Рудкоўскі: Варшава і Кіеў наўрад ці падтрымаюць сілавы сцэнар змены ўлады ў Беларусі

Ці варта беларусам разлічваць на падтрымку Польшчы і Украіны ва ўзброенай барацьбе з рэжымам Лукашэнкі? Дыскусію падагрэлі выказванні польскага генерала пра тое, што Польшча павінна рыхтавацца да ўзброенага паўстання ў Беларусі.

Беларускія ваяры ва Украіне. Фота: sharij.net

Беларускія ваяры ва Украіне. Фота: sharij.net


«Філін» запытаўся наконт верагоднасці такога сцэнара ў палітолага, акадэмічнага дырэктара Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў (BISS) Пятра Рудкоўскага.

— Былы намеснік міністра абароны Польшчы Вальдэмар Скшыпчак заявіў на днях, што Польшча павінна рыхтавацца падтрымаць беларусаў у выпадку іх узброенага паўстання супраць рэжыму. Наколькі верагодна, што такая краіна, як Польшча, сапраўды акажа падобную дапамогу беларусам?

— Падтрымка ўзброенага паўстання — гэта вялікая рызыка і вялікая адказнасць. Ёсць даволі свежы вопыт Сірыі. Пасля таго, як у 2011 годзе рэжым Асада брутальна разагнаў пратэсты, якія пачаткова былі адносна мірнымі, частка вайскоўцаў вырашыла, што цяпер трэба дзейнічаць сілавым метадам.

Пры падтрымцы Турцыі і некаторых заходніх краін сфарміравалася Свабодная сірыйская армія і распачала ўзброеную барацьбу з дыктатарскім рэжымам. На жаль, як ведаем, дыктатура не пала, затое барацьба ператварылася ў жудасную грамадзянскую вайну, наступствы якой адчуваюць не толькі сірыйцы, але і цэлы кантынент.

Чыніць або падтрымліваць узброенае паўстанне мае сэнс толькі тады, калі ёсць высокая імавернасць, што: а) рэгулярная беларуская армія ў сваёй большасці падтрымае паўстанцаў захавае нейтралітэт; б) беларускі рэжым не атрымае ўзброенай падтрымкі звонку (напрыклад, ад Расіі або АДКБ).

На дадзены момант імавернасць абедзвюх рэчаў даволі нізкая, і я думаю, што польскія ўлады гэта таксама разумеюць. Рызыка займець грамадзянскую вайну ў непасрэдным суседстве і паток бежанцаў, які будзе супастаўны па колькасці з бежанцамі з Украіны — гэта асноўныя перашкоды для падтрымкі з боку Польшчы.


— А як наконт падтрымкі з боку Кіева беларускіх узброеных падраздзяленняў у іх барацьбе супраць рэжыму Лукашэнкі? На гэта спадзяюцца добраахвотнікі, якія сёння ваююць за Украіну.

— Калі Украіна пераможа (чаго ёй зычу), то як мінімум некаторыя ўкраінскія палітыкі будуць прасоўваць гэту ідэю. Але ці яны будуць вызначаць палітыку ў дачыненні да Беларусі? Не думаю.

У выпадку перамогі Украіны з’явяцца менш праблемныя і больш прымальныя для Захаду спосабы прыцягнення беларускага рэжыму да адказнасці. У выпадку паражэння Расія пагрузіцца ва ўнутраныя разборкі і будзе слабай настолькі, што не зможа аказаць дзейснай падтрымкі Лукашэнку.

Я думаю, сам факт наяўнасці альтэрнатыўных (у дачыненні да ўзброенага паўстання) спосабаў прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці прывядзе да таго, што Кіеў не будзе схільны падтрымліваць гэты сцэнар.