Свінні дохнуць: «Палова краіны знаходзіцца ў сумным становішчы»
У Беларусі свінні сталі горш памнажацца і часцей дохнуць. А ўсе свінакомплексы ў краіне стратныя. Так, вытворчасць свіней у Беларусі за два гады знізілася амаль на 12%. Скарачэнне вытворчасці назіраецца ва ўсіх абласцях, але на Гомельшчыне найгоршая сітуацыя – скарачэнне наогул у два разы, піша «СН Плюс»!
Пагалоўе свіней зменшылася больш чым на 11% — або на 290 тысяч галоў. Найбольшае зніжэнне адзначаецца ў Гомельскай і Мінскай абласцях. Падзеж свіней павялічыўся практычна ў кожным другім раёне краіны. Колькасць прыплоду парсючкоў скарацілася на 8%. Такія звесткі прывёў Лукашэнка на нарадзе 4 верасня.
Пра сітуацыю ў свінагадоўлі «СН плюс» пагаварыла з кандыдатам эканамічных навук Пятром Мігурскім.
«Магілёўская вобласць выбіраецца з праблем»
— Не назаву сітуацыю ў галіне катастрафічнай, але ёсць над чым задумацца.
Я старанна адсочваю сітуацыю ў Магілёўскай вобласці. Трацяцца каласальныя сродкі на падтрыманне матэрыяльна-тэхнічнай базы, якая засталася яшчэ з савецкіх часоў. У рэгіёне выйшлі з сітуацыі наступным чынам: свінакомплексы замацавалі за камбінатамі хлебапрадуктаў. Пабудавалі новы свінакомплекс у Слаўгарадзе, у Бялыніцкім раёне, што падтрымлівае сітуацыю на плаву.
А вось тры іншыя вобласці краіны не ідуць на абнаўленне.
Акрамя праблем, пра якія гаварыў кіраўнік дзяржавы, трэба звярнуць увагу і на дэфіцыт кармоў. Было сказана, што прыйшоў час распрацоўваць новы рэцэпт свіных камбікармоў. У прынцыпе, і існуючыя кармы тэхналагічна дазваляюць падтрымліваць прыбаўленне вагі ў межах 700 грамаў.
Але хлебакамбінаты па-свойму глядзяць на рэцэптуру: многія інгрэдыенты проста не дадаюцца. Раней Магілёўскі хлебакамбінат адкрыта прызнаваў, што не можа забяспечыць дакладную рэцэптуру камбікармоў.
У Клімавіцкім раёне пабудавалі новы свінакомплекс, які павінен запрацаваць у 2025 годзе і павінен даваць свінапагалоўе ў 100 тысяч жывёл. У Чэрыкаўскім раёне запрацаваў камбінат «Светлы», які ў свой час закрывалі з-за афрыканскай чумы свіней (АЧС).
«Палова краіны знаходзіцца ў сумным становішчы»
— Так што Магілёўшчына паціху выкараскваецца з праблем. А вось палова краіны, на жаль, у сумным становішчы. Мне вельмі шкада суседзяў, гамяльчан, якія раней славіліся высокім узроўнем вытворчасці.
У свой час абмяркоўвалі магчымасць закрыцця неба над свінакомплексамі сеткай – каб прадухіліць траплянне ў іх афрыканскай чумы свіней (АЧС). Бо трэба баяцца не мышэй, не пацукоў, а птушак і дзікіх жывёл і дзікоў, на якіх ляжыць асноўная «віна» за распаўсюд хваробы.
Сёння беларуская свінагадоўля — гэта 30 мільярдаў долараў асноўных сродкаў (будынкі, абсталяванне, тэхніка, асноўнае пагалоўе). На галіну завязаныя ўсе мясакамбінаты. Калі цяпер яна спыніцца — ляжа ўся эканоміка. Раней жа закуплялі свініну ў Польшчы і выраблялі з яе гатовую прадукцыю, цяпер няма такой магчымасці.
У Беларусі ўсе свінакомплексы стратныя. Таму што мы жывем не па сучасных мерках, а прытрымліваемся савецкіх лякалаў: тэхналагічныя прыбаўленні вытрымліваюць нешматлікія, нормы падзяжу жывёл моцна завышаныя. На Захадзе рэальным лічыцца, калі здыхае 30%: свінаматка дае каля 20 парсючкоў, некаторыя здаровыя, некаторыя хворыя і слабыя; на мой погляд, трэба зрушыць парог патрабаванняў у больш лаяльны бок — напрыклад, трэба першапачаткова пазбаўляцца ад слабых парсючкоў. Са старых падыходаў вырасла і існуючая праблема: маўляў, свінапагалоўе “недаапрыходуецца”, а значыць, хаваецца падзеж жывёл.
«Вырабляць трэба не на рынак, а на ўнутраны рынак»
— Разгільдзяйства ў свінагадоўлі трох абласцей краіны — небяспечны сімптом. Бо на курыным мясе доўга не працягнеш. Да таго ж насоўваецца яшчэ адна сур'ёзная праблема – скарачэнне пагалоўя птушкі. Акрамя ўсяго іншага, ні свініна, ні кураціна ў Расіі ўжо не патрэбныя, а везці мясную прадукцыю ў Кітай – гэта эканамічнае вычварэнне, прабачце.
Таму цяпер трэба звярнуць самую пільную ўвагу на экспарт прадуктаў харчавання. Замест яго трэба арыентавацца на ўнутраны рынак. Глядзіце: экспарт дае 8 мільярдаў 300 мільёнаў долараў, але для гэтага нам трэба імпартаваць прадукцыі на 8 мільярдаў долараў. Нескладаная арыфметыка паказвае: у выніку ў нас выходзіць ці то экспарт дзеля імпарту, ці то імпарт дзеля экспарту. Паводле афіцыйнай статыстыкі, у сухім астатку выйгрыш — толькі 300 мільёнаў долараў. Але сапраўдны выйгрыш вымяраецца прыбыткам, а не такім вось чынам. У некаторых рэгіёнах малако дае каля 50% усёй выручкі. А калі вымяраць сярэднюю тэмпературу па бальніцы, то незайздросная карціна атрымліваецца.
Глядзіце, афрыканскай чумы свіней (АЧС) не дрэмле, як кажуць, “на границе тучи ходят хмуро”. Дык вось, на мяжы з Расіяй пахмурная сітуацыя з АЧС.
У нас узялі і пабудавалі рэпрадуктар у Клімавіцкім раёне. Разумею, раён трэба ажыўляць, трэба павялічваць занятасць насельніцтва. Але калі раптам у Расіі ўспыхне эпідэмія, комплексу не закрасіць; на мой погляд, прынятая стратэгічна няправільная пастанова – будаваць свіны рэпрадуктар на мяжы з РФ.
Але ў цэлым за свініну трэба змагацца, і я думаю, урад зможа зрушыць воз праблем з мёртвай кропкі.