«У Крамлі ёсць кансэнсус наконт Беларусі, у тым плане, што яе трэба нейкім чынам «вяртаць»

Сёння, калі Расія вядзе вайну супраць Украіны, многія кажуць аб жаданні велічы расійскага народа. Многія тлумачаць гэта ўплывам прапаганды. Расійскі філосаф Максім Гаруноў лічыць, што справа не ў прапагандзе, а ў тым, што грамадзяне Расіі — яшчэ не грамадзяне.

— Гэта залежыць ад таго, наколькі грамадзяне Расіі з'яўляюцца грамадзянамі. Усе праблемы ў тым, як грамадзяне Расіі разумеюць свае абавязкі. Прасцей кажучы, наколькі яны разумеюць, што такое выбары і каго там можна выбраць. Па-мойму, з гэтымі грамадзянскімі навыкамі ў расійцаў вялікія праблемы, — кажа філосаф у інтэрв'ю «Св*бода Premium».

Яны ўвогуле не ўмеюць галасаваць на выбарах і не разумеюць, што выбары — гэта добра. Ці ж у іх наогул даволі дзіўнае разуменне, як у прынцыпе кіруецца краіна. Я часта пытаюся ў людзей, што такое Федэрацыя, дзе яны жывуць? І не заўсёды чую адказ. Нядаўна я таксама праводзіў даследаванне і пытаўся ў грамадзян, які сцяг у іх рэгіёна. І грамадзяне, як правіла, не ведаюць, як ён выглядае.

Гэта падобна на кіроўцу аўтобуса, які не ўмее вадзіць аўтобус: ён здзяйсняе пастаянныя памылкі, наносячы шкоду сабе і навакольным. Таксама паводзяць сябе грамадзяне Расіі. Усё, што мы бачым унутры Расіі — гэта вялікі бесперапынны ланцужок памылак.

Таму, як лічыць Гаруноў, тут не пытанне ўплыву прапаганды, а пытанне, як іграюць грамадзяне РФ у гульню пад назвай «дэмакратыя» або «грамадзянская супольнасць», якія медыя выбіраюць, каб прачытаць навіны.

Аб статусе-кво Расіі, што датычыцца пытання Беларусі як суверэннай самастойнай дзяржавы, філосаф адказвае так:

— Мы не ведаем, ці ёсць статус-кво ва ўсёй Расіі. Ён ёсць у людзей, якія прымаюць пастановы: у Пуціна, людзей каля яго, Крамля. Што тое, што адбываецца на ўсходзе Украіны — гэта абсалютна правільна.

Мабыць, нейкі кансэнсус наконт Беларусі там таксама ёсць, у тым плане, што яе трэба нейкім чынам «вяртаць».

Як далёка распаўсюджваецца гэты кансэнсус — трэба глядзець. Я амаль на 100% упэўнены, што дзе-небудзь у раёне Якуціі, Татарстана, Башкірыі, магчыма, Уладзівастока нікому не трэба тлумачыць, што Беларусь — самастойная дзяржава.

Эксперт мяркуе, што стаўленне расійскіх улад да Беларусі зменіцца, калі «ў Крэмль прыйдуць людзі з народа».

— Думаю, расійцы абсалютна індыферэнтныя да лёсу Беларусі. Не ўсе расійцы нават ведаюць, дзе знаходзіцца Беларусь, асабліва тыя, хто жыве за Уралам. Для іх што Беларусь, што Швейцарыя — знаходзяцца дзесьці там. Тут зноў жа трэба вярнуцца да таго, як уладкавана расійскае грамадства.

Расійскае грамадства — гэта тыранія, і меркавання ў людзей ніхто не пытаецца. Тыран і яго асяроддзе чамусьці лічаць, што Беларусь — не самастойная рэспубліка, і яе існаванне — нейкая неспадзяванка. Але ўсе астатнія людзі, думаю, так не лічаць. Шараговыя грамадзяне РФ — галоўныя выгадаатрымальнікі незалежнай Беларусі, асабліва калі Беларусь увойдзе ў Еўрасаюз.