Аляксандр Алесін: У Беларусі недастаткова сіл для наступу на Украіну
Па выніках вучэнняў "Саюзная рашучасць-2022" у Беларусі можа з'явіцца яшчэ адзін навучальна-баявы цэнтр каля Лунінца, дзе будзе размешчана або брыгада, або некалькі дывізіёнаў С-400. Вучэнні, якія пройдуць з 10 па 20 лютага, спарадзілі мноства размоў аб падрыхтоўцы да вялікай вайны.
Фота Дзмітрыя Дзмітрыева
Ці будзе вайна? Ці варта Украіне баяцца ўварвання з тэрыторыі Беларусі? Які ваенны і геапалітычны "след" пакінуць ваенныя вучэнні?
Thinktanks.by задаў гарачыя пытанні вайсковаму аглядальніку Аляксандру Алесіну.
— Якія маштабы ваенных вучэнняў "Саюзная рашучасць-2022"? Эксперты ацэньваюць колькасць расійскіх вайскоўцаў у 12-20 тысяч, НАТА заяўляе пра 30 тысяч расійскіх салдат, сцягнутых у Беларусь.
— Расіяне заявілі, што ў Беларусь прыбыла механізаваная мотастралковая брыгада. Тут маюцца таксама розныя сродкі ўзмацнення, падраздзяленні, тэхніка і гэтак далей. Ужо прыбылі зенітна-ракетныя комплексы С-400, дывізіён комплексаў "Панцыр", пра самалёты Су-35 таксама вядома. Не абвяшчаецца, але прыбыла, як сцвярджае разведка, 15 пускавых установак аператыўна-тактычных комплексаў "Іскандэр".
Аб маштабах вучэнняў можна меркаваць і па даных фотаразведкі аб палявым лагеры: абгароджаная ахоўная тэрыторыя, дзе размешчаны намёты, сталовыя, лазня, склады ГЗМ, паркі ваеннай тэхнікі і ўзбраення, сховішчы боепрыпасаў. У прынцыпе, даныя спадарожнікавай разведкі дазваляюць вызначыць, колькі жывой сілы прыбыла ў Беларусь. А акрамя таго, часткі, падраздзяленні, нягледзячы на маскіроўку, вядуць радыёабмен, вядуцца перамовы, аддаюцца каманды, — усё гэта счытваецца.
Я гляджу даныя, апублікаваныя ў інтэрнэце амерыканскай фірмай, якая засняла палявы лагер, паркі баявой тэхнікі; на падставе гэтых здымкаў можна казаць, што лічба 8-10 тысяч блізкая да праўды. Плюс даныя аб рухомым саставе, які перавозіў жывую сілу: для перавозкі 30 тысяч салдат, як сцвярджае НАТА, спатрэбілася б 15 тысяч вагонаў. Схаваць такую колькасць вагонаў немагчыма, такая колькасць вагонаў парушыць нармальны рэжым грузавых і пасажырскіх перавозак у Расіі, у прыватнасці, у раёне Сібіры і Далёкага Усходу, дзе толькі адна магістраль.
Сукупнасць усіх прыкмет дазваляе казаць, што не 30, не 100 і 120 тысяч расійскіх вайскоўцаў; маштабы вучэнняў прыкладна такія, як пра гэта зрабілі справаздачу міністэрствы абароны і Расіі, і Беларусі. Злавіць на скажэнні інфармацыі вельмі лёгка.
— Ці дастаткова гэтых сіл для ўварвання ва Украіну з тэрыторыі Беларусі?
— Украінская армія налічвае 250 тысяч чалавек, у тым ліку ў раёне Данбаса — 128 тысяч чалавек. Вядома ж, каб атакаваць такую групоўку, неабходны або сувымерныя сілы, або праўзыходныя. Такіх сіл няма. Беларусь са сваіх 40-45 тысяч можа вылучыць 6-8 тысяч штыкоў, таму што ў нас ёсць паўночна-заходні і заходні аператыўныя напрамкі — там знаходзяцца краіны НАТА. Больш войскаў узяць няма адкуль, калі не праводзіць мабілізацыю.
Раён, у якім праводзіцца вучэнне, — беларускае Палессе, дзе вельмі густая сетка рэк, азёр, нізавых балот, якія нават ва ўмовах зімы не прамярзаюць да такой ступені, каб па іх перакідаць танкі і цяжкую ваенную тэхніку. Усё гаворыць за тое, што і тэатр наступлення (мясцовасць), і колькасць жывой сілы (расіяне сумесна з беларусамі) не дазваляе паспяхова наступаць з поўначы на поўдзень. Наступ павернецца вялікімі стратамі, таму што абаронцы на такой мясцовасці маюць значную перавагу і могуць нівеліраваць колькасную перавагу ў наступаючых (калі такое будзе). Гэта значыць, малымі сіламі можна нанесці ўрон надыходзячым.
Нават міністр абароны Украіны Аляксей Рэзнікаў зрабіў такую ж выснову, што і я: сілаў недастаткова, каб правесці наступленне з тэрыторыі Беларусі. Плюс рэльеф мясцовасці і кліматычныя ўмовы.
— У Крамлі афіцыйна адмаўляюць магчымае ўварванне ва Украіну…
— Каб наступаць, неабходна стварыць ударныя групоўкі, якія будуць мець перавагу над абаронцамі. І сілы ўзмацнення: рэактыўная, ствольная артылерыя, бранятанкавая тэхніка, і ўсё астатняе (і сродкі лагістыкі, і палявыя шпіталі) — нічога гэтага найбольш цвярозыя ўкраінскія і заходнія вайскоўцы не бачаць. Таму яны абвяргаюць прыхільнікаў хутка наступлення, гавораць аб тым, што Расія не рыхтуецца да наступлення. І ёй не выгадна наступаць — ёй выгадна чакаць, чакаць, калі падзеі ўнутры Украіны прымуць выгадны для яе характар, каб метадамі не гарачай, а гібрыднай вайны, інфармацыйнага ціску, эканамічных санкцый, дэманстрацый ваеннай сілы, вымотваючы суперніка рухамі ў розныя бакі. Думаю, Расія чакае сацыяльнага выбуху ва Украіне: калі сітуацыя там настолькі пагоршыцца, што ў краіне настане хаос, і тады Украіна аўтаматычна не трапіць у НАТА. Адсюль і далейшыя чаканні Масквы палітычных перамен ва Украіне: у выніку ўнутраных узрушэнняў да ўлады прыйдзе іншая частка ўкраінскай эліты, якая распачне перамовы з Расійскай Федэрацыяй на прымальных для РФ умовах.
— Як сітуацыя адбіваецца на беларуска-ўкраінскіх адносінах?
— Украіна цяпер успрымае Аляксандра Лукашэнку як бок канфлікту, як саюзніка Расійскай Федэрацыі, які заявіў, што ў выпадку вайны будзе выступаць на баку Расіі.
Хаця па фактычных дзеяннях можна казаць, што Беларусь паводзіць сябе вельмі асцярожна з Украінай. Эканамічныя сувязі не разбураны: летась ва Украіну прададзена тысяча грузавікоў МАЗ (ніколі такога не было), растуць пастаўкі пэўных відаў нафтапрадуктаў; Мінск не спяшаецца перакрываць пастаўкі нафтапрадуктаў ва Украіну, як таго патрабуюць у Маскве.
Гэта ўсё рыторыка, частка гібрыднай вайны. Я думаю, што ніякіх рэальных дзеянняў (наступу на Украіну з нашай тэрыторыі, узброеных правакацый) не будзе. Цяпер Беларусь мае цяжкасці з балтыйскім транзітам, і адрэзаць сабе яшчэ ўкраінскі транзіт праз Чорнае мора і пазбаўляцца сур'ёзнага спажыўца машынабудаўнічай, сельскагаспадарчай прадукцыі, нафтаперапрацоўкі было б неабдуманым крокам.
— Чым адгукнуцца для Беларусі гэтыя ваенныя вучэнні, перш за ўсё ў ваенным і геапалітычным плане?
— Самі вучэнні паказваюць, што Расія настроена вельмі сур'ёзна, што яна гатова, у выпадку сутыкнення з НАТА, засяродзіць вялізны воінскі кантынгент, перакінуўшы яго з Далёкага Усходу і Сібіры. Сама аперацыя па перакідцы расійскіх войскаў і ёсць сутнасць гэтых вучэнняў, таму што ў постсавецкі перыяд не было такіх маштабных перакідак; тут адпрацавалі і працу чыгуначнага транспарта, і вайскоўцы паказалі сваю здольнасць грузіцца, перасоўвацца і разгружацца, а таксама засяроджвацца ў патрэбным раёне.
Беларусь, як сказаў Шайгу, паказала сваю здольнасць падрыхтаваць умовы для размяшчэння вялікіх мас войскаў, якія патрабуюць жыццезабеспячэння, размяшчэння, для іх неабходна забяспечыць вялікія запасы матэрыяльна-тэхнічных рэсурсаў. Перакід і засваенне патэнцыйнага тэатра ваенных дзеянняў, падрыхтоўка да цэнтру (у выпадку неабходнасці) вялікай групоўкі расійскіх войскаў.
— Пасля «Саюзнай рашучасці-2022» ці з'явяцца ў Беларусі новыя вайсковыя базы? Гавораць, што ствараецца ваенная база за 10 кіламетраў ад Гомеля, а ў Лунінцы можа з'явіцца расійская авіябаза.
— Уся справа ў тым, што Су-35 надзвычай дарагія самалёты, адны з самых дарагіх. Размясціць іх у 40 кіламетрах ад украінскай мяжы — значыць, выракчы іх на знішчэнне ў выпадку ўзнікнення ваеннага канфлікту. За 40-50 кіламетраў сёння страляе ствольная артылерыя, не гаворачы ўжо аб рэактыўных сістэмах залпавага агню. Ва Украіне ёсць мадэрнізаваныя сістэмы "Альха", якія страляюць кіраванымі снарадамі на адлегласць да 90 кіламетраў. Глупства або злачынства — размясціць 12 звышдарагіх Су-35 у Лунінцы.
Калі ў Беларусі нешта і застанецца, то хутчэй за ўсё дывізіён ЗРК С-400. Прычым пад соусам яшчэ аднаго навучальна-баявога цэнтра, аналагічнаму таму, які пад Гроднам. З'явіцца яшчэ адзін навучальна-баявы цэнтр пад Лунінцам, дзе будзе размешчана або брыгада, або некалькі дывізіёнаў С-400. Аб гэтым ускосна казаў і міністр абароны Хрэнін.