Сірыйскія перамовы ў Астане: ці быў вынік

У панядзелак пачаліся і ў аўторак скончыліся перамовы паміж удзельнікамі сірыйскага грамадзянскага канфлікту, арганізаваныя пры пасярэдніцтве Расіі, Турцыі і Ірана. Поспех гэтых перамоваў можна ацэньваць па-рознаму.

Перамовы паміж ключавымі гульцамі ў Астане завяршыліся тым, што Расія, Турцыя і Іран ўзгаднілі паміж сабой механізм падтрымання перамір'я ў Сірыі. Мэта гэтых перамоваў была ў тым, каб умацаваць рэжым перамір'я, які захоўваўся, нягледзячы на ​​ўспышкі гвалту. Калі перамір'е працягнецца, гэта павышае шанцы на правядзенне перамоў у Жэневе 8 лютага пры пасярэдніцтве ААН. Дамоўленасць была дасягнута менавіта паміж знешнімі гульцамі, у той час як гатоўнасць сірыйскага ўрада і апазіцыі яе падтрымаць пакуль невідавочная.

Насуперак чаканням, прамыя перамовы паміж прадстаўнікамі сірыйскага ўрада і прадстаўнікамі апазіцыі так і не адбыліся. Камунікацыя паміж бакамі ажыццяўлялася праз пасярэдніцтва арганізатараў — расійскай, іранскай і турэцкай дэлегацый. Тым не менш, гэтыя перамовы адзначылі пачатак новай дыпламатычнай ініцыятывы па спыненні амаль шасцігадовай грамадзянскай вайны.

Перамовы у Казахстане можна ацаніць як часткова паспяховыя. Як мінімум, дамоўленасці дасягнулі пасярэднікі, якія пагадзіліся, што неабходна ўсталяваць у трохбаковым парадку орган, які б сачыў за выкананнем умоў перамір'я. Такім чынам, Расія, Іран і Турцыя будуць агульнымі намаганнямі зводзіць да мінімуму парушэнні. Орган павінен пачаць працу ў лютым, але падрабязнасці пакуль невядомыя.

Пры гэтым ні адзін з супрацьлеглых бакоў фінальны дакумент не падпісала. Апазіцыя заявіла, што гатовая разглядаць альтэрнатыўныя прапановы. Гэтыя перамовы былі першым выпадкам за час вайны ў Сірыі, калі за сталом перамоваў, хай і апасродкаваных, прысутнічалі прадстаўнікі ўзброенай апазіцыі.

Сірыйская апазіцыя, па ўсёй бачнасці, цяпер прызнала тандэм Расіі і Турцыі ў якасці ключавой міратворчай сілы. Што тычыцца Ірана, яго ролю ў працэсе ўрэгулявання канфлікту пакуль нельга назваць агульнапрызнанай. У прыватнасці, апазіцыя пярэчыць супраць таго, каб Іран удзельнічаў у маніторынгу захавання перамір'я. Пярэчанні матывуюцца тым, што Іран сябруе з «Хізбалой», на якую ўскладаецца адказнасць на большасць парушэнняў перамір'я.

Калі дасягнутая дамоўленасць сапраўды дапаможа падтрымаць перамір'е ў бліжэйшыя дні, гэта павялічыць шанцы на тое, што больш разгорнутыя перамовы пры ўдзеле ААН адбудуцца. Акрамя таго, аўтар агаворвае, што Расія прадставіла дэлегатам ад сірыйскай апазіцыі праект новай Канстытуцыі для Сірыі, у якой прапануецца спосаб фармавання новай сістэмы кіравання. Пазней стала вядома, што сірыйская апазіцыя дадзены праект адхіліла.

Запланаваныя прамыя перамовы паміж сірыйскімі паўстанцамі і ўрадам не адбыліся, а замест гэтага дыпламатычная ініцыятыва хутка дэградавала да абмену абразамі і абвінавачваннямі. Меркавалася, тлумачаць аўтары, што перамовы ў Астане стануць дэманстрацыяй расце ўплыву Масквы ў сірыйскай дыпламатыі. Аднак поспехам гэтая спроба, на іх думку, не ўвянчалася, таму што сірыйскія дэлегацыі пераважна сварыліся.

Паводле polit.ru