Абвешчаны вынікі парламенцкіх выбараў у Казахстане. Хто перамог?

У нядзелю ў Казахстане прайшлі парламенцкія выбары. Пра тое, што ім папярэднічала, «НЧ» пісаў тут.

Згодна з данымі ЦВК Казахстана, большасць месцаў у Мажылісе ў партыі ўлады. У ніжнюю палату з «Аманатам» праходзяць яшчэ пяць арганізацый, паведамляе «Радыё Азаттык».

Перамогу з вялікім адрывам атрымала партыя ўлады «Аманат». У яе, паводле афіцыйных звестак, 53,9% галасоў. На другім месцы — партыя «Ауыл» з 10,9%. Трэцяй фінішавала партыя «Respublica» — 8,59%.

За ёй ідуць «Ак Жол» і Народная партыя Казахстана — у іх 8,41% і 6,8% адпаведна.

На апошнім, шостым, месцы Агульнанацыянальная сацыял-дэмакратычная партыя з 5,2%.

Пяціпрацэнтны бар'ер не пераадолела нядаўна створаная партыя «Байтак», якая набрала толькі 2,3%.

Варыянт «Супраць усіх», паводле інфармацыі ЦВК, выбралі 3,9%, або 248 291 чалавек.

Ніводная з усіх сямі зарэгістраваных у краіне партый не выступала з крытыкай прэзідэнта Касым-Жамарта Такаева і яго адміністрацыі.

Абвешчаныя вынікі лічацца папярэднімі. Але канчатковыя вынікі выбараў у Казахстане практычна не адрозніваюцца ад папярэдніх.

Паводле інфармацыі ЦВК, на выбарах прагаласавалі 54,2% выбаршчыкаў. Яўку называюць самай нізкай за апошнія 19 гадоў.

Казахстан — гэта Еўропа? У краіне агучылі намер уступіць у ЕС

Цяперашнія выбары ў Казахстане сталі чацвёртай электаральнай кампаніяй з пачатку прэзідэнцтва Такаева ў 2019 годзе. Грамадзяне ў чэрвені ўдзельнічалі ў рэферэндуме па ініцыяваных Такаевым папраўках у Канстытуцыю. Праз некалькі месяцаў ён ініцыяваў новыя канстытуцыйныя папраўкі, якія былі праведзены праз парламент.

Цяперашнія выбары, як і папярэднія, суправаджаліся затрыманнямі ўдзельнікаў акцый пратэсту, паведамленнямі аб сачэннях і блакіраванні актывістаў у іх дамах. Пасля антыўрадавых пратэстаў супраць датэрміновых прэзідэнцкіх выбараў у 2019 годзе ўлады зрабілі больш жорсткім пакаранне за парушэнне парадку правядзення сходаў. Такаеў перад гэтымі выбарамі падпісаў папраўкі, якія робяць больш жорсткімі пакаранне за заклік да масавых беспарадкаў.

У нядзелю ў Астане паліцыя затрымала актывістаў, якія выходзілі на акцыі пратэсту супраць нелігітымных, на іх думку, выбараў. МУС колькасць затрыманых і падставы не паведаміла. Сацыяльныя сеткі стракацелі паведамленнямі і сведчаннямі аб парушэннях працэдуры галасавання на выбарчых участках, у тым ліку ўкідах і паўторных галасаваннях адных і тых жа асоб. Незалежныя назіральнікі зафіксавалі дзясяткі выпадкаў незаконнага выдалення назіральнікаў з участкаў, абмежаванняў перамяшчэння, забароны на здымку і іншых парушэнняў.

У Казахстане партыя выгнала дэпутата за падтрымку вайны ва Украіне

Генпракуратура заявіла, што» сур'ёзных парушэнняў, якія ўплываюць на вынікі выбараў, не было», былі «адзінкавыя факты». Напярэдадні ведамства паведаміла аб двух дзясятках парушэнняў выбарнага заканадаўства, у асноўным звязаных з галасаваннем грамадзян за іншых людзей. У дзень галасавання, як заяўляе пракуратура, былі аштрафаваны 18 сябраў участковых выбарчых камісій. ЦВК парушэнні не каментаваў.

Партыя «Аманат» (ранейшая назва «Нур Атан») была заснавана першым прэзідэнтам Казахстана Нурсултанам Назарбаевым у бытнасць яго на пасадзе і падтрымлівала яго палітыку, а цяпер падтрымлівае палітыку яго пераемніка Такаева. Пасля пратэстаў у студзені 2022 года Такаеў выйшаў з партыі, каб, як ён заявіў, дыстанцыявацца ад усіх палітычных сіл. Але партыя па-ранейшаму з'яўляецца прапрэзідэнцкай. Яе старшыня быў даверанай асобай Такаева на датэрміновых прэзідэнцкіх выбарах у лістападзе, выступаў замест яго на перадвыбарных дэбатах.