Уладзімір Пастухоў: Узялі Бахмут, возьмуць і Маскву?

Нядобрае лета з нядобрым выбарам. Прыгожын — гэта мімалётная з'ява грамадзянскай вайны, а Пуцін — гэта доўгая ноч Расіі.

— З архіўнай цікавасцю перагортваю артыкулы калег і каментары чытачоў, якія яшчэ ўчора пісалі пра тое, што ў Расіі няма і не можа быць ніякіх перадумоў для грамадзянскай вайны, таму што народу пры Пуціне жывецца добра як ніколі, піша расійскі гісторык і палітолаг Уладзімір Пастухоў.

Паўтару шматкроць сказанае і напісанае:

Расія — краіна грамадзянскай вайны. Грамадзянская вайна ў Расіі — гэта норма, яна можа працягвацца дзесяцігоддзямі ў латэнтнай форме з перыядычнымі пераходамі ў вострую фазу.

Апошні цыкл абвастрэння грамадзянскай вайны ў Расіі пачаўся ў 1989 годзе, і з тых часоў яна не спынялася.

Мяцеж Прыгожына — усяго толькі адзін з эпізодаў гэтай грамадзянскай вайны, якая доўжыцца амаль паўстагоддзя.

На ўсялякі выпадак нагадваю пра галоўную палітычную дылему грамадзянскай вайны: у яе няма трох бакоў. Гэта машына сканструяваная без нейтральнай перадачы. У грамадзянскай вайне ты заўсёды альбо «за чырвоных», альбо «за белых». Тут няма «ружовага» выбару, на жаль.

Дылема сённяшняга дня простая і вытанчаная, як «чорны квадрат» Малевіча: альбо за Пуціна, альбо за Прыгожына.

Калі ты не за Прыгожына ў гэтай сітуацыі, ты аўтаматычна – за Пуціна. Усе агаворкі ў гэтай тэмпературы перастаюць працаваць. Ты або прымаеш Пуціна цалкам такім, як ён ёсць, з яго вайной, альбо прымаеш Прыгожына цалкам, як ён ёсць, з яго вайной. Усё, што звыш гэтага жорсткага выбару, — ад злога.

Вось такое ў нас нядобрае лета з нядобрым выбарам. На ім многія «пасыпаліся». Быў чалавек накшталт супраць Пуціна — і за ўсё добрае і, вядома, супраць вайны, а ўбачыў Прыгожына — і стаў за Пуціна і за вайну. Таму што Прыгожын горшы, чым Пуцін.

Баюся, што для Расіі ў доўгатэрміновай перспектыве нічога горшага, чым Пуцін і чым перамога ў гэтай вайне, быць не можа.

Ёсць раман грузінскага пісьменніка Грыгола Абашыдзэ «Доўгая ноч» пра заваяванне Грузіі татарамі. Там адзін арабскі заваёўнік адступае пад націскам татараў — і на яго шляху аказваецца маленькая непакорлівая Грузія. Ён прапануе грузінскаму цару здацца без бою і тлумачыць, што ён сам — мімалётная з'ява ў гісторыі яго царства, але тое, што ідзе за ім, – гэта доўгая ноч.

Прыгожын — гэта мімалётная з'ява грамадзянскай вайны, а Пуцін — гэта доўгая ноч Расіі.