Ліквідацыя гімназій: Як нас пазбаўляюць выбару, дзе вучыць дзяцей

Рэпетытар і настаўніца гімназіі — пра будучыню беларускай школы пасля рэформы Мінадукацыі, якая, па сутнасці, ліквідуе гімназіі.

Міністэрства адукацыі анансавала адмену іспытаў для паступлення ў гімназіі пасля чацвёртага класа. Цяпер у гімназію дзеці змогуць патрапіць па прапісцы, а да 10 класа ў гімназіях і школах будзе аднолькавая праграма.
Чаму гэта дрэнна для сістэмы адукацыі і што будзе далей, Заўтра тваёй краіны распытала настаўніцу гімназіі Ганну Севярынец і вядомага рэпетытара Яўгена Лівянта.

«Любому, хто на сабе адчуў, чым адрозніваецца школа ад гімназіі, відавочна: закрыццё іх — зло»

Ёсць тыя, каго радуюць маючым адбыцца пераменам, кажа настаўніца гімназіі Ганна Севярынец.
— Па дзіўным збегу абставінаў большасць гэтых людзей не вучыліся ў гімназіях самі і не вучылі там сваіх дзяцей. Любому, хто ведае і на сабе адчуў, чым адрозніваецца школа ад гімназіі, відавочна: закрыццё іх — зло. І справа не ў тым, што ў гімназіі эліта, а ў школе — не. Ёсць выдатныя школы з цудоўнымі педагагічнымі калектывамі, ёсць не надта моцныя гімназіі з выпадковымі людзьмі сярод педагогаў — усякае ёсць, — кажа Ганна Севярынец.
— Справа проста ў тэхніцы. У гімназіях пяць урокаў англійскай на тыдзень, у школах — тры. У гімназіях пяць урокаў матэматыкі на тыдзень, у школах — тры. Гэта астранамічная розніца. Замежную мову і матэматыку, якія вывучаюцца ў такіх аб'ёмах, выбудоўваюць якасна іншую парадыгму ў галаве дзіцяці, што адбіваецца і на хіміі, і на фізіцы, і нават на літаратуры, — упэўненая настаўніца.
Рэпетытар, стваральнік цэнтра «100 балаў» Яўген Лівянт звяртае ўвагу на тое, што гімназіі адрозніваюцца ад сярэдніх школ не толькі праграмай.

— Ці адрозніваецца ўзровень матывацыі вучняў, стартавыя ўмовы. Вельмі важна, у якім асяроддзі ты вучышся. І не ў сацыяльным сэнсе, а ў інтэлектуальным. Хто ў класе, якія настаўнікі, якія задачы ставяцца перад гэтымі настаўнікамі і вучнямі. Важная канкурэнтная серада — як ты выглядаеш на фоне астатніх, — лічыць рэпетытар.

У людзей мусіць быць выбар, дзе вучыць дзяцей

Адзін з прыхільнікаў адмены ўступных экзаменаў у гімназіі — віцэ-прэм'ер Васіль Жарко. На яго думку, дзеці павінны мець роўныя ўмовы для атрымання адукацыі.
— Хочаце роўных умоў для ўсіх? Так давайце гімназічныя праграмы ўвядзем у звычайныя школы і закрыем гімназіі. Калі ўжо так хочацца роўнасці (якой не існуе ў прыродзе). Але не наадварот, — разважае Ганна Севярынец.
Педагог ўпэўненая: у людзей павінен быць выбар, дзе вучыць дзяцей.
— Ёсць дзеці, каму нагрузка ў гімназіі — ў цяжар. Ёсць тыя — каму ў радасць. Ёсць дзеці, якія з раніцы да вечара гулялі б у баскетбол, а астатняе ведалі б у аб'ёме пачатковай школы. І адно, і другое, і трэцяе — выдатна і павінна быць, - лічыць настаўніца.
Ганна Севярынец прызнаецца, што яе бянтэжаць каментары ў сацсетках: «эліты развялося», «а мы хто, шэрасць?» І гэтак далей.
— Класавая нянавісць прама. Людзі! Дарагія! Усе мы розныя! І гэта выдатна! Камусьці нескладана здаць іспыты ў гімназію — хай здаюць. Ніхто ж не прымушае. Для каго гэта стрэс — так няхай не здаюць. Гэта ж так проста. Цяжкая табе гэтая магчымасць — не карыстайся ёю. Але чаму, калі ты ёю не карыстаешся, трэба зрабіць так, каб ёю не карыстаўся ніхто? — задае слушнае пытанне настаўніца.

Ліквідацыя гімназій прывядзе да падзення ўзроўню школьнай адукацыі

Рэпетытар Яўген Лівянт добра ўяўляе, што чакае нашу сістэму адукацыі пасля ліквідацыі гімназіяў.
— Ёсць прыклад рэформы 2008 года, калі былі зачыненыя профільныя класы. Сярэдні бал на ЦТ адразу паваліўся. І гэта пры тым, што тэсты значна спрасціліся. Нягледзячы на ​​гэта, сярэдні бал па матэматыцы і фізіцы з 2004 па 2008-ы быў значна вышэй, чым сярэдні бал пасля закрыцця профільных класаў.
Па словах суразмоўцы, вынік гэтай рэформы рэпетытары назіралі і па ўзроўні ведаў вучняў.
— Пачынаючы з 2008-га, большасць вучняў, якіх мы рыхтавалі да ЦТ, мелі нізкі ўзровень ведаў, акрамя тых, хто вучыўся ў гімназіі, — нагадвае Яўген Лівянт.
Ліквідацыя гімназій, на думку эксперта, прывядзе да чарговага рэзкага падзення ўзроўню школьнай адукацыі. Адпаведна, ўзрасце патрэба ў дадатковых занятках, якія не ўсе могуць сабе дазволіць.

Павялічыцца адток моладзі ў суседнія краіны

— Знікае адзін з галоўных сацыяльных ліфтаў, — тлумачыць рэпетытар. — Сёння ў дзіцяці з сям'і з нізкім узроўнем дастатку ёсць шанцы: ён паступае ў добрую гімназію і добра вучыцца. Заўтра такой магчымасці ў яго не будзе.
Паводле ацэнак Лівянта, пасля рэформы 2008 года паслугамі рэпетытараў сталі карыстацца ў 2-2,5 разы больш. Пасля таго, як гімназіі стануць звычайнымі школамі, адбудзецца тое ж самае — паслугі рэпетытараў стануць больш запатрабаваныя.
Акрамя таго, павялічыцца адток моладзі ў суседнія краіны.
— Калі раней ехалі за вышэйшай адукацыяй, то цяпер едуць ужо за школьнай — у асноўным у Польшчу, — адзначае эксперт.
Яшчэ адно наступства рэформы сярэдняй школы — зніжэнне ўзроўню кваліфікацыі настаўнікаў.

У гімназій шмат недахопаў, але гэта не падстава іх знішчаць, заключае Яўген Лівянт.
Ганна Севярынец мае досвед працы ў школе і гімназіі. Яе дзеці таксама вучыліся ў звычайнай школе і ў гімназіі.
— Выбіцца ў людзі можна ўсюды. Але як добра, калі ёсць выбар, нават калі ты ім не карыстаешся, — кажа настаўніца. — Гэта як вакно ў сад. Можна ж яго не адчыняць, калі баішся скразнякоў. Але як зменіцца твой дом, калі ўзяць — і замураваць яго цаглінамі.
Паводле Заўтра тваёй краіны