Палітыка дробных брыдот перавяла адносіны Беларусі з суседзямі на якасна новы ўзровень

Дробныя брыдоты — на тое і дробныя, што дарослыя людзі, занятыя сур’ёзнымі справамі, імкнуцца не звяртаць на іх увагі. Але калі гэтыя дробныя брыдоты становяцца рэгулярнай асновай міжнародных адносін, даводзіцца ўрэшце рэагаваць на крыніцу раздражнення, — разважае аўтар тэлеграм-канала «Лісты да дачкі».

Наўрад ці вы заўважылі, але ўчора беларускі тэлевізар прыгразіў ударыць па Польшчы з «Паланэза» за тое, што палякі закрылі памежны пераход у Баброўніках. Асіметрычны адказ. Вось «Іскандэры» ўжо сваё адсмяяліся і танкі да Ла-Манша, мабыць, дайшлі. Так самы час пачаць гарэзіць «Паланэзу».

І на тое, што кажуць у беларускім тэлевізары, не варта было б, вядома, звяртаць ніякай увагі, калі б яно не адлюстроўвала ўяўленні беларускіх улад аб сваім сусветна-гістарычным значэнні. Гэтыя ўяўленні і раней былі некалькі завышанымі, але пасля двух гадоў строгай ізаляцыі яны ўжо, падобна, канчаткова ўзнесліся ў стратасферу.

Вось у гэтых уяўленнях пра сабе беларуская ўлада трымаецца трошкі ніжэй, чым Расія, Кітай ці там якія амерыканцы: нічога ж не зробіш, ёсць усё ж такі і аб'ектыўная рэальнасць у гэтым яе самаадчуванні. Але беларуская ўлада сапраўды адчувае сябе невымерна вышэйшай за, скажам, Украіну, Польшчу, не кажучы ўжо пра якую-небудзь Літву.

Цалкам бессэнсоўна агучваць перад імі ВУП, колькасць насельніцтва ці нават памер арміі. Перакананасць беларускіх улад у сваёй перавазе заснавана не на сумных лічбах. Яна заснавана, па-першае, на свежым гістарычным вопыце ад адна тысяча дзевяцьсот трыццаць дзявятага года. А па-другое — на ўнутраным самаадчуванні безумоўных пераваг вертыкальна кансалідаванай мадэлі перад вакханаліяй дэмакратыі, якая не ўмее арганізаваць нават расчляненне курыцы.

Таму, калі ў беларускіх улад узнікае вострая патрэба ў геапалітычным самасцвярджэнні, яны нязменна робяць гэта за кошт тых, хто, на іх думку, не зможа ім адказаць. Адсюль і мігранты, і праблемы ў польскай дыяспары, і разбурэнне польскіх магіл. Таму што, паводле ўнутранай сістэме каардынат беларускіх улад, няма ў Польшчы супраць іх ніякіх аргументаў. У Вашынгтона ёсць аргументы. Берлін ці які Лондан могуць яшчэ пацягацца. А Варшава, у іх уяўленні, занадта нікчэмная, каб прымаць яе пад увагу.

І вось што характэрна. Нават усе гэтыя лёгкія, ненадакучлівыя намёкі, якія рабіў польскі ўрад, закрываючы, напрыклад, памежныя пераходы, або літоўскі ўрад, перарэзаўшы транзіт угнаенняў, ніяк не пахіснулі завышаных уяўленняў беларускіх улад аб сваёй геапалітычнай значнасці. Вось яны як раней лічылі, што Польшчу можна бяспечна задзіраць, так і далей лічаць. Зусім не заўважаючы таго факта, што колькасць дробных брыдот перавяла адносіны з суседзямі на якасна новы ўзровень.

Польшча стрымана рэагавала на альтэрнатыўна прыязную палітыку беларускіх улад не таму, вядома, што яна баіцца беларускіх «Паланэзаў». Проста дробныя брыдоты — на тое і дробныя, што дарослыя людзі, занятыя дарослымі справамі, імкнуцца не звяртаць на іх увагі. Але калі гэтыя дробныя брыдоты становяцца рэгулярнай асновай міжнародных адносін, даводзіцца ўрэшце рэагаваць на крыніцу раздражнення.

Вось, падобна, беларускія ўлады давялі Варшаву да таго стану, калі яна гатова адкласці на хвілінку свае дарослыя справы і ўжо неяк адказаць. А ў беларускіх улад, калі не лічыць дробных брыдот, у пераліку мер у адказ ёсць толькі вербальныя пагрозы «Паланэзам» у тэлевізары.