«Вагнераўцы» спрабавалі стварыць праблему для Расіі, а цяпер створаць праблему для Польшчы

Палітычны аглядальнік Валерый Карбалевіч на «Свабодных навінах» разважае пра апошнюю сустрэчу Пуціна і Лукашэнкі і іх выпады на адрас Польшчы.

У апошнія гады падчас чарговага візіту Аляксандра Лукашэнкі да Уладзіміра Пуціна журналісты і эксперты задаваліся пытаннямі, з якой мэтай ён прыехаў, што хацеў вырашыць. Аднак цяпер сустрэчы двух кіраўнікоў сталі настолькі частымі і рэгулярнымі, што падобныя пытанні калі і ўзнікаюць, то па звычцы. Ужо другі год гэтыя візіты ператварыліся ў рытуал, сталі часткай штодзённага працоўнага графіка, элементам псіхатэрапіі і ўзаемападтрымкі двух ізаляваных самадзержцаў.

Тым не менш шостая сёлетняя сустрэча Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Пуціна хоць і ўтрымлівала ў сабе элемент рытуалу, усё ж мела свае асаблівасці.

Па-першае, візіт Лукашэнкі ў Санкт-Пецярбург быў працяглым, ён расцягнуўся ледзь не на трое сутак (паляцеў 22-га, прыляцеў 25 ліпеня). Доўгія перамовы ў міжнароднай практыцы з'яўляюцца відавочнай прыкметай рознагалоссяў бакоў.

Час экскурсіяў: двое самотных і «Вагнер»

Па-другое, у публічнай частцы перамоваў нечакана з'явіўся новы аб'ект варожасці. Падчас ранейшых сустрэч пасля пачатку агрэсіі Расіі супраць Украіны нападкам падвяргаліся афіцыйны Кіеў і калектыўны Захад на чале з ЗША.

Гэтым разам Лукашэнка і Пуцін наважыліся разыграць антыпольскую карту. Прэзідэнт Расіі пачаў атаку супраць Польшчы яшчэ напярэдадні, на пасяджэнні Рады бяспекі РФ. Падчас сустрэчы ў Санкт-Пецярбургу Лукашэнка падхапіў і развіў гэты пасыл, маляўніча расказваў, што Польшча спрабуе захапіць і анексаваць Заходнюю Беларусь і Заходнюю Украіну.

Вельмі паказальна, што два кіраўнікі сур'ёзна і публічна абмяркоўваюць дзіўную версію, што калі Заходняя Украіна звернецца да Расіі і Беларусі па дапамогу ў абароне ад агрэсіі з боку Польшчы, то яны гатовыя яе даць.

Вы будзеце смяяцца, але для візуалізацыі агрэсіўных намераў Польшчы ён зноў прывёз карту, на якой быццам бы адзначана перадыслакацыя дзвюх польскіх брыгад да межаў Беларусі. Год таму дэманстрацыя падобнай карты і словы «я пакажу вам на карце, дзе рыхтавалася атака» сталі мемам, публіка ў сацыяльных сетках доўга забаўлялася гэтай неспадзяванкай. Але, напэўна, Лукашэнка проста не ведае пра такія мемы, бо інтэрнэтам не карыстаецца (як і Пуцін), а асяроддзе не даносіць да яго непрыемныя навіны. Двое ўладароў жывуць у сваім уяўным свеце, які толькі часткова звязаны са светам рэальным. Ім там камфортна.

Ёсць розныя версіі, якія тлумачаць, што азначае гэтая інфармацыйная атака супраць Польшчы. На наш погляд, яна закліканая вырашыць адразу некалькі задач: напалохаць Варшаву, убіць клін у адносіны Польшчы і Украіны, Польшчы і Германіі, умяшацца ў польскую выбарчую кампанію.

Яшчэ адзін сэнс гэтага антыпольскага вербальнага выпаду складаецца ў інструменталізацыі новай ролі ПВК «Вагнер», якая перадыслакуецца ў Беларусь. Пра што сведчыць заява Лукашэнкі адносна таго, што быццам вагнераўцы просяцца «з'ездзіць на экскурсію ў Варшаву і Жэшуў», але ён іх стрымлівае. Гэты сюжэт стаў кульмінацыяй спектакля, які разыгралі двое ўладароў.

Дакладна не Прыгожын і не Лукашэнка. Хто камандуе «вагнераўцамі» ў Беларусі?

У чым сэнс гэтай гульні?

Здалёк рэха прыгожынскага бунту так ці інакш чулася на сустрэчы ў Санкт-Пецярбургу. Перамовы прайшлі пад знакам гэтай падзеі і яе наступстваў. Уласна, гэта і стала галоўным пытаннем цяперашняга візіту. Дадзеная тэма мае некалькі аспектаў.

Перш за ўсё, абмяркоўваліся ўмовы, на якіх ПВК «Вагнер» перамяшчаецца ў Беларусь, новая роля гэтай кампаніі, як яе можна выкарыстоўваць па-іншаму. Менавіта ў гэтым плане і трэба разглядаць сюжэт пра «экскурсію» вагнераўцаў у Польшчу. Такі піярход больш арыентаваны на ўнутраную аўдыторыю. Калі вагнераўцаў перавезлі ў Беларусь, то іх трэба неяк выкарыстоўваць. Гаварыць толькі пра падрыхтоўку беларускіх вайскоўцаў недастаткова і трохі руцінна. Патрэбны быў гучны ход. Вось і прыдумалі гэты сюжэт.

Справа ў тым, што бунт ПВК «Вагнер» супраць Пуціна нанёс апошняму сур'ёзную псіхалагічную траўму, выставіў яго слабаком, не здольным што-небудзь зрабіць з іншым цяжкавагавіком, Яўгенам Прыгожыным, і вымушаным дамаўляцца з ім наконт міру або перамір'я. Цяпер прэзідэнту Расіі патрэбная кампенсацыя, каб палепшыць яго крыху пабляклы вобраз. Прычым, кампенсацыя з дапамогай таго самага суб'екта, які і нанёс траўму. І цяпер выглядае, што тая самая структура, якая нанесла рэпутацыйную шкоду Крамлю, будзе эфектыўна задзейнічаная ў спецаперацыі супраць палякаў. Маўляў, «мудры Пуцін» ператварыў мінус у плюс, разыграў камбінацыю, у выніку якой ПВК «Вагнер», што спрабавала стварыць праблему на тэрыторыі Расіі, цяпер перабралася ў Беларусь і створыць праблему для Польшчы.

Яшчэ адзін аспект гэтай праблемы. Лукашэнка аказаў Пуціну вялікую паслугу, калі дапамог вырашыць крызіс, выкліканы бунтам ПВК. Гэта афіцыйна прызнаў Крэмль. І згода Лукашэнкі прыняць у Беларусі «вагнераўцаў» — таксама жэст падтрымкі, прычым на шкоду самому сабе. Бо ён, па сутнасці, узяў на сябе праблему Пуціна.

Любая паслуга мае сваю цану. А вялікая дапамога ў крытычны момант тым больш каштуе дорага. Можна меркаваць, што Лукашэнка хацеў бы атрымаць ад Пуціна кампенсацыю. Маўляў, пара плаціць па даўгах, прычым па «безлімітным тарыфе». На саміце Расія — Афрыка Пуцін паабяцаў спісаць афрыканскім краінам доўг у памеры $23 млрд. Беларусь — больш блізкі, і, па сутнасці, адзіны саюзнік РФ у зацяжной кровапралітнай вайне. Таму можа прэтэндаваць на не менш шчодрыя субсідыі.

У бліжэйшы час мы даведаемся, якія дадатковыя рэсурсы ўдалося Лукашэнку «выбіць» у Пуціна.

Сувалкскі калідор і іншыя гульні Пуціна

Нагадаем, учора прэм'ер-міністр Польшчы Матэвуш Маравецкі заявіў пра перакідку сотні «вагнераўцаў» у раён Сувалкскага калідора. 

Маравецкі не сказаў, адкуль у яго звесткі пра перадыслакацыю «вагнераўцаў». Ён адзначыў, што, паводле яго даных, найміты размешчаны ў раёне Гродна. Польскі прэм'ер назваў гэта «крокам у кірунку новай гібрыднай атакі на польскую тэрыторыю». Ён нагадаў, што ў апошнія гады з тэрыторыі Беларусі ў Польшчу і іншыя краіны ЕС рэзка пачасцілася колькасць спроб нелегальнага пераходу мяжы. Іх ажыццяўляюць грамадзяне краін Азіі і Афрыкі. Улады Польшчы абвінавачваюць Мінск і Маскву ў арганізацыі гэтых спроб з мэтай дэстабілізаваць сітуацыю ў Польшчы і ЕС.

На думку Маравецкага, найміты «Вагнера» могуць як аказваць мігрантам дапамогу ў перасячэнні польскай мяжы, так і самі, выдаючы сябе за мігрантаў, спрабаваць перайсці мяжу. Польскі прэм'ер выказаў здагадку таксама, што найміты могуць пераапрануцца ў форму беларускіх памежнікаў.