Простая інфаграфіка: як правільна нарыхтоўваць бярозавы сок і што рабіць з браканьерамі?

З кожным днём у Беларусі цяплее да камфортных вясновых тэмператур, дрэвы напаўняюцца сокам і дзесяткі тысяч беларусаў пачнуць рабіць нарыхтоўкі. Але ці памятаеце вы, як правільна нарыхтоўваць драўняны сок, каб не нашкодзіць дрэвам і не паўстаць перад судом?

Па інструкцыях Зялёнага дазору Зялёны партал намаляваў простыя карцінкі, якія ўсё даходліва тлумачаць.

Як дазволена нарыхтоўваць сок?


Нарыхтоўка драўняных сокаў ажыццяўляецца пасля пачатку руху соку з непашкоджаных дрэў з добра развітай кронай і дыяметрам ствала не менш 0,2 метра. Працэс нарыхтоўкі драўняных сокаў у соказбіральнікі ажыццяўляецца спосабамі, якія забяспечваюць мінімальныя страты драўняных сокаў і пашкоджанні дрэў.
Адтуліны для нарыхтоўкі драўняных сокаў свідруюцца свердзелам. Максімальная колькасць подсочных адтулін вызначаецца ў залежнасці ад дыяметра дрэва на вышыні 0,35-0,5 метра ад шыйкі кораня дрэва (пры дыяметры 0,2-0,26 метра — адна адтуліна, пры дыяметры 0,27-0,34 метра — дзве адтуліны, пры дыяметры 0,35-0,4 метра — тры адтуліны, пры дыяметры звыш 0,4 метра — чатыры адтуліны).
У падрыхтаваную адтуліну для сцёку соку ўстаўляецца жалабок, выраблены з нержавеючага металу. Дыяметр канала — адзін сантыметр, глыбіня — два-тры сантыметры без уліку таўшчыні кары. Пад жалабкамі павінны быць устаноўлены соказбіральнікі (шкляныя або эмаляваныя ёмістасці, поліэтыленавыя мяшкі і да таго падобнае).
Пасля заканчэння сезона падсочкі жалабкі павінны быць знятыя, а адтуліны зачыненыя драўлянай коркам. Адтуліны і зрэзы павінны быць замазаны варам, садовай маззю, глінай з вапнай ці жывіцай, якая змяшчае 15-20% драўнянага вугалю, для папярэджання захворвання дрэў.

Дзе забаронена збіраць сок


Забаронена збіраць дзікарослыя расліны, іх часткі, драўняны сок у наступных месцах: у населеных пунктах; у месцах масавага адпачынку насельніцтва; на тэрыторыі курортаў, арганізацый аховы здароўя, у межах санітарнай зоны курортаў; у дэндралагічных парках, батанічных садах; у перададзеных пад ахову месцах пражывання дзікіх жывёл і росту дзікарослых раслін, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь; у межах зон аховы нерухомых гісторыка-культурных каштоўнасцяў.
Нарыхтоўка драўняных сокаў таксама забароненая: у прыбярэжных палосах водных аб'ектаў; у межах палос адводу чыгуначных і аўтамабільных дарог, іншых транспартных камунікацый.

Што рабіць, калі нехта парушае?


Зялёны дазор прапануе такі алгарытм дзеянняў:
Папрасіце парушальніка / -льніцу спыніць незаконныя дзеянні. Паведаміце, што яго / яе дзеянні супярэчаць заканадаўству і за іх учыненне прадугледжана адміністрацыйная адказнасць. Пры адмове парушальніка / -льніцы спыніць незаконныя дзеянні сфатаграфуйце або запішыце на відэа факт здзяйснення супрацьпраўных дзеянняў, зафіксуйце або запомніце месца парушэнні. Запішыце імёны і прозвішчы сведак, вазьміце іх кантактныя дадзеныя.
Пасля гэтага звярніцеся за складаннем пратаколу аб адміністрацыйным правапарушэнні: ці ў органы ўнутраных спраў, або ў мясцовыя выканкамы, або ў тэрытарыяльныя органы Мінпрыроды, або ў тэрытарыяльнае падраздзяленне Дзяржінспекцыі, або ў лясгас, або ў дзяржаўныя прыродаахоўныя ўстановы, якiя ажыццяўляюць кіраванне запаведнікамі і нацыянальнымі паркамі, або ў органы Камітэта дзяржаўнага кантролю.
І памятайце! Забараняецца нарыхтоўваць драўняныя сокі парод дрэў: клёну вастралістага, вяза, ліпы, ільмы, бяроста, бука, бярозы карэльскай, кедра, дугласіі (псеўдатсугі).