Ці не аб’ядуць нас слімакі і смаўжы?
Іх апошнім часам размножылася нямерана. Нашэсце ў флоры чужых нам залатарніка і баршчэўніка не палохае толькі дурных. Што да фаўны, то… знайшоў днямі ў гайку побач з месцам жыхарства гіганцкую ракавіну нейкага слімака.
Слімак-гігант
Домік слімака велічынёй з мабільнік або палову смартфона. Даўглявы, з шырокага боку трэшчына і пройма. Мабыць, варона дзюбай жыхара дастала. У хатніх умовах было праверана: у ракавіну лёгка і з ахвотай улазіць хамяк.
З ёю, пустой ужо, вырушыў у Палескі аграрны-экалагічны інстытут.
«Ніякая не марская істота ў ёй жыла, — патлумачыў навуковы супрацоўнік інстытута Віктар Дзямянчык-junior. — Ахаціна, сухапутны слімак. Achatina achatina па-латыні. Яны ўвогуле да 30 сантыметраў дарастаюць. Яго хатнім лічаць, дзецям як забаўку купляюць. Ды хутка надакучвае за ім глядзець-хадзіць, то выкідаюць. Гэта афрыканскі від, у нашай прыродзе не выжывае. Восенню халадней стане, то прыладкуецца дзе пад карчом, эпіфрагмай сябе закрые, кальцыевай такой заслонкай, і думае, што перасядзіць. Але не — малейшы мароз яго забівае».
Расійская смаўжовая катастрофа — ці будзе ў нас?
Спытаў пра лавінападобнае размнажэнне смаўжоў у нас. Ці не паўторыцца расійская драма? Паводле расійскіх СМІ, смаўжы тысячамі нападаюць на сельгасугоддзі ды лецішчы, пазбаўляючы гаспадароў ураджаю. Сотнямі кілаграмаў іх збіраюць — і ўсё роўна не даюць рады.
Слімакі і смаўжы.
«Там паўднёвыя віды разбойнічаюць, італьянскі і каўказскі, — быў адказ. — Да нас яны, па-першае, яшчэ не дайшлі, па-другое, у нас ім некамфортна. Халаднавата. У нас, акрамя грыбных невялікіх, жыве гіганцкі смоўж, чорны або паласаты. Але таксама занадта распаўсюдзіцца не можа — праз холад».
Вораг ворага — гэта сябар
Згадваю ўдалае сваё фота: дрозд падабраў расчаўленага камунгасаўскім трымерам слімака. Ці ёсць у гэтых малюскаў натуральныя ворагі?
«Няшмат, але ёсць, — сведчыць Віктар Дзямянчык. — Смаўжоў, слімакоў вожыкі спажываюць, некаторыя птушкі. Совы нават».
Да нас прыпаўзлі грошы!
А як слімакі звычайныя, з домікамі? Не такія вялікія, як нянаская ахаціна, але якіх месцамі як насыпана? Цяпер пайшлі дажджы, вільгаць, а гэта значыць — быць выбуховаму росту іх колькасці. А іх і так нямерана, чавіш нагамі ўвечары на лецішчы, як ні старайся слацца тыбецкім манахам. Яны нам пагражаюць? Аб’ядуць? Заб’юць нейкай сваёй заразай?
Слімаковы рай на лецішчы.
«Не варта баяцца, — адказалі ў Палескім аграрна-экалагічным. — Шкода ад слімака звычайнага мінімальная. Наадварот, ён сам — гэта жывыя грошы. Калі ўдасца наладзіць кантакт з фірмамі, якія іх купляюць — можна няблага зарабіць».
Кажу, што чуў: можна атруціцца тымі слімакамі. «Усё прасцей, чым вы думаеце, — кажа мой суразмоўца. — У страву ідзе толькі падэшва слімака. Нагой яна яшчэ называецца, бо пры дапамозе гэтага мускула ён перамяшчаецца. Рэшта выкідаецца, і тады бяспечна».
Разумею, што гэта няпоўная інструкцыя перад спажываннем, і падкрэсліваю чытачам, асабліва няўважлівым? не спяшайцеся трэскаць слімакоў прыгаршнямі, парайцеся з кухарамі. Вядома, найпрасцей праз інтэрнэт — ёсць у нас райскі камфортная опцыя, плён тэхнічнай рэвалюцыі.
А што кажа сеціва?
З гэтай думкай заглянуў да дзядзькі Гугла і сам. Аёй! Аказваецца, смаўжы («слизень» па-расійску) апанавалі не толькі цёплы поўдзень суседзяў. Мангола-татарскія памеры набыў іх набег на Падмаскоўе, на Маскву нават! У Пецярбургу іх нібыта процьма! Называюць паміж іх і гіганцкага чорнага. Клянуць як інвазіўны, небяспечны від. Адна даволі нацыянальная дэталь прымусіла рагатнуць. Вынайшлі там спосаб барацьбы з імі: піва. Наліваюць смаўжам у плыткую пасудзіну, і кучкуюцца тыя пачвары нястрымна, штурхаюцца ля карыта, напіваюцца п’янымі. Але не здыхаюць, не. Збіраць іх, пішуць, трэба. Неадкладна! Пакуль п’яныя. Бо назаўтра ўсё — цверазняк і зноў поўная іх Цвер. Або Твер? Карацей, параспаўзаліся зноў.
Што гэта, сенсацыйная журналістыка? Пагатоў што шуміха датуецца пераважна мінулым годам. Ці ёсць-такі ў гэтых катастрафічных акордах рацыянальнае зерне?
Фота аўтара.