«Прадаюць гадасць і гэта законна». Эксперты — аб барацьбе Лукашэнкі за імпартазамяшчэнне

Ці можна развіваць імпартазамяшчэнне без негатыўных наступстваў?

За апошні месяц Аляксандр Лукашэнка некалькі разоў падкрэсліваў, што імпартазамяшчэнне павінна стаць найважнейшым для краіны пытаннем.
Наведваючы «Завод газетнай паперы» ў Шклове ён заявіў:
«Прыглядайце за сваёй краінай! Выбачайце, нас ракам паставілі па вуглевадародах, і ніхто на гэта не паглядзеў, пляваць на ўсе саюзы і іншае... Калі ты вырабляеш табурэтку, імпартнай табурэткі ў краіне быць не павінна!»
Пры візіце на Добрушскую папяровую фабрыку кіраўнік краіны зазначыў:
«Валюту трэба зарабляць, а не вывозіць.. За імпартазамяшчэнне мы возьмемся сур’ёзна. Гэта ж не справа».
UDF.BY пацікавіўся ў экспертаў, як яны ацэньваюць агучаны курс уладаў.

«Пытанне нават не ў тым, што зараз трэба ўсё вырабляць у нас»

Сустаршыня Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва і ўладальнік крам Віктар Маргелаў у каментары адзначыў, што пастаўленая задача правільная, «але яе трэба вырашаць вельмі тонка».
«Узровень стабільнасці нашага жыцця залежыць ад гэтага злашчаснага знешнегандлёвага сальда. Калі яно доўгі час адмоўнае, то чакайце таго, што ў далярах наша зарплата абрынецца. У мінулым годзе мы назапасілі патэнцыял для таго, каб у гэтым праваліцца па курсе беларускага рубля. Баланс трэба трымаць», — сказаў Маргелаў.
Пры гэтым ён падкрэсліў:
«Пытанне нават не ў тым, што зараз трэба ўсё вырабляць у нас, — мы гэта ўжо праходзілі і наўрад ці да гэтага трэба вяртацца».
Маргелаў звярнуў увагу, што доля імпартных тавараў у айчынным гандлі стала расці з-за развіцця гіпермаркетаў і буйных гандлёвых сетак.
«Яны не зацікаўлены ў куплі тавараў ад дробных беларускіх вытворцаў. Ім патрэбныя вялікія аб’ёмы, якія могуць даць расійскія і іншыя замежныя кампаніі», — патлумачыў уладальнік крамаў.
Яшчэ адну прычыну ў росце імпарту Маргелаў бачыць у адсутнасці бар’ераў для паступлення ў краіну таннай, але няякаснай прадукцыі.
«Мы настолькі знізілі патрабаванні да якасці прадукцыі, напрыклад, расійскага харчавання, што народу прадаюць гадасць, неядомыя, і гэта цалкам законна. Людзі купляюць танны аднаразовы абутак, адзенне, і заўтра бягуць купляць усё новае», — сказаў сустаршыня Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва.
Але, вядома, адну з галоўных прычын адмоўнага гандлёвага сальда Маргелаў бачыць у падзенні канкурэнтаздольнасці беларускай прадукцыі.
«Некаторыя абмежаванні для нашых тавараў на расійскім рынку не з’яўляюцца вызначальнымі. МАЗы там свабодна прадаюцца, але КАМАЗ абагнаў іх па суме крытэраў цана плюс якасць», — лічыць Маргелаў.

«Калі хочаш загубіць эканоміку, то паўтарай курс імпартазамяшчэння»

Кіраўнік навукова-даследчага цэнтра Мізэса Яраслаў Раманчук назваў канцэпцыю імпартазамяшчэння разбуральнай.
«Калі хочаш загубіць эканоміку, то паўтарай курс, які быў прапанаваны для бедных краін Афрыкі і Азіі ў 50-60 гады XX стагоддзя. Гэта было, груба кажучы, ў часы другой прамысловай рэвалюцыі. Зараз радыкальна іншая асяроддзе: на чале кута чалавечы капітал, гандаль навыкамі і паслугамі, чаго раней не было. Але і тады імпартазамяшчэнне прывяло да негатыўных наступстваў для многіх бедных краін», — сказаў Раманчук.
Стаўку на імпартазамяшчэнне ў сённяшняй сітуацыі ён параўнаў з лячэннем інфаркту п’яўкамі.
«Рэжым адкрытага гандлю і канкурэнцыі — вось куды трэба глядзець. Японія, Паўднёвая Карэя, Ірландыя, Чылі, Новая Зеландыя — у гэтых краінах мясцовы бізнэс інтэграваўся ў міжнародныя кампаніі і затым стварыў свае ланцужкі дабаўленай кошту. Тым самым быў забяспечаны пераход ад краіны з нізкім узроўнем даходу насельніцтва да краіны з высокім узроўнем даходу», — сказаў эканаміст.
«Калі ўлады хочуць на афрыканскіх рэцэптах стварыць беларускі цуд, канкрэтна не дамовіўшыся у тым ліку з рэгулятарамі расійскага рынка, то нас чакае вельмі сур’ёзнае выпрабаванне. У нас будзе маленькае феадальнае княства ў цэнтры Еўропы з узроўнем даходаў максімум у 300 долараў, са старэючым і убываючым насельніцтвам», — адзначыў Раманчук.