Крызіс дае шанец?

Фінансава-эканамічны крызіс не падштурхне ўлады да правядзення рэформаў у эканоміцы Беларусі. Такое меркаванне ў інтэрв'ю "Нямецкай хвалі" выказаў намеснік старшыні руху "За Свабоду" Юрась Губарэвіч.



"За 20 гадоў улада мела дзесяткі магчымасцяў пачаць рэформы. Вядома, пачынаць іх вынікала не падчас крызісу, калі трэба ўжываць выратавальныя меры для тушэння пажару, які відавочна разгараецца. Былі больш спакойныя гады, калі хапала рэсурсаў, каб правесці рэформы, але, на жаль, не было разумення, што гэта трэба рабіць. у выніку тое, што мы сёння маем, — гэта наступствы непрадуманай дзяржаўнай палітыкі. і я лічу, што цяпер усё ж такі нічога ў гэтым плане не змянілася: разумення і, галоўнае, волі да ажыццяўленню ў беларускай эканоміцы рэформаў, якія непарыўна будуць звязаныя з рэфармаваннем палітычнай сістэмы, у сённяшніх уладаў няма. Яны проста спрабуюць неяк перажыць гэты час, каб і надалей захоўваць сябе ва ўладзе ", — кажа палітык.
 

Ініцыятары кампаніі "Народны рэферэндум", куды ўваходзяць Партыя БНФ, рух "За свабоду", кампанія "Гавары праўду!" І Беларуская сацыял-дэмакратычная партыя (Грамада), 15 студзеня ў сумеснай заяве заклікалі Палату прадстаўнікоў да правядзення рэформаў. У прыватнасці, прадстаўнікі дэмсіл заклікалі ўнесці ў парадак дня пазачарговай сесіі парламента пытанне пра магчымасць ініцыяваць правядзенне рэспубліканскага рэферэндуму па пытаннях, прапанаваных грамадзянамі ў межах кампаніі "Народны рэферэндум".
 

Губарэвіч нагадвае, што ў першы раз ініцыятары "Народнага рэферэндуму" звярнуліся да дэпутатаў яшчэ 2 кастрычніка: у першы дзень восеньскай сесіі яны перадалі ў Палату прадстаўнікоў подпісы 50 тысяч грамадзян Беларусі за правядзенне рэспубліканскага рэферэндуму. Аднак ніякай рэакцыі на тое зварот так і не было. Дэмсілы і цяпер не ўскладаюць на дэпутатаў якіх-небудзь надзей.
 

"Мы бачым, што Палата прадстаўнікоў ўсяляк пацвярджае свой статус марыянеткавай. Дэпутаты прызначаюцца, а не выбіраюцца, таму яны не цікавяцца праблемамі людзей, якія падпісаліся ў падтрымку" Народнага рэферэндуму ". Але мы не збіраемся спыняцца. Наступны крок — прыцягнуць як мага больш людзей у падтрымку самой ідэі, працягваць збор подпісаў ", — распавёў Губарэвіч.
 

Пытанні, сфармуляваныя ў межах кампаніі "Народны рэферэндум", хоць наўпрост і не тычацца эканамічных рэформаў, але так ці інакш гэтую сферу закранаюць. Пытанні аб абранні мясцовых кіраўнікоў прамым галасаваннем грамадзян, кампенсацыі ўкладаў, страчаных пасля дэвальвацыі 2011 года, маюць на ўвазе бюджэтную рэформу і адпаведнае пераразмеркаванне сродкаў, адзначае Губарэвіч.
 

"Мы цяпер як раз працуем над больш глыбокім напаўненнем кожнага з пытанняў, каб гэта была не толькі радок у бюлетэні, але і канкрэтная праграма рэформаў, канкрэтныя практычныя крокі, якія павінна зрабіць урад, пасля таго як адпаведнае рашэнне будзе прынята на агульнабеларускім рэферэндуме", — адзначыў палітык.
 

Гаворачы аб сітуацыі ў цэлым, Губарэвіч адзначае, што ўлада цяпер знаходзіцца ў даволі складаным становішчы.
 

З аднаго боку, сярод насельніцтва вялікае імкненне да пераменаў: так, паводле вынікаў апытання, праведзенага Беларускім інстытутам стратэгічных даследаванняў (BISS, Вільнюс) у рамках праекта "Рэфорум", у цэлым сярод насельніцтва Беларусі ідэю рэформаў падтрымліваюць 76%, сярод дзяржслужачых — 86% , сярод прадстаўнікоў бізнэсу — 98%.
 

З іншага боку, эканамічная сітуацыя ў краіне зараз пагаршаецца: "Эканамічны крызіс, які яны хацелі схаваць, сёння відавочны: гэта 30-працэнтная дэвальвацыя, павышэнне коштаў на тавары. І з усім гэтым ўлада сутыкнулася ў год прэзідэнцкіх выбараў. Фактычна у іх ёсць 8-9 месяцаў, каб стабілізаваць эканоміку і паказаць хоць нейкія поспехі".
 

Па словах палітыка, цяперашні крызіс стварае шанец для беларускай апазіцыі. Дэмакратычныя сілы павінны тлумачыць людзям, хто сапраўдны віноўнік таго, што іх заробкі абясцэніліся.
 

"Мы павінны тлумачыць, чаму гэты крызіс носіць сістэмны характар. Гэта (сістэмны характар крызісу. — Заўвага. А. Ш.) абумоўліваецца, з нашага пункту гледжання, тым, што сённяшняя ўлада ў аднабаковым парадку арыентавана на ЕАЭС, рынак якога знаходзіцца ў крызісе , так як асноўны гулец гэтага рынку — Расія — знаходзіцца пад міжнароднымі санкцыямі. Гэта будзе зацяжны крызіс, і нам трэба пераарыентаваць нашу эканоміку, развіваць супрацоўніцтва з еўрапейскімі краінамі, выходзіць на рынкі ЕС. Гэта як раз тыя тэмы, якія павінны абмяркоўвацца ў грамадстве, і палітыкі павінны прадставіць альтэрнатыўны падыход да сённяшняй эканамічнай палітыцы", — падкрэслівае Юрась Губарэвіч.