Курс долара паставіў рэкорд і адступіў – гэта надоўга?

На мінулым тыдні на знешніх валютных рынках долар працягнуў свой рост у адносінах да большасці іншых сусветных валют за выключэннем, мабыць, толькі расійскага рубля. Беларускі рубель умацаваўся да ўсіх валют. Што адбываецца з курсамі, высвятляла  Myfin.by у аглядзе валютнага рынку з фінансавым аналітыкам Вадзімам Іосубам.

_belarus_hroszy_ekanomika_kurs_infljacyja_fota_novy_czas__2__logo.jpg

У Расіі спрабуюць стрымліваць курс

Расійскі рубель у мінулы панядзелак падчас таргоў падаў ніжэй за 102 рублі за долар, аднак затым адбылася валютная інтэрвенцыя Банка Расіі, якая збіла курс долара да 100 рублёў. 

У сераду ўвечары ўлады РФ увялі для шэрагу найбуйнейшых экспарцёраў абавязацельства продажу валютнай выручкі на ўнутраным рынку тэрмінам на паўгода. У пералік такіх экспарцёраў увайшлі 43 групы кампаній, якія адносяцца да галін паліўна-энергетычнага комплексу, чорнай і каляровай металургіі, хімічнай і лясной прамысловасці, збожжавай гаспадаркі. 

Працэнт валюты, які будзе падлягаць абавязковаму продажу, будзе ўсталяваны ўрадам РФ. Маніторынг абавязковага продажу валюты будзе ажыццяўляць фінансавая служба па фінансавым маніторынгу. 

Пасля публікацыі гэтай пастановы курс долара ў РФ апусціўся да 97 рублёў.

У выніку гэтых падзей еўра знізіўся да долара шосты тыдзень запар, на гэты раз з 1,0550 да 1,0530 (-0,2%). Да расійскага рубля долар знізіўся з 100,7 да 97,3 (-3,4%). Да юаня долар практычна не змяніўся і застаўся каля адзнакі 7,30.

Што тычыцца беларускага рубля, то на фоне ўмацавання расійскай валюты, ён разгарнуўся на 180 градусаў у параўнанні з папярэднім тыднем: долар, еўра і юань знізіліся, а расійская валюта, наадварот, падрасла.


Запаволенне інфляцыі і эканамічны рост у Беларусі

Белстат на мінулым тыдні апублікаваў даныя па вераснёўскай інфляцыі. Спажывецкія цэны на тавары і паслугі ў верасні выраслі на 0,7% у параўнанні са жніўнем, з пачатку года рост склаў 3,6%. 

Гадавая інфляцыя ў верасні запаволілася да 2,0% з 2,3% у жніўні. Базавы індэкс спажывецкіх цэн, які выключае змяненне цэн на асобныя тавары і паслугі, на якія істотна ўплываюць фактараў адміністрацыйнага і сезоннага характару, у верасні ў параўнанні са жніўнем склаў 100,4%, са снежнем 2022 г. — 102,9%, за год — 99,8%, прадэманстраваўшы дэфляцыю.

У пачатку тыдня МВФ палепшыў ацэнку аднаўленчага росту беларускай эканомікі ў 2023—2024 гадах пасля падзення на 4,7% у 2022 годзе. 

У адпаведнасці з абноўленым прагнозам МВФ, які прадстаўлены ў свежым кастрычніцкім аглядзе сусветнай эканомікі (World Economic Outlook), ВУП Беларусі ў 2023 годзе можа вырасці на 1,6% (у красавіцкім аглядзе прагназаваўся рост на 0,7%), у 2024 годзе – на 1,3% (у красавіку – на 1,2%). МВФ таксама палепшыў свой прагноз па інфляцыі ў РБ. Так, паводле ацэнкі экспертаў фонду, інфляцыя ў краіне ў 2023 годзе замарудзіцца да 4,7% (папярэдні прагноз – 7,5%) з 12,8% у 2022 годзе, але ў наступным годзе яна вырасце да 5,7% (красавіцкі прагноз – 10,1%).

  • Больш за іншыя валюты ў працэнтным вылічэнні да беларускага рубля паводле вынікаў тыдня патаннеў еўра, з 3,5465 да 3,4694 (-2,17%). 
  • За ім ідзе долар, які знізіўся з 3,3605 да 3,2954 (-1,94%). 
  • Менш за іншыя ўпаў юань, з 4,6042 да 4,5158 за 10 юаняў (-1,92%). 
  • А расійскі рубель вырас за тыдзень з 3,3369 да 3,3885 за 100 расійскіх (+1,55%). 

Адзначым, што ў самым пачатку тыдня, да развароту, юань паспеў абнавіць максімум з пачатку года, а долар – гістарычны максімум. Акрамя таго, усе чатыры валюты паказалі максімальную тыднёвую дынаміку з другой паловы жніўня.

Рост расійскага рубля ў складзе кошыка «пераважыў» зніжэнне долара і юаня. У выніку, за мінулы тыдзень кошт валютнага кошыка павялічыўся на 0,14%. Нацыянальная валюта зніжаецца да кошыка дванаццаты тыдзень запар.

Рост расійскага рубля ў складзе кошыка «пераважыў» зніжэнне долара і юаня. У выніку, за мінулы тыдзень кошт валютнага кошыка павялічыўся на 0,14%. Нацыянальная валюта зніжаецца да кошыка дванаццаты тыдзень запар.

Можна выказаць меркаванне, што ў найбліжэйшы тыдзень расійскі рубель працягне ўмацаванне да долара і, як следства, да беларускага рубля. 

Драйверамі для расійскай валюты будуць служыць прынятая ў РФ пастанова аб абавязковым продажы валюты і аднаўленне нафтавых каціровак. Пры такім сцэнары праз тыдзень расійскі рубель у дачыненні да беларускага, імаверна, падрасце да 3,44 за 100 расійскіх.

Нестабільнасць у свеце прымушае долар расці

З мінулых выходных долар атрымаў новы каталізатар для росту — геапалітычную напружанасць на Блізкім Усходзе ў выніку тэрарыстычнай атакі Хамаса на Ізраіль. У валюты ЗША, якая лічыцца «сховішчам» у часы нестабільнасці і ўзрушэнняў, ёсць усе шанцы працягнуць расці.

У кароткатэрміновай перспектыве, верагодна, далейшае ўмацаванне долара на фоне зніжэння апетыту да рызыкі.

Кіраўнік Федэральнага рэзервовага банку ЗША (ФРБ) Даласа Лоры Логан, якая прытрымліваецца ястрабінай пазіцыі, заявіла ў пачатку мінулага тыдня, што пры вызначэнні стаўкі ФРС неабходна ўлічваць фінансавыя ўмовы, якія істотна пагоршыліся ў апошнія месяцы. Пры гэтым прагрэс у зніжэнні інфляцыі абнадзейвае, але «занадта рана казаць пра тое, што яна рухаецца да таргету устойлівым і своечасовым чынам».

У сваю чаргу, чалец Рады кіраўнікоў Федэральнай рэзервовай сістэмы (ФРС) Філіп Джэферсан адзначыў, што ЗША знаходзяцца ў адчувальным перыядзе, у якім неабходна балансаваць паміж празмерным і недастатковым узмацненнем жорсткасці палітыкі. Магчыма, яшчэ занадта рана з упэўненасцю казаць, што цяперашняга ўзмацнення жорсткасці дастаткова. «Апошнія даныя па інфляцыі абнадзейваюць, але яна ўсё яшчэ занадта высокая», – заявіў ён. 

Згаджаецца з гэтым і чалец Рады кіраўнікоў Мішэль Боўман, якая лічыць, што інфляцыя ўсё яшчэ значна вышэйшая за мэту ў 2%, рынак працы застаецца напружаным, і гэта кажа пра тое, што, магчыма, спатрэбіцца далейшае павышэнне стаўкі.

Больш галубінай пазіцыі прытрымліваецца кіраўнік ФРБ Атланты Рафаэль Босцік. Паводле яго слоў, ДКП знаходзіцца ў добрым становішчы для зніжэння інфляцыі да 2% і няма ніякай неабходнасці павышаць стаўку далей. 

Гэткай жа пазіцыі прытрымліваецца і кіраўнік ФРБ Сан-Францыска Мэры Дэйлі. Яна лічыць, што ўзмацненне жорсткасці фінансавых умоў, выкліканае нядаўнім ростам даходнасці казначэйскіх аблігацый ЗША, можа паменшыць неабходнасць у далейшым павышэнні ставак.

Вынікі пасяджэння ФРС ЗША

У чацвер у ЗША апублікавалі Пратакол пасяджэння ФРС, якое прайшло 19–20 верасня, так званыя «хвілінкі». Асноўныя тэзісы гэтага дакумента:

  • Рынак працы застаецца напружаным, узровень беспрацоўя нізкім, а спажывецкая інфляцыя ўсё яшчэ павышаная.
  • Даныя, атрыманыя за апошнія некалькі месяцаў, сведчаць аб запаволенні інфляцыі.
  • Большасць удзельнікаў пасяджэння адзначылі павышаную рызыку для інфляцыі, звязаную з ростам цэн на энерганосьбіты.
  • Амаль усе ўдзельнікі палічылі мэтазгодным захаваць стаўку на ўзроўні 5,25% — 5,50%.
  • Большасць удзельнікаў лічаць яшчэ адно павышэнне стаўкі дарэчным на будучым пасяджэнні.
  • Некаторыя ўдзельнікі адзначылі, што скарачэнне балансу ФРС можа працягнуцца нават пасля таго, як Камітэт пяройдзе да зніжэння стаўкі.

У чацвер жа ў ЗША апублікавалі свежыя даныя па спажывецкай інфляцыі ў верасні. Індэкс CPI склаў 3,7% г/г (чакалася 3,6%), не змяніўшыся ў параўнанні са жніўнем. Тое, што індэкс спажывецкіх цэнаў аказаўся ледзь вышэй за чаканні, звязана з ростам цэнаў на жыллё і бензін. Індэкс Core CPI (без высокавалацільных кампанентаў, такіх, як паліва і сельгаспрадукцыя), склаў, як і чакалася, 4,1% г/г, знізіўшыся з 4,3% у жніўні. Гэтыя даныя, верагодна, прымусяць чыноўнікаў ФРС насцярожыцца наконт інфляцыі, але яны наўрад ці схіляць іх да чарговага павышэння стаўкі на маючым адбыцца пасяджэнні.

Тады ж, у чацвер, стала вядома, што дзярждоўг ЗША вырас на $513 млрд за апошнія 18 дзён, дасягнуўшы рэкорднага максімуму ў $33,51 трлн.

Што тычыцца чакання рынкаў наконт рашэння па стаўцы ФРС, якое будзе прынята на наступным пасяджэнні 1 лістапада, то 93,8% паказвае на тое, што стаўка застанецца на цяперашнім узроўні (супраць 78,9% тыднем раней). Першае зніжэнне стаўкі рынак чакае ў чэрвені наступнага года, а ўсяго ў 2024 годзе чакаецца 3 зніжэння стаўкі да 4,75%.