Абарона Бабарыкі абскардзіла падаўжэнне тэрміну яго ўтрымання пад вартай

Адвакаты Віктара Бабарыкі абскардзілі падаўжэнне тэрміну ўтрымання пад вартай. Скарга напярэдадні накіраваная праз КДБ, па законе на працягу трох дзён яе павінны перанакіраваць у суд, разгледзець — на наступным тыдні, распавялі TUT.BY адвакаты Дзмітрый Лаеўскі і Аляксандр Пыльчанка.

Віктар Бабарыка быў затрыманы 18 чэрвеня. 21 верасня тэрміны расследавання «справы Белгазпрамбанка» былі падоўжаныя, практычна ўсім фігурантам справы, у тым ліку Бабарыку, пакінулі ранейшую меру стрымання — утрыманне пад вартай. Першапачаткова тэрмін утрымання пад вартай — да 2 месяцаў, аднак тэрмін гэты можа працягвацца пракурорамі. Падаўжэнне тэрміну ўтрымання пад вартай звыш шасці месяцаў дапускаецца ў адносiнах да асоб, якія абвінавачваюцца ў здзяйсненні цяжкіх або асабліва цяжкіх злачынстваў. Гранічны тэрмін — 18 месяцаў (арт. 127 КПК).
Адвакаты лічаць, што няма ніякіх падставаў працягваць тэрмін утрымання Віктара Бабарыкі пад вартай. Лаеўскі і Пыльчанка тлумачаць: пры прадаўжэнні тэрміну ўтрымання пад вартай закон устанаўлівае такую ​​асаблівасць — тэрмін зняволення пад варту можа працягвацца толькі «пры адсутнасці падстаў для прымянення ў дачыненні да абвінавачанага іншай меры стрымання». Гэта значыць для падаўжэння тэрміну ўтрымання абвінавачанага пад вартай следчы павінен выкласці і даказаць, што ёсць пэўныя акалічнасці, якія перашкаджаюць прымяніць іншую меру.
— Раней мы ставілі пытанне аб замене заключэння пад варту на іншыя меры — як на хатні арышт, так і на асабістае паручальніцтва. Абедзве гэтыя альтэрнатыўныя меры зараз можна выканаць — дом ёсць, паручыцелі ёсць. Хатні арышт наогул у законе трактуецца як мера, якая раўназначная па парадку і падставах прымянення зняволення пад варту. І вось зараз, пры падаўжэнні тэрміну ўтрымання пад вартай, орган следства павінен быў абгрунтаваць канкрэтнымі фактамі і доказамі немагчымасць прымянення такіх альтэрнатыўных мер. Але абгрунтаванняў мы не бачым. Такім чынам, не пацверджана галоўная ўмова падаўжэння тэрміну ўтрымання пад вартай, — кажуць адвакаты.
Бок абароны адзначае таксама, што «цяжар абвінавачвання» або велічыня пакарання, прапісаная ў артыкулах Крымінальнага кодэкса — нічога з гэтага не з'яўляецца падставамі для заключэння пад варту.
— Акрамя выпадкаў некаторых злачынстваў, але такія ў абвінавачванні Віктару Бабарыку не прад'яўленыя, таму не актуальна абмяркоўваць. Падставы, якімі можа абгрунтоўвацца як першаснае рашэнне аб заключэнні пад варту, так і падаўжэнне тэрміну ўтрымання пад вартай, прадугледжаны ў арт. 117 КПК. Пра гэта гаворыцца ў п. 5 пастановы Пленума Вярхоўнага Суда № 12 ад 23.12.2010. Што з'яўляецца такой падставай? Пацверджаныя доказамі канкрэтныя абставіны пра тое, што абвінавачаны можа схавацца, не з'явіцца па выкліку, перашкодзіць расследаванню, здзейсніць злачынства. Гэта значыць перапісаць артыкул з КПК у пастанову — не падыходзіць, трэба прыводзіць факты і доказы. Ёсць такія факты? Іх няма і нам не прад'яўлена, — кажуць адвакаты і паказваюць на тое, што насупраць, у чэрвені пасля ператрусаў у банку і арыштаў супрацоўнікаў Віктар Бабарыка заставаўся ў Мінску і гатовы быў з'явіцца на допыт па першым выкліку, нікуды з'язджаць не збіраўся. Таму законных падстаў для заключэння адвакаты не бачаць.
— Прад'яўленае абвінавачванне парушае права на абарону — з яго не ясна, якія канкрэтна дзеянні абвінавачанага нібыта ўтвараюць злачынствы. Такое абвінавачванне парушае права на абарону. Значыць, і заключэнне пад варту пры такім абвінавачванні спалучана з парушэннем права на абарону. Па законе суд пры праверцы рашэння аб заключэнні пад варту і праверцы падаўжэння яго тэрміну абавязаны ацэньваць парушэнне права на абарону. Гэтым усё не вычэрпваецца. Але нават сказанае сведчыць, што падстаў для падаўжэння тэрміну ўтрымання пад вартай няма і гэтая мера стрымання падлягае замене. Таму мы чакаем суда. І, дарэчы, будзем хадайнічаць аб тым, каб быў забяспечаны ўдзел Віктара Дзмітрыевіча ў пасяджэнні — хоць бы па відэасувязі, — кажуць Лаеўскі і Пыльчанка.
Адвакаты наведалі Віктара Бабарыку ў СІЗА КДБ. Па іх словах, экс-прэтэндэнт у прэзідэнты знаходзіцца ў абстаноўцы інфармацыйнай ізаляцыі: па стане на 25 верасня на працягу дзесяці дзён яму не перадалі ні адзін ліст нават ад блізкіх людзей, хоць абароне дакладна вядома пра тое, што такія лісты адпраўленыя. Учора, 29 верасня, яму перадалі 1 ліст, на канверце быў штамп 21 верасня, хоць па заканадаўстве лісты павінны перадавацца ў трохдзённы тэрмін з дня паступлення.
— Уся гэтая сітуацыя сведчыць аб тым, што права Віктара Дзмітрыевіча на вядзенне перапіскі, не рэалізуецца. Сёння абаронай пададзена заява начальніку СІЗА па гэтым пытанні. Наогул, гэтая інфармацыйная ізаляцыя, і чарговы раптоўны перавод у новую камеру дзіўным чынам супалі па часе з абскарджаннем абаронай розных дзеянняў следства. Нельга сказаць, што Віктара Дзмітрыевіча гэта прыгнятае, ён усё гэтак жа ўсміхаецца і ўпэўнены ў перамозе, — распавялі адвакаты.