Яуген Магда: Арастовіч можа быць прызначаны прадстаўніком Украіны пры беларускай апазіцыі
Дырэктар Украінскага інстытута сусветнай палітыкі Яўген Магда ў інтэрв'ю Філіну расказаў, што не так робіцца ва ўкраінскай інфармацыйнай палітыцы, якую ролю ў ёй адыгрываў Аляксей Арастовіч, і якое месца ён можа заняць пасля адстаўкі.
Пазаштатны дарадца офіса прэзідэнта Украіны Аляксей Арастовіч напісаў заяву аб сыходзе: «Хачу паказаць прыклад цывілізаваных паводзін: прынцыповая памылка, значыць, у адстаўку». Раней ён папрасіў прабачэння за свае памылковыя словы пра тое, што расійскую ракету, якая разбурыла дом у Дняпры, магла збіць Украінская СПА.
Гэтая адстаўка была прынятая. Але Яўген Магда лічыць сітуацыю, якая з ім склалася, сімптомам «неэфектыўнасці і няправільнасці ўкраінскай інфармацыйнай палітыкі».
— На мой погляд, адстаўка Арастовіча — гэта яшчэ адзін элемент у яго асабістай кар'еры, і наогул сітуацыя, якая з ім склалася, гэта сімптом неэфектыўнасці і няправільнасці ўкраінскай інфармацыйнай палітыкі. З 24 лютага 2022 года ва Украіне была пабудавана фактычна падвойная сістэма.
Першая частка — гэта звароты самога Уладзіміра Зяленскага. Гэта было эфектыўна: і ў фармаце штодзённых відэазваротаў да грамадзян краіны, і ў фармаце зваротаў да еўрапейскіх парламентаў і да розных міжнародных арганізацый.
Арастовіч год таму сыходзіў з дарадцаў Офіса прэзідэнта, але вярнуўся туды якраз пасля шырокамаштабнага расійскага ўварвання. Я думаю, па той прычыне, што ён, адзіны ў асяроддзі Зяленскага валодаў ваеннай тэрміналогіяй. Ён жа і скончыў Адэскі ваенны інстытут і служыў афіцэрам. У гэтым сакрэт яго хуткага вяртання.
Самае простае — назваць Арастовіча расійскім агентам і сказаць, які ён дрэнны. Ён проста блытае кіслае і цёплае, разумееце?
Ён мог у якасці афіцыйнага спікера прэзідэнцкага офіса праводзіць брыфінг, а праз пяць хвілін уключацца ў нейкі эфір пад выглядам вашага асабістага псіхааналітыка. Гэта моманты, якія перашкаджаюць эфектыўным камунікацыях.
Адпаведна, вайна за мазгі працягваецца, а Арастовіч прасоўваў нейкія сваё бачанне. У заходняй прэсе ён жа ўспрымаецца часцяком ці ледзь не як спікер прэзідэнцкага офіса. І гэта стварае, на мой погляд, досыць дзіўную сітуацыю.
Мне наогул уяўляецца дзіўным, што ва Украіне ў рамках марафону «Адзіныя навіны» цягнуць многіх «добрых рускіх». Яны што, хоць рагатку могуць паставіць нам?
Чаму расійскія прапагандысты выцягваюць усялякае трызненне ў англамоўнай прасторы і транслююць яго, а ў нас працягваецца карусель «добрых рускіх»? Што яны могуць сёння Украіне прынесці? У нас што, няма стратэгічнай лініі на тое, што не будзе прымірэння найбліжэйшым часам?
Арастовіч свой сыход абставіў як дэманстрацыю вялікай адказнасці. Але, калі пачытаць яго папярэднія допісы, — ці то ён то стаміўся, ці то ўжо не стаміўся... Разумееце, мне не хочацца паглыбляцца ў ацэнкі персаналій, таму што гаварыць трэба пра трэнды, а не пра канкрэтна ўзятага чалавека, які ў нейкіх момантах выканаў сваю ролю інфармацыйна, у нейкіх — не.
Асаблівасць Арастовіча ў тым, што з яго цытат любы — і яго захоплены фан, і яго закляты апанент — могуць набраць сабе цэлую кучу ўсякіх пацвярджаюць тэзісаў. То бок, гэта чалавек, у якога маса вобразаў. Хочаце яго пакрытыкаваць —вось вам цытата. Хочаце пахваліць яго — вось вам цытата.
А ў чым яго пазіцыя? Ён пазаштатны дарадца Офіса прэзідэнта. Гэта ён раіў усімяму будынку або ўсім людзям, якія там працавалі? Як гаворыцца, ёсць пытанні.
— Аляксей Арастовіч лічыць, што ўзровень хейту ў яго адрас несупастаўны з наступствамі памылкі ў эфіры: «Гэта не прынесла ні рэпутацыйных, ні юрыдычных наступстваў для Украіны. Тыя людзі, якія спецыяльна круцяць гэтую тэму, маюць цалкам канкрэтныя мэты. Масква раскручвае яе для паслаблення ўкраінскага інфармацыйнага ўплыву (у тым ліку і на расійцаў). Украінская апазіцыя такім спосабам атакуе ўлада, зарабляючы палітычныя балы ў час вайны, думаючы аб будучых выбарах». Што вы пра гэта думаеце?
— Скажыце, ці не драбнаваты Арастовіч для такіх высноў, і якую выбарную пасаду ён займае для таго, каб украінская апазіцыя паспрабавала яго выкалупаць?
Я, як гуманітарый па адукацыі, кандыдат палітычных навук і чалавек з вопытам у тым ліку і выкладання сацкамунікацыі, разумею, — тое, што ён робіць, так быць не павінна.
Мы ва Украіне, дый у Беларусі таксама, знаходзімся ў парадыгме Другой сусветнай, у той парадыгме, якую стварала савецкая прапаганда. Але мы не павінны яе выкарыстоўваць цяпер. Сапраўды гэтак жа, як мы не павінны выкарыстоўваць тое, што было падчас «Буры ў пустыні».
Мы павінны выкарыстоўваць тое, што брытанцы і амерыканцы рабілі падчас Другой сусветнай. Гэта значыць, мы павінны паказваць не тое, што мы «іншая Расія». Гэта наогул трэба ў сметніцу адправіць.
— Як вы лічыце, ці зможа Арастовіч, які, безумоўна, з'яўляецца папулярнай і медыйнай асобай, вярнуць давер аўдыторыі?
— Ці знікне Арастовіч з інфармацыйнага поля? Не, не знікне. Ці перастануць яго цягаць на эфіры? Не, не перастануць. Ці стане ён абараняць украінскія інтарэсы — трэба пытацца ў яго.
У студзені мінулага года ён казаў: не верце ўварванню, калі будзе ўварванне, я першы пайду на фронт. Магчыма, ён успомніць, што ён падпалкоўнік Узброеных Сіл Украіны і будзе дзейнічаць адпаведна. Для гэтага трэба разумець, каму ён падпарадкаваны, у якой іпастасі ён знаходзіўся ў прэзідэнцкім офісе. Думаю, мы гэта ўбачым у бліжэйшы час.
Пасля сустрэчы Арастовіча са Святланай Ціханоўскай, якая выклікала фурор у беларускай дэмакратычнай грамадскасці, я б не выключаў, што яго прызначаць прадстаўніком Украіны пры беларускай апазіцыі, таму што немагчымае ўсё ж такі бывае.
