне ад 2012 года.
«Мне здаецца, мэтай усяго гэтага з'яўляецца стварэнне ілюзіі, што нешта можа адбыцца, — кажа ён. — Цяжка нешта сцвярджаць, але як мінімум гэта ў інтарэсах кіруючай партыі, якая імкнецца мабілізаваць сваіх выбаршчыкаў, якія знаходзяцца ў даволі паслабленым рэжыме , бо ніхто не чакае перамогі «Нацыянальнага руху», — упэўнены палітолаг.
У той час як кіруючая партыя імкнецца мабілізаваць выбаршчыкаў размовамі пра падрыхтоўку правакацый з боку АНР, сама апазіцыйная партыя і экс-прэзідэнт падбадзёрваюць сваіх выбаршчыкаў, анансуючы малаверагоднае вяртанне Саакашвілі, кажа Канашвілі.
«Калі чалавек доўгі час не знаходзіцца ў краіне, могуць узнікнуць пэўныя ілюзіі пра тое, што адбываецца ў яго краіне. Але я не думаю, што Саакашвілі настолькі дэзінфармаваны, і не ведае, што большасць насельніцтва яго тут не чакае», — разважае Канашвілі.
Пра тое, што Саакашвілі мае намер прыехаць у Грузію, не раз заяўлялі прадстаўнікі АНР і сам экс-прэзідэнт.Жонка Саакашвілі Сандра Рулафс, якая з'яўляецца кандыдатам у дэпутаты мажарытарыя і другім нумарам у выбарчым спісе АНР, выступіла перад прыхільнікамі ў Зугдзідзі, горадзе на захадзе Грузіі. Яна заявіла, што Саакашвілі прыедзе ў Грузію для таго, каб адсвяткаваць перамогу АНР, «нават калі яму спатрэбіцца пракапаць тунель з Адэсы да Салалаки (раён у Тбілісі)».
Каментуючы магчымы прыезд Саакашвілі, якому на радзіме выстаўлены абвінавачанні па шэрагу шумных спраў, прадстаўнікі грузінскіх уладаў заявілі, што ў дачыненні да яго будуць прынятыя меры, прадугледжаныя заканадаўствам Грузіі.

Стабільны рэйтынг

Палітолагі адзначаюць, што рэйтынг АНР застаецца стабільным, але шэрагі прыхільнікаў партыі не папоўніліся, нягледзячы на ​​пэўнае расчараваньне насельніцтва ў «Грузінскай мары».
Некаторыя эксперты лічаць, што фігура Саакашвілі, які не знаходзіцца ў Грузіі, але ўспрымаецца многімі выбаршчыкамі як лідэр АНР, перашкаджае росту папулярнасці і абнаўленню партыі.
Аднак палітолаг Гія Нодыа мяркуе, што сувязь партыі з Саакашвілі ва ўспрыманні людзей мае і пазітыўны бок для АНР. Пры гэтым, на яго думку, сам экс-прэзідэнт хутчэй бачыць сваю палітычную будучыню менавіта ў Грузіі, а не ва Украіне.
«Ва Украіне ён на гэтым этапе шмат у чым залежыць ад добрай волі Парашэнка і не можа стаць галоўным лідэрам, а ў Грузіі ён спадзяецца, што можа зноў стаць галоўным лідэрам, — кажа Нодыа. — Таму яму хочацца, каб у Грузіі яго не забылі, і ён час ад часу нагадваў пра сябе. Часта гэтыя напамінкі хутчэй контрпрадуктыўныя для АНР, але ёсць і іншы бок — усё-такі вялікая частка электарату галасуе за АНР, як за партыю Саакашвілі».
Паводле bbc.com