Узрослы заробак не робіць беларусаў багацейшымі за суседзяў

Наколькі моцна адрозніваюцца заробкі ў Беларусі і суседніх краінах? Не ў намінальных лічбах або працэнтах, а ў рэальнай пакупніцкай здольнасці. Праект «Нашы грошы», беручы за аснову індэкс «ЧаркаШкварка», параўноўвае заробкі беларусаў і іх суседзяў.

Даведка: Пасля таго, як Лукашэнка аднойчы заявіў, што нашаму народу трэба «чарка і шкварка», беларускія эканамісты распрацавалі індэкс «ЧаркаШкварка». Гэты індэкс складаецца з кошту 100 грамаў свініны і 100 грамаў гарэлкі і разлічваецца на падставе звестак Белстата.

Склаўшы гэтыя лічбы і падзяліўшы на іх сярэдні заробак па краіне, мы вылічым, колькі чарак і шкварак можа купіць сярэднестатыстычны грамадзянін Беларусі ў месяц. А калі паглядзець на сярэднюю заработную плату і кошт гарэлкі са свінінай у Расіі, Літве, Латвіі, Польшчы, атрымаецца індэкс «ЧаркіШкваркі» і для гэтых краін.

Для зручнасці параўнання ўсе кошты пераведзены ў беларускія рублі па курсе Нацбанка.

Адзначым, што ў пераліку няма Украіны, таму што параўноўваць эканоміку дзяржавы, на тэрыторыі якой вядуцца актыўныя баявыя дзеянні, з тымі, дзе іх няма, не мае ніякага сэнсу.

З першага ж слайда, на якім мы назіраем, як размеркавалася сярэдняя зарплата, становіцца зразумела, што Беларусь працягвае ўпэўнена трымацца ў самым нізе рэйтынгу, дэманструючы жалезабетонную гатоўнасць заставацца ў аўтсайдарах як мага даўжэй. Па стане на другі квартал гэтага года сярэдні заробак у краіне складаў 1864 рублі. Пры гэтым ён вырас у параўнанні з першым кварталам на 8%.

Сярэдні расіец пры гэтым атрымаў у другім квартале гэтага года 2665 беларускіх рублёў у эквіваленце (рост у параўнанні з першым кварталам склаў 5%). Астатнія краіны адарваліся ад нас на дыстанцыю, якую можна назваць вялізнай. У Латвіі сярэдні заробак — 4865 рублёў (плюс 13% да першага квартала), у Польшчы — 5128 рублёў (рост — 9%), у Літве — 6380 рублёў (рост — 10%). Адзначым, што ўсе тры краіны Еўрасаюза мала таго што значна абганяюць Беларусь у фактычных лічбах, дык яшчэ і маюць вялікія паказчыкі росту, а значыць, разрыў паміж імі і намі становіцца ўсё больш значным.

А што з коштам адной «Чаркашкваркі»? У Беларусі яна аказалася самай нізкай — 3 рублі 70 капеек (вырасла за квартал усяго на 3%). У Расіі крыху вышэйшая — 4 рублі 3 капейкі (але пры гэтым яна ўпала ў параўнанні з першым кварталам гэтага года на 4%). Самы высокі кошт у Літве — 8 рублёў 7 капеек (прырост за квартал — 9%). У Латвіі адна «Чаркашкварка» каштуе 7 рублёў 63 капейкі (рост на 12%) а ў Польшчы — 5 рублёў 29 капеек (гэта самы інтэнсіўны рост, 16%, у першую чаргу — за кошт падаражэння свініны).

Цяпер засталося суаднесці сярэдні заробак з коштам «Чаркашкваркі» — і атрымаем пакупніцкую здольнасць заробкаў. А ў выніку мы ўбачым, што, маючы самы нізкі кошт «Чаркашкваркі», Беларусь усё роўна застаецца на дне рэйтынгу з 504 порцыямі ў месяц. У Расіі — 662 ЧШ, і яна ў другім квартале 2023 года змагла перагнаць Латвію з паказчыкам 638 ЧШ.

Літва, нягледзячы на самы высокі кошт ЧШ, адарвалася ад Беларусі больш чым на 50% і дасягае паказчыка 790 ЧШ. Лідзіруе ў гэтым рэйтынгу Польшча. Нягледзячы на тое. што ў параўнанні з першым кварталам зарплата ў ЧШ у гэтай краіне знізілася на адчувальныя 6%, яна ўсё роўна складае 969 ЧШ — практычна ўдвая больш, чым у Беларусі.

Мы бачым, што з улікам узроўню коштаў, у «народным эквіваленце» розніца ў заробках з суседнімі краінамі ўжо не такая велізарная. Да таго ж падаткі ў Беларусі крыху ніжэйшыя. Але нават з улікам гэтага Беларусь абганяюць літаральна ўсе.

Краіны, коштамі ў якіх нас палохаюць з дзяржканалаў, шмат у чым кампенсуюць дарагоўлю ўзроўнем аплаты працы. У Польшчы, дзе, па словах тых жа прапагандыстаў, людзі ўжо азвярэлі ад патрэбы і бягуць за мяжу па грэчку і соль (відавочнае глупства), нядрэнныя, хоць і не самыя высокія па еўразоне заробкі, пры гэтым кошты ніжэйшыя, чым у Латвіі і Літве. І ў сукупнасці гэта дае самыя прыгожыя паказчыкі праз прызму індэкса «Чаркашкваркі».