На шляху да прэзідэнцкіх выбараў

На гэтым тыдні было столькі цікавага, што не ведаеш, за што хапацца. Таму што так, было цікава — але дробна. Нават «гарадзенскі тэрарыст», якога ўсе абмяркоўвалі, абмяркоўваюць і будуць абмяркоўваць, не ўразіў.

Ілюстрацыйнае фота з «экстрэмісцкага» ў Беларусі партала

Ілюстрацыйнае фота з «экстрэмісцкага» ў Беларусі партала


Не ўражвае ён таму, што моцна, вельмі моцна ўсё гэта змахвае на пастаноўку КДБ. І, дарэчы, Лукашэнка салідарны з Азаравым, называючы «дзіўным» парык меркаванага тэрарыста. І дзіўна тое, што «вялі» тэрарыста, аказваецца, ажно ад Магілёва. Але «ўзялі» яго не дзе-небудзь на трасе — з мінімальнай колькасцю навакольнага народа, а ў шматкватэрным доме. І калі б у гэтага тэрарыста сапраўды было пяць кілаграмаў выбухоўкі, як перадавалі сілавікі, ахвяр магло быць вельмі шмат. Пяць кэгэ разнеслі б не толькі кватэру, але і ўвесь «хрушчоўскі» дом.

Я, як і іншыя жыхары такіх дамоў, ведаю, што так яно і было б. Бо нядаўна рабіў рамонт у «хрушчоўцы», і сцены там рэальна злеплены з лайна і палак. Таму і не веру, што «тэрарыст» кідаў якую-небудзь гранату ў такім памяшканні. Там унутраныя сцены пальцам праткнуць можна, а ўжо граната знесла б усё, ператварыўшы кватэру ў студыю…

У любым выпадку, сачыць за тэрарыстам доўгі час, а арыштоўваць яго ў шматкватэрным доме — як мінімум небяспечна для навакольных і непрафесійна для КДБ.

Навошта спатрэбіўся «гарадзенскі тэрарыст»? Хутчэй за ўсё, гэта «міжведамасныя гульні». Так, многія эксперты і палітолагі разважалі, што такім чынам сілавікі спрабуюць апраўдацца за правал у Мачулішчах. Мабыць, за расійскі самалёт прыляцела ўсім. Але калі ГУБАЗіК можа даказаць сваю патрэбнасць і адданасць Лукашэнку, выконваючы яго загад аб «масавых зачыстках», праводзячы дзясяткі ператрусаў і арыштаў на дзень, то іншыя ведамствы-канкурэнты як бы застаюцца ўбаку.

Таму КДБ прыдумаў «тэрарыста» і эфектна яго абясшкодзіў. Паказаўшы тым самым не толькі тое, што яны «працуюць», але і кінуўшы каменьчык у агарод МУС і ГУБАЗіК. Маўляў, тыя са сваімі «зачысткамі» празявалі «бэчэбэшнікаў», якія здалі тэрарысту кватэру. А яшчэ пытанне: куды глядзеў участковы?

«Наменклатурныя гульні» дзесьці нават зразумелыя. Але змагаючыся такім чынам за дзяржаўныя рэсурсы, сілавікі канчаткова падрываюць апошні казырны міф улады — тую самую славутую і абрыдлую «стабільнасць».

Памятаеце, што казаў Лукашэнка ў жніўні 2020 года пра сваіх апанентаў? Маўляў, яны гатовы раздзярбаніць Беларусь, яны ўцягнуць краіну ў вайну, у нас зноў наступяць «ліхія 90-я», калі на вуліцах стралялі і немагчыма было схадзіць па хлеб... І так, мукі, вядома, заставалася на тры дні.

А цяпер паглядзім на сённяшнюю Беларусь. Краіна практычна прададзена — прынамсі, знаходзіцца ў крытычнай эканамічнай залежнасці ад Расіі, а ўжо пра палітычную і казаць няма чаго. Беларусь, хоць і не ўдзельнічае ў вайне непасрэдна, але ўцягнута ў яе. Не ведаю, як там цяпер з мукой, але выбух у Мачулішчах і стральба ў Гродне якраз паказваюць, што цяпер у нас «ліхія 90-я». Праўда, са стральбой цяпер спраўляюцца не «браткі», якія, як ні круці, усё ж мелі некаторыя «паняцці», а цалкам адвязаныя сілавікі, для якіх няма нічога святога ад слова «зусім».

Нават у сталінскія часы «сын за бацьку не адказваў». А ў ГУБАЗіКу цяпер бацькі і сваякі адказваюць за байцоў палка Кастуся Каліноўскага.

Карацей, усё, ад чаго Лукашэнка перасцерагаў, усё, што павінны былі, на яго думку, зрабіць ягоныя злосныя апаненты, ён зрабіў сам. І стрэлы ў шматкватэрным доме — ці гэта не «ліхія 90-я»?

Такія паводзіны ўлады не тое што правакуюць нейкую рэакцыю ў адказ. Яны проста размываюць паняцці добрага і дрэннага, што рабіць можна, а чаго нельга. Вось у Віцебску два прыяцелі сядзелі, пілі, адзін пахваліўся пнеўматычным пісталетам, а другі выйшаў на балкон і зрабіў пару стрэлаў у дзверы аддзела прымусовага выканання. Пазней ён растлумачыў, што не з’яўляецца даўжніком, не меў праблем з прыставамі, а сваю мішэнь лічыў дзвярыма ў краму.

Разумееце выверт псіхікі? У краму, на яго думку, страляць можна.

Нядзіўна, што ў такіх умовах Лукашэнка вельмі занепакоены, як пройдуць наступныя прэзідэнцкія выбары, пра што ён і казаў у Хатыні. Падобна, што ён яшчэ не вызначыўся, кім яму стаць: старшынёй Усебеларускага народнага сходу, прэзідэнтам або і тым, і другім. З аднаго боку, яму хочацца быць усенародна абраным, і таму ён кажа пра «адзінства спецслужбаў, сілавога блока і нашага народа». Дрэнна яму быць «прэзідэнтам АМАПа», некамфортна.

Ён разумее, што той самы народ больш не бачыць яго прэзідэнтам — ні цяпер, ні ў будучыні. Таму яму б хацелася, каб АМАП і народ складалі адно. Тады б ён сапраўды стаў «усенароднаабраным».

Адсюль і дзіўная, на ўзроўні паўпагрозы, фраза: «Як заўсёды, вырашаць будзе народ. Калі вы вырашыце, што патрэбна вам іншае жыццё, — гасподзь з вамі, паспрабуйце».

Гэта значыць, насамрэч, не «будзе, як вы вырашыце на выбарах», а «паспрабуйце». Маўляў, вы ўжо паспрабавалі ў 2020-м, і цяпер — толькі рыпніцеся. «Адзінства народа і сілавікоў» не дрэмле.

А ўсе праблемы можна спісаць на «збеглых», якія ўжо цяпер рыхтуюцца дэстабілізаваць Беларусь, узяць зброю і ваяваць. Праўда, з дэстабілізацыяй, як мы бачым, сам Лукашэнка і ягоная каманда спраўляюцца нядрэнна.

Вядома, вельмі цікава, што Лукашэнка загаварыў пра новыя прэзідэнцкія выбары за два з паловай гады да іх пачатку. Гэта такі «амерыканскі варыянт», калі да новых выбараў пачынаюць рыхтавацца адразу пасля папярэдніх.

Але можна з упэўненасцю сказаць, што на шляху ў 2025-ты ў яго будзе шмат сюрпрызаў і складанасцей. Расія пакуль загразла ва Украіне, і нічога добрага ёй там, быццам бы, не свеціць. Расійская эканоміка прабівае дно, і Лукашэнка ўжо нават не заікаецца аб крэдытах — прынамсі, публічна. А ВУП Беларусі за два месяцы сышоў уніз на 3,6%.

Карацей, варта было б у прэзідэнцкім палацы паставіць гукаўзмацняльную калонку і ўключыць песню так нелюбімага імі Лявона Вольскага «Лепей ня будзе, будзе толькі горш».