Фрыдман: Перамога Расіі ва Украіне небяспечная для Лукашэнкі
Нягледзячы на тое, што Лукашэнка з'яўляецца найбліжэйшым саюзнікам Пуціна ў ганебнай вайне супраць Украіны, перамога Расіі не такая ўжо і жаданая для дыктатара, бо пасля яго трон захістаецца яшчэ больш.
Напярэдадні мірнай канферэнцыі па Украіне, якая прайшла 15-16 чэрвеня ў швейцарскім курорце Бюргеншток, Уладзімір Пуцін выступіў з цэлым шэрагам прапаноў. У якасці асноўных умоў для пачатку перамоваў расійскі прэзідэнт назваў поўны вывад украінскіх войскаў з тэрыторыі Данецкай, Луганскай, Запарожскай і Херсонскай абласцей (што на практыцы азначае фактычнае прызнанне расійскай анэксіі гэтых украінскіх тэрыторый), а таксама афіцыйную адмову Кіева ад уступлення ў NATO.
Акрамя таго, Крэмль мае намер настойваць на захаванні правоў рускамоўнага насельніцтва, якія нібыта ўшчамляюцца ва Украіне (гаворка, гледзячы па ўсім, зноў ідзе пра статус рускай мовы як другой дзяржаўнай) і працягвае дамагацца «дэмілітарызацыі» і «дэнацыфікацыі» гэтай краіны і адмены ўсіх санкцый з боку «калектыўнага Захаду», піша Аляксандр Фрыдман на «Deutsche Welle».
Глядзіце таксама
Указанні прасоўваць паведамленні з Масквы не паступала
Ультыматыўныя патрабаванні Пуціна носяць не толькі абуральны і непрымальны характар (як для Кіева, так і для яго заходніх партнёраў), але і выглядаюць абсурдна на фоне вельмі сціплых ваенных дасягненняў Расіі за гады «спецыяльнай ваеннай аперацыі».
Расійская прапагандысцкая акцыя была абумоўленая жаданнем перахапіць павестку ў кантэксце швейцарскага саміту. Яна выклікала рэзкую рэакцыю ва Украіне і на Захадзе. Федэральны канцлер Германіі Олаф Шольц падкрэсліў, у прыватнасці, чарговы раз намякаючы на лёс Германіі пасля паразы ў Першай сусветнай вайне, што гэта ёсць той самы «прадыктаваны мір» (Diktatfrieden) у рэдакцыі крамлёўскіх імперыялістаў, з якім Украіна і дэмакратычны свет не змірацца.
Прапановы Пуціна падхапіла расійская прапаганда, а вось найбліжэйшы хаўруснік Крамля з Мінска адрэагаваў на рэдкасць млява. Беларускія дзяржаўныя СМІ, якія яшчэ ў 2022 годзе сталі філіялам расійскай прапагандысцкай машыны, растыражавалі паведамленні з Масквы, але ўказанне абмяркоўваць і прасоўваць іх з адміністрацыі Лукашэнкі так і не паступіла. Сам жа аўтакрат, які аказаўся на мінулым тыдні ў эпіцэнтры армянска-беларускага дыпламатычнага канфлікту і справакаваў, у давяршэнне да ўсяго, на пустым месцы чарговы міжнародны антысеміцкі скандал, палічыў за лепшае адмаўчацца. Аналагічным чынам павялі сябе і іншыя афіцыйныя асобы Беларусі. З чым звязана падобная дзіўная рэакцыя беларускіх уладаў?
Глядзіце таксама
Што азначае рэалізацыя прапаноў Пуціна для Беларусі?
Закранаючы канферэнцыю ў Швейцарыі, і Лукашэнка, і МЗС Беларусі рэгулярна выказвалі сваё негатыўнае стаўленне да гэтага фармату і не стамляліся падкрэсліваць сваё абурэнне тым фактам, што Берн не знайшоў час запрасіць на дадзенае мерапрыемства не толькі расійскую, але і беларускую дэлегацыю. Пры гэтым у Мінску працягваюць няўхільна падкрэсліваць, што дасягненне трывалага міру ва Украіне без удзелу Беларусі не ўяўляецца магчымым. У сваіх развагах пра вайну ва Украіне Лукашэнка і ў Беларусі, і па-за яе межамі выступае ў якасці рупара Крамля і свайго кшталту прамоўтара перамоваў паміж Расіяй і Украінай. Ён настойліва заклікае Кіеў прыняць умовы Масквы, а Захаду прапануе дамовіцца з Пуціным.
У святле такой рыторыкі менавіта ад Лукашэнкі можна было б чакаць напярэдадні саміту ў Бюргенштоку голаснай падтрымкі пуцінскай ініцыятывы і ўжо, прынамсі, адмашкі свайму прапагандысцкаму апарату на ўсхваленне шанцаў, пераваг і перспектыў крамлёўскага праекта. Беларускія дзяржаўныя СМІ хоць і абвясцілі Бюргеншток «правалам», але ў хітраспляценні плана Пуціна так і не пагрузіліся. Падобныя паводзіны наўрад ці можна назваць выпадковымі і, на першы погляд, яны здаюцца дзіўнымі для найбліжэйшага саюзніка.
Глядзіце таксама
Сігнал да дзеяння — «зялёнае святло» з Кітая
Пры больш глыбокім разглядзе праблемы дзеянні Лукашэнкі выглядаюць, аднак, цалкам лагічна. Пекін, на які Мінск усё больш імкнецца арыентавацца, сваё стаўленне да плана Пуціна пакуль так і не выказаў, а менавіта «зялёнае святло» з Кітая з'яўляецца для беларускіх уладаў сігналам да дзеяння. Пуцінскі план мае для афіцыйнага Мінска пэўную прывабнасць: яго рэалізацыя ў поўным аб'ёме знізіць пагрозу далейшага ўключэння краіны ў вайну, а таксама можа садзейнічаць адмене часткі санкцый супраць Беларусі.
На гэтым станоўчыя эфекты для Лукашэнкі, мабыць, і заканчваюцца. Капітуляцыя Украіны (а менавіта гэтай мэты па-ранейшаму і дамагаецца Пуціна) з наступнай спробай вярнуць яе ў арбіту расійскіх інтарэсаў зменшыць геапалітычнае значэнне Беларусі для Крамля, можа скараціць аб'ёмы датацый і стаць дадатковым імпульсам для больш актыўнага «прымусу да інтэграцыі». Адносіны з Захадам пры гэтым кардынальна не зменяцца, а вось і без таго значны ўплыў Расіі толькі ўзрасце — і поле для манеўру для Лукашэнкі яшчэ больш звузіцца.
Мір на расійскіх умовах парушыць цяперашні статус-кво, да якога Лукашэнка апошнім часам паспяхова адаптаваўся. На дадзены момант яму ўдалося пазбегнуць пераносу баявых дзеянняў на тэрыторыю Беларусі, размяшчэнне расійскай тактычнай ядзернай зброі павысіла статус беларускага аўтакрата, а пытанне пра ўдзел беларускіх Узброеных сіл у «спецыяльнай ваеннай аперацыі» сёння не стаіць на парадку дня. Уключэнне Беларусі ў расійскую ваенную эканоміку дазваляе беларускай эканоміцы трымацца на плаву і нават дэманстраваць пэўныя поспехі. Гэты далікатны статус-кво Лукашэнку цалкам задавальняе. Расійскія праекты ён гатовы прасоўваць на словах, але не на справе.