The Financial Times: Расія не зможа ў адзіночку падтрымліваць здабычу нафты
Расійская нафтавая галіна пасля ўвядзення заходніх санкцый адчувае далёка не лепшыя часы. The Financial Times прысвячае цэлую паласу аналізу яе цяперашняга стану.
Газета згадвае, як у красавіку 2012 года кіраўнік «Раснафты» Ігар Сечын прамаўляў ў нью-ёркскім гатэлі St. Regis, заклікаючы амерыканцаў забыцца пра былую варожасці і «выкінуць шкілетаў з шафаў». «Прыйшоў час станавіцца стратэгічнымі партнёрамі», — заявіў тады магутны Сечын, а затым падпісаў партнёрскае пагадненне з амерыканскай кампаніяй ExxonMobil, якое адкрыла ёй доступ да распрацоўкі расійскіх нафтавых радовішчаў.
Сёння гэта партнёрства трашчыць па швах: ExxonMobil ўжо згарнула 10 сваіх сумесных прадпрыемстваў з «Раснафтай». Іншыя заходнія фірмы, ад такіх гігантаў, як Shell і Total, да нафтавых кампаній мяльчэй, якія займаюцца абслугоўваннем абсталявання і інжынернымі працамі, таксама сыходзяць з Расіі.
На думку газеты, у наяўнасці крызіс абвешчанай Сечыным «рэіндустрыялізацыі Расіі», у асаблівасці яе нафтаздабываючай галіны. Запасы радовішчаў, на якіх здабыча вялася яшчэ з савецкіх часоў, вычэрпваюцца. Распрацоўка новых — ад Арктыкі да сланцавай нафты ў Сібіры — патрабуе заходніх тэхналогій, інвестыцый і досведа.
Як прадказвае газета, заходнія санкцыі наносяць Расіі балючы ўдар: у наступным годзе ўпершыню з часоў крызісу 1998 года, не лічачы спаду 2008-га, здабыча нафты ў краіне скароціцца, і не выключана, што гэта стане пачаткам зацяжнога шматгадовага спаду.
«З сыходам заходніх кампаній распрацоўка новых рэсурсаў у лепшым выпадку будзе адкладзеная, калі не спыненая зусім» — такое меркаванне шматлікіх урадавых чыноўнікаў, аналітыкаў і кіраўнікоў кампаній прыводзіць Руская служба ВВС.
Як падлічыла вядучая ў нафтавай галіне кансультацыйная кампанія IHS CERA, калі цяперашнія санкцыі будуць дзейнічаць на працягу бліжэйшага дзесяцігоддзя, да 2025 года здабыча нафты ў Расіі скароціцца з 10,5 млн да 7,5 млн барэляў у дзень. Гэта сур’ёзна падарве здольнасці Крамля забяспечваць стабільнасць у краіне і істотна аслабіць яго знешнепалітычныя пазіцыі.
Што тычыцца доўгатэрміновых перспектыў, то Расія, канстатуе выданне, валодае самымі вялікімі ў свеце запасамі сланцавай нафты (парадку 75 млрд барэляў), аднак сваіх невялікіх сэрвісных і інжынерных нафтавых кампаній, падобных тым, што здзейснілі «нафтавую рэвалюцыю» у ЗША, у краіне няма, таму без заходніх фірмаў, на ўзбраенні якіх ёсць і тое, і іншае, расійскія кампаніі наўрад ці справяцца.
Яшчэ адна прыкмета патэнцыйнага няшчасця ў галіне — ўцёкі нафтатрэйдынгавай кампаніі Gunvor, якая мае намер прадаць свае актывы ў Расіі. Яны былі адным з галоўных крыніц прыбытку трэйдараў, пакуль ЗША не ўвялі санкцыі ў дачыненні да заснавальніка кампаніі Генадзя Цімчанкі.
У сярэдзіне 2000-х праз кампанію праходзіла трэць нафтавага экспарту Расіі, аднак затым гэтая доля знізілася, у асноўным з-за таго, што дзяржкампанія «Раснафта» і яе прыватныя канкурэнты сталі гандляваць з партнёрамі наўпрост.
Сама ж «Раснафта» раней атрымала адмову на сваю просьбу аб фінансавай дапамогі ў памеры 1,5 трлн. рублёў з рэзервнага Фонду нацыятнальнай бяспекі Расіі ў сувязі з заходнімі санкцыямі і тут жа запрасіла ва ўрада з той жа крыніцы больш 2 трлн. на праекты ва Усходняй Сібіры, на Далёкім Усходзе і на арктычным шэльфе.
Заяўкі на сродкі з ФНБ збіраліся падаць і іншыя кампаніі ТЭК, пацярпелыя ад санкцый. Так, акрамя «Раснафты», грошы на свой праект «Ямал СПГ» просіць «Новатэк».