Пётр Кузняцоў пра размову Лукашэнкі з Меркель: Сітуацыя чымсьці нагадвае пасадку самалёта з Пратасевічам

Беларускі аналітык і заснавальнік партала «Моцныя навіны» выказаўся ўслед учарашняму тэлефоннаму дыялогу Аляксандра Лукашэнкі і Ангелы Меркель.

— Не магу падзяліць панічныя настроі вялікай часткі нашага грамадства з нагоды ўчарашняй тэлефоннай размовы Меркель і Лукашэнкі ў духу «ўсё прапала». І вось чаму, — піша Пётр Кузняцоў. — Тое, што нейкі кантакт па тэме абавязкова адбудзецца, было досыць відавочна яшчэ на мінулым тыдні. Наступленне халадоў і размяшчэнне мігрантаў лагерам на адкрытым паветры на мяжы вельмі моцна зрушылі характар крызісу з чыста палітычнага і прынцыповага ў бок гуманітарнага. Магчыма, на гэта і быў разлік беларускага боку, які сам вялікім гуманізмам не славіцца, аднак што тычыцца ЕС — тут іншая гісторыя. Еўрапейскі выбаршчык не даруе сваім палітыкам ні адступлення перад шантажом, ні поўнай абыякавасці да чалавечай бяды. Адпаведна, нейкі манеўр ў стылі «мы, прынамсі, спрабавалі» быў досыць прадказальным.

Цалкам лагічна, што з боку Еўропы галоўным ініцыятарам кроку стала Меркель. У гэтай фігуры цяпер ёсць як мінімум дзве вельмі істотныя рысы, якія даюць ёй магчымасць уступіць у кантакт з таксічным мінскім рэжымам з мінімальнымі выдаткамі. Па-першае, сама канцлерын — палітычны мастадонт, чый аўтарытэт ні ў Еўропе, ні ў свеце ніякім сумневам не падвяргаецца, асабліва ж, калі яна ў канкрэтны момант дбае не пра ўласныя палітычныя бонусы, а пра іншых людзей. А канкрэтная сітуацыя якраз такая, і гэта — па-другое: што Меркель якраз і выглядае чалавекам, які клапоціцца выключна пра людзей, у сілу той простай прычыны, што яна ўсё роўна сыходзіць, яна ўжо ў статусе «в.а». Гэта значыць, яе кантакт з Мінскам — дастаткова сімвалічны жэст, які, у той жа час, зусім не азначае, што за ім рушыць услед нейкі прыемны для беларускага рэжыму працяг.

Важны таксама агульны кантэкст. У той жа дзень, калі «в.а.» канцлера Германіі прасіла Лукашэнку падумаць пра людзей, Еўропа на афіцыйным узроўні не толькі ўвяла новы пакет санкцый, але і пашырыла юрыдычныя рамкі, якія дазваляюць уводзіць усё новыя абмежаванні па тэмах, якіх у ранейшых фарматах не было.

Гэта значыць, у сухім астатку з боку Еўропы маем наступнае. Еўрасаюз чарговым разам пацвердзіў свету і сваім выбаршчыкам, што каштоўнасці чалавечага жыцця для яго стаяць на прыярытэтным месцы, і зрабіў гэта вуснамі і рукамі палітычнага лідара, чыя пазіцыя выклікае павагу ва ўсіх, але цяпер нікога ні да чаго не абавязвае. Адначасова ЕС стварыў юрыдычныя ўмовы, неабходныя для таго, каб у выпадку неабходнасці мець магчымасць шматкроць узмацніць ціск. Пры ўсім пры гэтым склаўся расклад, у якім Мінску трэба рабіць крок у адказ — мяч на яго баку. Калі Еўропа цяпер знаходзіцца ў сітуацыі «Мы пераступілі праз сябе, зрабілі першы крок, што мы яшчэ можам зрабіць?», то Мінск знаходзіцца ў становішчы, калі тупы працяг існуючай лініі будзе выглядаць як банальны шантаж жыццямі і здароўем жывых людзей.

У палітычным сэнсе ў памежным канфлікце Брусель і Берлін выйшлі на бяспройгрышную траекторыю, у якой могуць дазволіць сабе адначасова і ратаваць мігрантаў любой цаной, і санкцыі супраць Мінска працягваць уводзіць. Зусім іншая сітуацыя ў беларускага рэжыму: цяпер, калі не пачаць рабіць хоць нешта канструктыўнае, новыя абмежаванні і меры ціску практычна непазбежныя. «Выхлапам» ж ад ужо наварочанага цалкам можа застацца чыста сімвалічная размова з волатам еўрапейскай палітыкі (у адстаўцы).

Што, вядома, можа ліслівіць самалюбству, але ніяк не дапаможа вырашыць бягучыя праблемы. У гэтым сэнсе сітуацыя чымсьці нагадвае пасадку самалёта з Пратасевічам. Захоп аднаго з галоўных на той момант ворагаў рэжыму, безумоўна, мог камусьці здавацца значным поспехам у стане «вайны», аднак хто вось цяпер наогул ужо памятае, што ёсць такі Пратасевіч і ён меў нейкае значэнне?

А санкцыі застаюцца.