«Трэба набрацца цярпення». Пра што кажуць выказванні Пуціна ў дачыненні да Беларусі

За апошні год Лукашэнка і Пуцін шматкроць і падоўгу размаўлялі за зачыненымі дзвярыма. З-за гэтага паўстала нямала версій і тэорый, якія ж мэты ў кіраўніка Расіі адносна Беларусі і яе кіраўніцтва.

Дыяпазон меркаванняў даволі шырокі: ад тэорый, што Пуцін дамагаецца сыходу Лукашэнкі з улады ўжо ў найбліжэйшай будучыні, да версій, што прэзідэнт Расіі будзе падтрымліваць кіраўніка Беларусі да самага канца.

«Салідарнасць», каб наблізіцца да ісціны, вывучыла выказванні Пуціна са жніўня 2020 года.

Пуцін ведае аб нізкім узроўні падтрымкі Лукашэнкі ў Беларусі

Гэта першы і відавочны факт, які трэба адзначыць. Мінулы летам Лукашэнка распавёў, як ён прыняў пастанову правесці мітынг у сваю падтрымку 16 жніўня 2020 года. Аказалася, гэта была парада прэзідэнта Расіі.

— Ён мне жартам: слухай, а чаму тваіх людзей не відаць? Я кажу: ты ведаеш, я нават баюся выводзіць сваіх людзей на вуліцы. Іх будзе не менш. Я баюся вось гэтых сутыкненняў... І мне Пуцін кажа: ты не маеш рацыю. Грамадства павінна бачыць, што за табой стаяць людзі. Кажу: добра, я падумаю. Потым падумаў: напэўна, ён усё-ткі мае рацыю, — распавёў Лукашэнка.

Нагадаем, што тады на плошчы Незалежнасці ўлады змаглі сабраць толькі некалькі тысяч чалавек. Тады як у той жа дзень пратэсны марш сабраў паводле некаторых ацэнак ад 200 да 500 тысяч чалавек.

Сам Лукашэнка заявіў, што «на піку» пратэстаў «было 46 тысяч 700». Але нават калі прытрымлівацца яго логікі, то гэта ўсё роўна нашмат больш людзей, чым прыйшло на праўладны мітынг.

Увосень таго ж года ўлады сабраліся правесці «мегамітынг», але сабраць людзей на яго здолелі. Лукашэнка абяцаў, што акцыю правядуць вясной, але гэтага так і не адбылося.

Пуцін бачыць шлях вырашэння палітычнага крызісу ў Беларусі ў канстытуцыйнай рэформе

Аб гэтым прэзідэнт Расіі гаварыў цэлы год. Яшчэ ў жніўні 2020 года Пуцін звярнуў увагу:

— Прэзідэнт Беларусі, ён жа сказаў, што гатовы разгледзець магчымасць правядзення канстытуцыйнай рэформы, прыняцця новай канстытуцыі, правядзення новых выбараў і парламента, і прэзідэнцкіх выбараў на аснове гэтай новай канстытуцыі, але за рамкі дзеючай Канстытуцыі нельга выходзіць.

У верасні пры асабістай сустрэчы з Лукашэнкам Пуцін заявіў:

— Мы ведаем аб вашай прапанове пачаць працу па Канстытуцыі, лічу, гэта лагічна, своечасова і мэтазгодна.

У кастрычніку прэзідэнт Расіі заадно канстатаваў унутраныя прычыны крызісу ў Беларусі:

— Трэба даць самім беларусам самім спакойна разабрацца з усёй сітуацыяй, прыняць адпаведныя рашэнні. Можа быць, гэтыя рашэнні ляжаць на шляху прыняцця паправак у дзеючую Канстытуцыю альбо прыняцця новай Канстытуцыі.

У сакавіку гэтага года кіраўнік Беларусі паведаміў, што абмяркоўваў з прэзідэнтам Расіі канстытуцыйную рэформу, але толькі «у агульных рысах».

У жніўні Пуцін на сустрэчы з Меркель прадэманстраваў, што прытрымліваецца ранейшай пазіцыі:

— Лічым, што супярэчнасці ўнутры беларускага грамадства могуць быць вырашаныя толькі ў рамках канстытуцыйна-прававога поля і выключна самімі беларусамі без вонкавага ўмяшання.

Удзел заходніх краін у вырашэнні беларускага крызісу Пуцін называе «умяшаннем»

З аднаго боку, кіраўнік Расіі не хаваў магчымасць узброенага ўмяшання ва ўнутраныя справы Беларусі. У жніўні 2020 года ён прызнаў, што сфармаваў рэзерв з байцоў Расгвардыі на выпадак, калі сітуацыя выйдзе з-пад кантролю («калі экстрэмісцкія, я хачу гэта падкрэсліць, элементы, прыкрываючыся палітычнымі лозунгамі, не пяройдуць пэўных межаў і не пачнуць проста да разбою»).

З іншага боку, Пуцін шматкроць заклікаў заходнія краіны адмовіцца ад удзелу ў вырашэнні крызісу ў Беларусі. Праўда, сам Лукашэнка ў жніўні 2020 года папрасіў Пуціна перадаць Меркель, каб «Германія, ды і ўся Заходняя Еўропа, не ўмешваліся ва ўнутраныя справы Беларусі».

Пасля гэтага прэзідэнт Расіі выкарыстаў аналагічную фармулёўку пры зносінах з лідарамі Францыі, Германіі, ЗША і кіраўніком Еўрарады.

Што яшчэ казаў Пуцін: будзе падтрымліваць рэжым, спяшацца з пераменамі не трэба, Лукашэнка можа схітраваць — але трэба ставіцца да гэтага спакойна

Каментуючы летась перспектыву канстытуцыйнай рэформы ў Беларусі, Пуцін даў зразумець, што гатовы да таго, што Лукашэнка паспрабуе застацца ва ўладзе:

— Так, можна сказаць: ну, цяпер ён там што-небудзь напіша сабе на карысць, і ўсё гэта нічога не мае агульнага з дэмакратыяй. Але вы ведаеце, усё ж можна абылгаць, на ўсё можна паглядзець скептычна.

У канцы года Пуцін сказаў аб пераменах у Беларусі:

— Трэба проста набрацца цярпення і пачакаць. Дапамагаць усім палітычным сілам не канфліктаваць адзін з адным, а наладзіць усіх на пазітыўны дыялог, накіраваны на абарону інтарэсаў грамадзян.

Летам гэтага года прэзідэнт Расіі паведаміў аб падтрымцы дзеючага рэжыму:

— Мы працягнем аказваць усебаковую дапамогу брацкаму беларускаму народу ў цяперашняй не самай простай унутрыпалітычнай абстаноўцы ў Беларусі, ва ўмовах бесперапыннага палітычнага і санкцыйнага ціску, зацятых спробаў звонку разгайдаць сітуацыю.