«Нас б'юць, а мы 26 гадоў маўчым… Цяпер жа ўсё мяняецца»

Брамніца Наталля Васкабовіч сказала пра подпіс трэнера Лухвіча за сумленныя выбары: «Пасля гэтага пачала ганарыцца, што ў структуры "Мінска" ёсць сапраўдныя мужчыны».



Брамніца жаночай зборнай Беларусі Наталля Васкабовіч, якая з'яўляецца адзіным гульцом зборнай, хто падпісаў ліст спартсменаў за новыя выбары і супраць гвалту сілавікоў, у інтэрв'ю Tribuna.com падзялілася меркаваннем пра беларускага трэнера Аляксандра Лухвіча, які таксама падпісаў ліст свабодных спартоўцаў. Прапануем урыўкі з інтэрв'ю.

— Ці не боязна было станавіцца першай футбалісткай зборнай сярод падпісантаў ліста?

— Выказваць свой пункт гледжання мы можам у адпаведнасці з Канстытуцыяй. Нічые права не парушыла, выказала сваю грамадзянскую пазіцыю, што я супраць гвалту і не веру ў тое, што выбары былі сумленнымі. У гэтым перакананая. Напрыклад, на маім выбарчым участку было шмат бюлетэняў, складзеных гармонікам, а потым вывесілі незразумелыя вынікі. Ды і ўвесь жах, што адбывалася на вуліцах пасля выбараў... Злавалася на гэта, псіхавала — не магла глядзець на тое, што адбываецца, таму з часам падпісала ліст.

Страшна ставіць подпіс? Разумееш, страшна і без гэтага — людзей збіваюць, садзяць. А калі мне хто-небудзь што-небудзь скажа або кудысьці выкліча з-за ліста — гэта наогул не хвалявала. Нават пра гэта не думала, на самай справе.

— Доўга рашалася на гэты крок?

— Наогул доўга. Разумела, што ў Беларусі пасля гэтага мне могуць перакрыць паветра ва ўсім — зборная, усе клубы, якія жывуць на дзяржзабеспячэнні. Калі ў мяне з'явіліся першыя варыянты працягнуць кар'еру за мяжой, зразумела, што гатовая падпісаць ліст і з'ехаць з Беларусі.

— У пачатку кастрычніка жаночую каманду «Мінска» ўзначаліў Аляксандр Лухвіч, які неўзабаве сам падпісаў ліст. Размаўляла з ім па нагоды таго, што адбываецца ў краіне?

— Калі ён паставіў подпіс, спытала, навошта ён гэта зрабіў: «Вы псуеце сабе кар'еру». Аляксандр Анатольевіч адказаў, што на гэта ў яго свае прычыны. Ён хацеў паставіць подпіс і не стаў адыходзіць ад уласных прынцыпаў. Мабыць, таксама не баіцца наступстваў. Шчыра, пасля гэтага пачала ганарыцца, што ў структуры клуба ёсць сапраўдныя мужчыны, якія не баяцца выказацца і не трасуцца за сваю кар'еру. У нашай краіне можа быць ўсё што заўгодна: маглі злавіць, пасадзіць ці даць штраф. Ганаруся тымі людзьмі, хто не баіцца выказваць грамадзянскую пазіцыю і стаўленне да таго, што адбываецца. Хай нават калі не атрымліваецца выходзіць на акцыі пратэсту.

— Не было шкада Лухвіча пасля таго як з ім не працягнулі кантракт?

— Я не ведаю, якая ў яго была дамоўленасць… Магчыма, яны абмяркоўвалі, што трэнер прапрацуе да канца года... Але калі Лухвічу абяцалі кантракт на 2021 год і яго не працягнулі з-за ліста, тады, атрымліваецца, непрыгожа паступілі, аднак не ўпэўненая, што такая дамоўленасць наогул існавала. Можа, трэнер сам не захацеў заставацца ў камандзе, не ведаю. З гэтай нагоды з Лухвічам не размаўлялі.

— Ты адзіная, хто з жаночай зборнай падпісаў ліст…

— Мне таксама нядрэнна жылося да выбараў. Пасля іх маё фінансавае становішча ніяк не змянілася. Здавалася б, чаго я павінна быць супраць? Але не магу спакойна глядзець на гвалт і метады Лукашэнкі. Бачу народ, было не мірным сваю незадаволенасць. Калі за Лукашэнку прагаласавала 80 працэнтаў — дык чаму ён баіцца выходзіць да свайго народа? Таму і ўзнікаюць пытанні пра сумленнасць выбараў. Да прыкладу, Уладзімір Зяленскі выйграў у другім туры, набраўшы пад 75 працэнтаў галасоў. Пасля інаўгурацыі ён выйшаў да людзей і пачала прымаць віншаванні. Ніхто нічога яму не зрабіў. А ў нас Лукашэнка хадзіў з аўтаматам і дзячыў АМАПу, што яго ахоўваюць. Ну як такое можа быць з 80-працэнтнай падтрымкай насельніцтва? Як пасля гэтага не ўзнікнуць сумненні? Мы ўсё жыццё маўчалі, таму што як толькі вылезем, каб выказаць сваю незадаволенасць, нам адразу даюць па шапцы.

Тут не магу не ўспомніць словы Юрыя Іванавіча [Малеева] для правядзення паралелі. Пасля міжнародных матчаў ён казаў: «Вас б'юць, а вы ціхенька адмоўчваецеся і церпіце». І так было на полі: нас б'юць брытанкі, а мы хаваемся, ножкі прыбіраем, галовы хаваем. Гэта ўсё ёсць і ў народным менталітэце, і ў краіне — нас б'юць, а мы 26 гадоў маўчым. Вядома, цяпер усё мяняецца. Людзі пераасэнсоўваюць многае — хтосьці затрымаўся ва ўладзе. У нас няма свабоды слова, за якую не змагаліся раней. Таму многія дагэтуль баяцца падпісацца за новыя выбары.