«Кіберпартызаны»: Улады ў РБ разумеюць, што мы — паўсюль
«Кіберпартызаны» прымусілі Лукашэнку апраўдвацца. На нарадзе 20 лютага кіраўнік Беларусі эмацыйна адрэагаваў на новае расследаванне супольнасці хакераў-актывістаў і тэлеканала «Белсат».
У расследаванні гаворыцца, што ў 2021 годзе, калі ў Беларусі толькі пачыналася вакцынацыя ад каронавіруса і былі перабоі з пастаўкамі прэпаратаў, Мінздароўя захоўвала некалькі доз для Лукашэнкі і яго набліжаных. Гэта стала вядома з запісу тэлефонных размоў чыноўнікаў, якая апынулася ў «Кіберпартызанаў».
«Я наогул не вакцынаваўся. Я не вакцынаваўся, і маю пазіцыю вы ведаеце ў сувязі з гэтай пандэміяй. Тым не менш такі інфармацыйны ўкід быў ажыццёўлены, прычым са спасылкай на нейкія размовы лекараў, якія абмяркоўвалі, дзе схаваць вакцыну. І на што спасылаюцца? Што “Кіберпартызаны” або хтосьці там Узламалі нейкі акаўнт, сайт або сервер», — заявіў Лукашэнка.
Што яшчэ ўдалося даведацца «Кіберпартызанам», як яны дапамагаюць Украіне і на якіх умовах гатовыя размаўляць з беларускім рэжымам? Пра гэта распавяла DW прадстаўніца супольнасці Юльяна Шэметавец.
«Такога ўзроўню чыноўнікаў у беларускім рэжыме заўсёды запісваюць»
«Даныя, звязаныя з каранавірусам, мы атрымалі яшчэ ў ліпені 2021 года з дапамогай узломаў розных сістэм. Яшчэ ў той час мы сумесна з «Сапраўдным часам» (тэлеканалам. — Рэд.) апублікавалі статыстыку загінулых ад кавіда, якую хаваў беларускі рэжым», — распавяла DW прадстаўніца «Кіберпартызан» Юльяна Шэметавец.
Расследаванне, з-за якога апраўдваўся Лукашэнка, заснавана на запісах размоў кіраўніцтва медустаноў і чыноўнікаў Міністэрства аховы здароўя, зробленых вясной і летам 2021 года. Са слоў Шэметавец, суразмоўцы абмяркоўваюць уплыў «амікрона», колькасць загінулых, груба адклікаюцца пра хворых пажылых беларусаў, а таксама кажуць пра тое, як арганізаваць візіты чыноўнікаў у лякарні, «каб ніхто не заразіўся», і пра вакцыны, знойдзеныя для Лукашэнкі, ягонай сям'і і набліжаных.
«Гэта рэальныя праслухоўкі людзей, такога ўзроўню чыноўнікаў у беларускім рэжыме заўсёды слухаюць, заўсёды запісваюць. І гэтыя праслухоўкі апынуліся ў нашых руках», — адзначае суразмоўца.
Глядзіце таксама
«Дапамога Украіне для нас стала прыярытэтам»
Шэметавец кажа, што «Кіберпартызаны» палююць за сакрэтамі не толькі беларускага, але і расійскага рэжыму: «З апошняга, чым магу падзяліцца, мы апублікавалі вынікі працы кіберразведкі. Гэта дакументы расійскага «Спецыяльнага тэхнічнага цэнтра», які распрацоўвае, напрыклад, дроны «Арлан» і рознага кшталту вайсковую тэхніку».
Даныя, якія тычацца вытворчасці і транспарціроўкі тэхнікі, былі перададзеныя Украіне. «Дапамога Украіне для нас стала прыярытэтам з пачатку поўнамаштабнай вайны», — падкрэслівае прадстаўніца «Кіберпартызан».
Супольнасць таксама займаецца раскрыццём схем, з дапамогай якіх рэжым Лукашэнкі дапамагае абыходзіць заходнія санкцыі прадпрыемствам расійскага ваенпрама. «Ёсць сувязь з заходнімі партнёрамі, якім таксама важная інфармацыя аб абыходзе санкцый, аб кашальках Лукашэнкі», — дадае Шэметавец. «Кіберпартызаны» ўзаемадзейнічаюць з журналістамі «Беларускага даследчага цэнтра», тэлеканала «Белсат» і «Альянсу расследавальнікаў», а таксама з Хрыста Грозевым і ягонай камандай Bellingcat.
Глядзіце таксама
«Паміраць за Лукашэнку ў сілавікоў жадання няма»
Таксама паўтара года таму супольнасць аб'ядналася з палком Кастуся Каліноўскага (ПКК). «Кіберпартызаны» дапамагаюць з верыфікацыяй добраахвотнікаў, якія хочуць далучыцца да ПКК, з інфармацыяй, якую полк можа «выкарыстоўваць у сваёй вайсковай дзейнасці» або перадаць украінскім спецслужбам.
Па звестках «Кіберпартызан», полк Каліноўскага — важная тэма «размоў унутры сістэмы» (у Беларусі. — Рэд.), там яго лічаць вялікай пагрозай. «Мы назіраем за тым, што адбываецца ва Украіне, вельмі моцна. І ёсць разуменне, што паміраць за імперыю, паміраць за Лукашэнку там (сярод беларускіх сілавікоў) асаблівага жадання няма. Ёсць, вядома, нейкі адсотак «русскомирцев», людзей, якія жадаюць паваяваць, але вельмі маленькі. Вялікага жадання ўдзельнічаць у вайне Расіі мы не назіраем».
Глядзіце таксама
«Мы гатовыя да перамоваў з тым бокам»
Беларускі рэжым таксама пільна сочыць за дзейнасцю «Кіберпартызан», але, як запэўнівае Шэметавец, ні цяпер, ні ў найбліжэйшай будучыні супрацьстаяць ім не зможа. «Каб мець добрую кіберабарону, трэба ў першую чаргу мець добрых спецыялістаў, такіх у рэжыму проста няма. Яны аддаюць перавагу лаяльным, а не прафесіяналам, асабліва пасля 2020 года», — кажа суразмоўца. Яна дадае, што ў беларускіх уладаў няма грошай і магчымасцяў для выкарыстання якаснага праграмнага забеспячэння. Да прыкладу, падчас узлому сістэм Беларускай чыгункі «Кіберпартызаны» высветлілі, што там выкарыстоўваюць неліцэнзійныя праграмы.
«У іх (уладаў РБ. — Рэд.) няма магчымасцяў абараняцца, і яны разумеюць: мы — паўсюль», — перакананая Юльяна Шэметавец. Але, паводле яе слоў, ёсць варыянт, калі самі «Кіберпартызаны» могуць дапамагчы дзяржструктурам з аднаўленнем страчаных даных — у абмен на вызваленне палітвязняў, хоць бы тых, у каго сур'ёзныя праблемы са здароўем.
«Мы гатовыя да перамоваў з тым бокам. Пры гэтым мы не будзем публічна піярыцца — жыцці людзей важнейшыя. Калі пры нашых атаках выдаляецца вельмі важная інфармацыя. Для таго боку мы гатовыя яе аднаўляць — калі яны будуць выпускаць палітвязняў», — кажа Шэметавец.