Інтэрнацыянал. Як працуе штаб дапамогі Украіне ў Батумі

Свет пачынае прывыкаць да вайны ва Украіне. Месяц гераічнага супраціву ўкраінскага народа, месяц жудасных і натхняльных гісторый... Але СМІ паволі пераключаюцца на іншыя навіны, успамінаюць, што ў свеце ёсць і іншыя падзеі, іншае жыццё. І першыя, хто гэта адчувае — валанцёры.

А ад таго, што ўвага пачынае пераключацца, вайна ва Украіне не заканчваецца. Яна не становіцца менш жудаснай і менш крывавай. Людзі ва Украіне ўсё гэтак жа маюць патрэбу ў дапамозе. І свет, хоць і з меншым энтузіязмам, але працягвае дапамагаць краіне, якая падвергнулася агрэсіі.

Раніцай у суботу каля будынка па вуліцы Агмашэнебелі 58 у Батумі — невялікі натоўп. Паўтара дзясятка чалавек чакаюць, пакуль адкрыюць офіс, больш падобны на склад. За празрыстымі вокнамі — «фронт працы»: цюкі з адзеннем, якое чакае разбору і сарціроўкі. Пасля яно паедзе ва Украіну.

Неўзабаве з'яўляецца адказны за ключы, адкрывае дзверы, і людзі прымаюцца за працу.


Спачатку трэба пасартаваць вопратку па катэгорыях: мужчынская зімовая, мужчынская летняя, жаночая зімовая, жаночая летняя, дзіцячая зімовая, дзіцячая летняя. Потым гэтае ж адзенне падвяргаецца паўторнаму сартаванню: на верх і ніз. Запакоўваецца ў пластыкавыя пакеты, якія потым загрузяцца ў фуры і паедуць ва Украіну. Праца — нібыта на фабрыцы сэканд-хэнду. Толькі гэта зусім не сэканд-хэнд.

Яўгенія Дэніс, адна з актыўных валанцёрак штабу, распавядае:

— У Штаба па зборы дапамогі Украіне тры кропкі: на Гаргасалі, на Парнаваза, і вось гэтая, на Агмашэнебелі. Першапачаткова гэтая кропка была складам для выгрузкі на фуру, але потым, з-за колькасці адзення, якое нам прынеслі з бліжэйшага рынку, мы зразумелі, што нам трэба разгортваць тут акцыю па разбору і сартаванню рэчаў.

Як мы арганізаваліся? Спантанна, сапраўды гэтак жа, як і пачалася вайна. Калі пачалася вайна — трэба нешта рабіць. З'явіліся хлопцы і дзяўчаты, якія вырашылі нешта рабіць, з'явіліся людзі, якія да іх далучыліся.
Падтрымала нас грузінская палітычная партыя: выдзеліла нам усе гэтыя памяшканні. Мы ж людзі простыя, у нас за спінай практычна нічога няма. Вось так мы сабраліся пагутарылі, скаардынаваліся і пачалі працаваць.


У Беларусі часта можна было пачуць пытанне: для чаго нам усе гэтыя палітычныя партыі, якая ад іх карысць? У Грузіі, напэўна, ніхто такім пытаннем не задаваўся. І аказалася, што развітая партыйная сістэма — гэта не толькі пляцоўка для адстойвання сваіх палітычных інтарэсаў. Гэта яшчэ і рэсурсы, — як людскія, так і матэрыяльныя, якія можна выкарыстоўваць па-рознаму.

Дарэчы, памяшканні Штабу дапамогі Украіне ў Батумі дала зусім не кіруючая партыя, і нават не «асноўная апазіцыйная», а не самая буйная цэнтрысцкая партыя «Лело».

— Выдатныя людзі, на самай справе, я проста схіляюся перад імі, — кажа Яўгенія. — Таму што тое, што яны робяць, як яны імкнуцца дапамагаць і колькі часу яны надаюць дапамозе Украіне, гуманітарнай дапамозе людзям, якія сюды прыязджаюць, колькі жылля вылучаюць, і гэтак далей — многае зроблена дзякуючы ім, на самай справе. А мы — простыя беларусы, украінцы, рускія, грузіны, натуральна, — якія проста праз Інтэрнэт знаходзяць адзін аднаго і дапамагаюць.


Яўгенія паказвае на валанцёраў, якія перабіраюць і пакуюць рэчы, і кажа:

— Я ж тут не ведаю практычна нікога. Вось ёсць Алег, з якім мы пазнаёміліся чатыры-пяць дзён таму — яго ведаю, а з усімі астатнімі... Можа, дзесьці перасякаліся, а можа і не.



Праз пару гадзін «дзвіжу» горка неразабранага адзення становіцца менш прыкладна на чвэрць. Людзі пачынаюць «другаснае сартаванне»: мужчынскі верх, мужчынскі ніз, зімовыя курткі, тое ж самае з жаночымі рэчамі. Плюс-раскладка па сезоне «зіма — лета». Самая вялікая праблема з дзіцячымі рэчамі: іх трэба раскласці не толькі па сезоне, але і па ўзросце: ад 0 да 4, ад 4 да 8; школьныя, падлеткавыя... Гэтым займаюцца больш дасведчаныя валанцёры і валанцёркі. У адзін момант сканчаюцца вялікія пакеты для ўпакоўкі рэчаў — хтосьці бяжыць купляць іх на бліжэйшы рынак, той самы, з якога вопратку і прынеслі.

— Першапачаткова мы прасілі людзей прыносіць у штаб прадукты, медыкаменты і адзенне, — распавядае Яўгенія. — Лепш несці соль, цукар, крупы, макароны, кансервы, — тое, што можна доўга захоўваць і што можна хутка прыгатаваць. Была справа, хлопцы прынеслі гарох. Але пакуль гарох зварыш — вайна скончыцца.
Усе, напэўна, дзесяць разоў чулі пра тое, што некаторыя аптэкі ў Грузіі грамадзянам Украіны даюць ваўчары на лекі: гэты ваўчар можна абмяняць на лекі на пэўную суму. Людзі, вядома, нейкія медыкаменты бяруць для сябе, а астатняе — тое, што мы адправім ва Украіну.
Прыносяць не толькі рэчы і прадукты, прыносяць лісты, прыносяць малюнкі — гэта, мне падаецца, асобны раздзел у нашай валанцёрскай дзейнасці. Гэта настолькі кранае ўсе струны нашай душы, вы сабе не ўяўляеце.


Адзенне, якое сартуюць валанцёры, вельмі рознае. Трапляюцца дублёнкі, неяк сустрэлася натуральнае футра. Розны не толькі асартымент, але і краіна паходжання: я сам патрымаў у руках мужчынскі швэдар, на цэтліку якога значылася: «Сірыя, Алепа». Мы звыклі чуць, што там вайна, горад зруйнаваны ўшчэнт, як цяпер, напэўна, Марыупаль, аднак вось ён: швэдар з Алепа, які паедзе, строга кажучы, з адной вайны на іншую. І, што ўражвае яшчэ больш: і там, і там гэты швэдар «пабачыць» расійскія войскі…


Але рэчы — гэта адно. Цяпер валанцёрам больш неабходныя прадукты.

— Цяпер у Грузію і непасрэдна ў Батумі едзе вялікая колькасць украінцаў, — тлумачыць Яўгенія. — Мы ім выдаём прадуктовы набор, але зараз прадуктаў сталі несці значна менш. Учора прынеслі дапамогу 16 чалавек, з іх прадукты — толькі пяць. А за дапамогай прыходзілі 20 чалавек. У нас не хапае харчоў нават на прадуктовыя наборы.


Далейшы шлях разабраных і ўпакаваных валанцёрамі рэчаў, прадуктаў, медыкаментаў ляжыць вакол Чорнага мора — праз Турцыю ў Румынію, а адтуль — у Львоў і Адэсу. Валанцёрскую дапамогу вязуць фуры. Але, па словах Яўгеніі, колькасць дапамогі цяпер упала прыкладна напалову.

— Калі пачалася вайна, усе адразу кінуліся дапамагаць. Але цяпер аб'ёмы ўпалі. Мы ж разумеем, хтосьці адзін раз дапамог, і больш у яго няма магчымасці. Гэта ж таксама нейкія свае грошы, свой час, свае запасы. Хтосьці ў прынцыпе спыняецца на адным разе: прынёс — і ўсё. Гэта валанцёрства, і, вядома, мы ўдзячныя за любую дапамогу, але чым далей гэта будзе доўжыцца і чым даўжэй гэта будзе працягвацца, тым складаней нам будзе збіраць пасылкі, — кажа Яўгенія.


Гэтыя пасылкі выстаўленыя вялікай грудай каля сцяны імправізаванага склада. Падаецца, іх вельмі шмат, але гэта толькі падаецца. Таму што трэба сабраць фуру, а тое, што ляжыць ужо спакаванае на складзе — гэта хіба палова ад неабходнага. Пры гэтым яна прызнае: адзенне надвор'я не зробіць.

— У любым горадзе, у любым валанцёрскім штабе большую частку дапамогі складае адзенне. Гэта значыць, апрануць мы людзей апранем, а вось накарміць і вылечыць людзей — не атрымліваецца. І гэта вельмі складаны момант. Але спыняцца нам проста нельга, — кажа яна.


А тым часам у іншае аддзяленне штаба прыйшлі муж і жонка Зяленскія і прынеслі дрон для адпраўкі ва Украіну. Вядома ж, гэта былі «не тыя Зяленскія», — Вадзім і Ксенія, — але тым не менш: навіна дадае настрою.

Праз тры гадзіны бесперапыннага сартавання відаць, што людзі стамляюцца. Становіцца менш энтузіязму. Менш рэзкія рухі, людзі часцей выходзяць «на перакуры». І сапраўды, у вачах пачынае рыпець ад разнастайнасці рэчаў і колераў. Але і гара неразабранага адзення сціснулася на траціну, а палеты з вопраткай, разабранай «па першым разе», і зусім пусцеюць.

Дый у прынцыпе час згортвацца: увечары на плошчы Еўропы ў Батумі — штодзённая акцыя ў падтрымку Украіны, а туды ехаць — практычна праз увесь горад.

А заўтра Яўгенія зноў напіша ў чат: «Патрэбныя хлопцы і дзяўчаты на сартаванне!» І да памяшканняў Штаба дапамогі Украіне ў Батумі зноў пацягнуцца людзі.

Кантакты:ТГ-група Штабу дапамогі Украіне ў Батумі: https://t.me/help_ua_ge