Транспартная «мафія» ці народны пратэст? Хто перакрыў КПП на мяжы з Польшчай
Ужо чатыры дні цягнецца акцыя пратэсту польскіх перавозчыкаў ля пункта пропуску «Казловічы» пад Брэстам. Чаго патрабуюць пратэстоўцы і што стала прычынай блакіроўкі, разбіралася «Нямецкая хваля».
Ілюстрацыйнае фота «НЧ»
З 9 траўня прадстаўнікі некаторых транспартных кампаній Польшчы пачалі часткова блакаваць дарогу каля тэрмінала ў Карошчыне ля пункта пропуску «Кукурыкі» (з беларускага боку там знаходзіцца КПП «Казловічы» каля Брэста). Удзельнікі акцыі пратэсту патрабуюць забараніць уезд у Польшчу паўпрычэпам з беларускай і расійскай рэгістрацыяй, а таксама спыніць працу кампаній з Беларусі і Украіны на тэрыторыі Польшчы.
Чым незадаволеныя польскія грузаперавозчыкі
Польскія ўлады дазволілі блакаванне дарогі каля тэрмінала ў Карошчыне цягам месяца (да 9 чэрвеня), аднак самі дальнабойшчыкі маюць намер пратэставаць цягам двух тыдняў, каб прыцягнуць увагу ўрада. Паводле інфармацыі мясцовых СМІ, у першыя дні акцыі ўдзел у ёй узялі каля сотні грузавікоў.
Пратэстоўцы заяўляюць, што іх канкурэнты з Беларусі прыдумалі хітрую схему, якая дазваляе абыходзіць санкцыі, уведзеныя ў ЕС супраць беларускіх і расійскіх грузаперавозчыкаў. «Яны захопліваюць наш рынак, карыстаючыся тым, што стварылі свае фірмы ў Польшчы, — расказвае адзін з польскіх дальнабойшчыкаў. — Сама фура ў іх — на польскіх нумарах, а прычэпы, на якія санкцыі не распаўсюджваюцца, маюць беларускую рэгістрацыю. Атрымліваецца, што пасля перасячэння мяжы беларусы гэты груз могуць везці далей у Маскву, а нам можна ехаць толькі да Брэста».
Удзельнікі пратэсту лічаць, што такім чынам ствараецца нядобрасумленная канкурэнцыя, ад якой мясцовы бізнес нясе страты. «Мы не разумеем, чаму, увёўшы забарону на цягачы, пакінулі дазволы на прычэпы: калі забаронена адно, значыць, павінна быць забаронена і другое», — кажа яшчэ адзін пратэстоўца на тэрмінале ў Карошчыне.
Пры гэтым поўнай блакіроўкі руху на мяжы няма: удзельнікі акцыі прапускаюць па адной фуры за гадзіну, а транспарт з жывёламі і грузамі, якія хутка псуюцца, праходзіць без затрымак. Гэтую інфармацыю пацвердзілі ў беларускім Дзяржпамежкамітэце і паведамілі, што на раніцу 12 мая ў чарзе на выезд у Польшчу знаходзілася каля двух дзясяткаў фур.
Што думаюць пра сітуацыю дальнабойшчыкі з Беларусі
Беларускія кіроўцы велікагрузаў довады сваіх польскіх калег, якія ўдзельнічаюць у пратэсце, успрымаюць скептычна. Аляксандр, адміністратар аднаго з папулярных чатаў дальнабойшчыкаў, расказвае, што і сам вазіў прычэпы на беларускіх нумарах, але цяпер праблемы не бачыць: «Летась я таксама вазіў прычэп у Германію і Бельгію на выгрузку, але цяпер такіх выпадкаў вельмі мала».
На думку Аляксандра, незадаволенасць польскіх перавозчыкаў перш за ўсё звязана з тым, што ў гэтай краіне пасля ўвядзення санкцый у дачыненні да Беларусі і Расіі зарэгістравалася шмат беларускіх кампаній: «Іх фуры ездзяць на польскіх нумарах, занялі сваю нішу на рынку грузаперавозак, і гэта не ўсім мясцовым дальнабойшчыкам падабаецца — вось яны і страйкуюць».
Аляксандр не думае, што акцыя пратэсту прывядзе да нейкіх негатыўных наступстваў для беларускіх перавозчыкаў у Польшчы: «Напрыканцы сакавіка гэтага года ўжо была падобная гісторыя, калі польскія кіроўцы велікагрузаў блакавалі дарогі каля Варшавы, але ўсё засталося па-ранейшаму».
А вось іншы беларус-дальнабойшчык Мікалай не выключае, што цяперашняя сітуацыя ўсё-ткі можа адбіцца на далейшай працы беларускіх транспартных фірм у Польшчы: «Могуць увесці нейкія абмежаванні па "дазволах" (дазвол на праезд па тэрыторыі замежнай дзяржавы. — Заўв. рэд.), але наўрад ці гэта адаб'ецца, да прыкладу, на чэргах на мяжы. Усё-ткі для пратэсту нездарма выбралі час, калі гэтых чэргаў няма».
У пратэстах удзельнічае мясцовая транспартная «мафія»?
Міхал з Польшчы, уладальнік невялікай транспартнай фірмы, кажа, што цяперашні пратэст не адлюстроўвае меркавання ўсіх перавозчыкаў. «Гэта звычайная канкурэнтная барацьба, толькі не зусім сумленная. Так, ёсць такая праблема, што беларускіх фірм стала шмат у Польшчы, але яны працуюць на тых жа ўмовах, як і я, — расказвае Міхал. — Я не лезу ў гэтую сітуацыю, у мяне ёсць праца: шукаю новыя рынкі, заказчыкаў. Мне няма калі займацца глупствам. Дазволілі фірмам рэгістравацца, а цяпер іх забараніць? Польшча — еўрапейская дзяржава, і тут месца для працы ўсім хапае».
Яшчэ больш жорстка выказаўся беларус Аляксей, які працуе лагістам у транспартнай кампаніі на ўсходзе Польшчы. Ён упэўнены, што цяперашнюю акцыю ладзяць тыя, хто не асабліва імкнуцца працаваць. Паводле слоў Аляксея, ініцыятарамі пратэсту выступаюць прадстаўнікі толькі некалькіх фірм: «Яны заўсёды скардзяцца, як ім цяжка жыць. Гэта проста мясцовая транспартная "мафія". Там некалькі дзясяткаў сямейных кампаній, якія лічаць, што гэты рынак — толькі для іх. А тут з'явіліся беларусы, якія не баяцца рызыкаваць».
Мужчына ўпэўнены, што насамрэч праблема не ў беларускіх перавозчыках, а ў тым, што стала менш грузаў і сітуацыя на рынку хутка мяняецца. «Польскі заснавальнік маёй кампаніі таксама кажа, што яму не падабаецца, калі тут з'явілася шмат беларускіх фірм, — расказвае Аляксей. — Але ён да гэтага спакойна ставіцца. Таму што разумее: гэтыя фірмы працуюць афіцыйна і плацяць падаткі».
Акцыя пратэсту і чэргі на мяжы
Беларускія дальнабойшчыкі, якія працуюць у Польшчы, звяртаюць увагу, што падобная акцыя з 4 траўня праходзіць ля пункта пропуску «Дарахуск» на польска-ўкраінскай мяжы. Там кіроўцы польскіх фур таксама заблакавалі пад'езд да КПП, прапускаючы па адной фуры на гадзіну і транспарт з гуманітарнымі грузамі. У выніку чарга на ўезд з Украіны ў Польшчу там, паводле інфармацыі ўкраінскага боку, вырасла да пяці тысяч грузавікоў і расцягнулася на 50 кіламетраў.
Як адзначае адміністратар чата дальнабойшчыкаў Аляксандр, вялікія чэргі раней былі і ў «Казловічах» каля Брэста, але толькі таму, што ён застаецца адзіным пунктам пропуску для грузавога аўтатранспарту на беларуска-польскай мяжы. «Калі польскі бок закрыў пункт пропуску ў Баброўніках, у кіроўцаў фур было прадчуванне калапсу на мяжы, — успамінае Аляксандр. — Але сітуацыя нармалізавалася, хтосьці паехаў на Літву, а затым беларускія ўлады прынялі свае контрмеры».
Пад гэтымі контрмерамі дальнабойшчыкі маюць на ўвазе патрабаванне беларускага боку, каб польскія фуры перасякалі мяжу толькі на беларуска-польскім участку. Раней грузавікі з Польшчы маглі ўязджаць-выязджаць у Беларусь таксама з боку Літвы і Латвіі. Так што цяперашні пратэст, магчыма, звязаны і з гэтымі абмежаваннямі, якія павялічваюць маршрут для дальнабойшчыкаў.