Беларусь-ЕС: Актыўнасць — ёсць, прагрэсу па палітычна знакавых перамовах — няма

Нарастанне кантактаў і праектнага супрацоўніцтва пры адсутнасці прагрэсу па палітычна знакавых перамовах у адносінах па лініі Беларусь-ЕС, атрымалі сваё адлюстраванне ў апошнія месяцы.

Ключавыя тэндэнцыі апошніх гадоў — нарастанне кантактаў і праектнага супрацоўніцтва пры адсутнасці прагрэсу па палітычна знакавых перамовах — атрымалі канцэнтраванае адлюстраванне ў ходзе мерапрыемстваў у гонар 10-годдзя «Усходняга партнёрства». Таксама ў траўні-чэрвені адбывалася паступовае ўзмацненне кантактаў і супрацоўніцтва з фінансавымі інстытутамі ЕС і дзяржаў-членаў. Акрамя таго, мерапрыемствы ў гонар 10-годдзя «Усходняга партнёрства» і Другіх Еўрапейскіх гульняў, што прайшлі ў Мінску, абумовілі некалькі большую інтэнсіўнасць кантактаў, чым звычайна. Такія трэнды зафіксавалі эксперты Савета па міжнародных адносінах «Мінскі дыялог» у новым выпуску «Мінскага барометра», які быў прэзентаваны на днях у беларускай сталіцы.
Эксперты звяртаюць увагу, што травень і чэрвень апынуліся асабліва насычанымі падзеямі па лініі Беларусь-ЕС. Галоўным чынам гэта было звязана з шэрагам мерапрыемстваў, прысвечаных 10-годдзю «Усходняга партнёрства» (УП) і, у меншай ступені, правядзеннем у Мінску Другіх Еўрапейскіх гульняў, якія наведаў шэраг высокапастаўленых прадстаўнікоў дзяржаў-членаў ЕС.
Цэнтральнае месца ў перыяд маніторынгу займалі мерапрыемствы ў Брусэлі, прысвечаныя дзесяцігоддзю «Усходняга партнёрства». Удзел Беларусі ў іх можна ацаніць дваіста. З аднаго боку, у Брусэлі і многіх сталіцах краін-чальцоў ЕС было негатыўна ўспрынята рашэнне А. Лукашэнкі не ехаць на мерапрыемства, нягледзячы на ​​атрыманае асабістае запрашэнне. Многія інтэрпрэтавалі гэта як чарговы знак таго, што Беларусь, нягледзячы на ​​рыторыку, не мае ў рэальнасці сур’ёзных намераў пашыраць і паглыбляць адносіны з ЕС. Мінск жа рашэнне прэзідэнта патлумачыў тым, што адносіны Беларусі і Еўрасаюза пакуль не дасягнулі даволі высокага ўзроўню.
Паводле слоў У. Макея, «прыйдзе час, прыедзе і кіраўнік дзяржавы. Пакуль у нашых адносінах захоўваюцца нейкія абмежаванні. Шчыра жадаю сказаць, што пакуль мы не бачым, што ў рамках нават сённяшніх мерапрыемстваў мы атрымалі б нейкую стоадсоткавую аддачу ад такога візіту. Візіт павінен быць максімальна выніковым і насычаным».
Мяркуючы па ўсім, гаворка не толькі і нават не столькі аб захаваных, хай і сімвалічных, санкцыях ЕС у дачыненні да Беларусі. А аб працяглай ужо некалькі гадоў адсутнасці магчымасці падпісаць пагадненне аб прыярытэтах партнёрства, а таксама аб рэадмісіі і візавай фасілітацыі.
З іншага боку, удзел беларускай дэлегацыі ў мерапрыемствах усяляк падкрэсліваў зацікаўленасць Мінска ў развіцці УП і больш прадуктыўных адносінаў з ЕС. Кіраўнік дэлегацыі МЗС заклікаў не зацыклівацца на негатыўных нюансах і шукаць «нешта агульнае, якое аб’ядноўвае, каб выйсці на паступальны прынцып развіцця».
Як адзначаюць эксперты «Мінскага дыялогу», мерапрыемства ў Брусэлі, як і можна было чакаць, сталі падставай для шматлікіх заяваў па перспектывах як УП, так і двухбаковых адносін з ЕС. Беларускі міністр выказаў намер дамагчыся ў канчатковым выніку падпісання прыярытэтаў партнёрства, праца над якімі прыпыненая з-за бескампраміснай пазіцыі Літвы. Аднак складана прагназаваць, як хутка гэта можа стаць рэальнасцю.
Больш адчуваныя чаканні былі выказаны ў дачыненні да двух іншых пагадненняў, перамовы па якіх таксама працягваюцца непрыстойна доўга — пагадненням па рэадмісіі і спрашчэнні візавага рэжыму. Тут Мінск чакае, што кропка можа быць пастаўлена да канца года, так як усе праблемныя моманты былі знятыя.
Такія ж чаканні і ў Бруселя. Па словах еўракамісара Ёханэса Хана, справа застаецца за вызначэннем даты і месца падпісання дакумента. І хоць падобныя аптымістычныя заявы ўжо гучалі як ад кіраўніцтва МЗС Беларусі, так і ад Хана, у гэты раз, верагодна, падпісанне дакументаў сапраўды стане фактам ужо ў бліжэйшыя месяцы. Пры гэтым наступныя два месяцы — сезон адпачынкаў, таму можна чакаць сезоннага зніжэння інтэнсіўнасці кантактаў.
Малаверагодна, што ў гэты час адбудуцца нейкія знакавыя падзеі для адносінаў Беларусі і ЕС, прагназуюць аўтары «Мінскага барометра». Да таго ж, у гэтым годзе сезон «зацішша» супаў з перыядам фарміравання новага складу Еўрапарламента і Еўракамісіі, з-за чаго бліжэйшы час Брусэль будзе заняты кадравымі пытаннямі. Таксама кадравае пытанне закране і Дэлегацыю ЕС у Мінску. Пасол Андрэа Віктарын пакіне Беларусь ужо ў жніўні, а яе зменшчык прыбудзе восенню.
Паводле thinktanks.by