Беларусь адмовіла іранцу ў прытулку. Дома яго чакае смерць
Мінскі гарадскі суд пакінуў у сіле рашэнне аб адмове ў прадастаўленні статусу бежанца іранцу Мехрдаду Джамшыдзіяну. Цяпер яго могуць выслаць на радзіму ў любы момант. Там яго чакае суровае пакаранне, аж да смяротнага пакарання.
Мехрдад Джамшыдзіян прыехаў у Беларусь у 1993 годзе. Тут ён развіваў бізнэс, завёў сям'ю. У канцы 2012 года быў затрыманы. У міліцыі яму паведамілі, што іранскі бок адправіў запыт на яго экстрадыцыю, бо ён падазраецца ў здзяйсненні падвойнага забойства.
У запыце адзначана, што Джамшыдзіян датычны да смерці маці і роднага брата. Больш за год ён правёў пад вартай, пакуль праваахоўныя органы Беларусі вырашалі, што з ім рабіць.
Генпракуратура двойчы адмаўлялася выдаць яго іранскаму боку. Па словах адваката Наталлі Мацкевіч, якая прадстаўляе інтарэсы Мехрдада Джамшыдзіяна ў судзе, улады Ірана не далі Беларусі пастанову аб прыцягненні яго да адказнасці, а таксама ордэр на арышт. За забойства ў Іране прадугледжана пакаранне смерцю.
Іранец настойвае, што не забіваў родных. У дакументах адзначана, што забойства адбылося ў верасні 2012 года. Аднак 25 жніўня таго года ён ужо вярнуўся ў Беларусь. Гэта быў апошні дзень, калі ён бачыўся з роднымі.
Пацярпелымі па справе прызнаныя яго пляменніца і другі родны брат. Яны неаднаразова звярталіся ў праваахоўныя органы з просьбай спыніць крымінальную справу, давалі паказанні, што перад вылетам у Мінск Мехрдад меў зносіны з загінулымі.
Сям'я Джамшыдзіяна лічыць дзеянні іранскіх уладаў палітычнай расправай, бо ягоны загінулы брат быў лідэрам апазіцыйнага руху.
Гэтыя акалічнасці вядомыя беларускай міграцыйнай службе, аднак было прынята рашэнне выслаць яго на радзіму. Дзяржорган не прыняў да ўвагі таксама той факт, што ў 2002 годзе іранец змяніў рэлігію з мусульманскай на хрысціянскую. У Іране вераадступніцтва караецца не менш сурова — аж да смяротнага пакарання.
І хоць у нашай краіне таксама ёсць смяротнае пакаранне, аднак любое пакаранне за змену рэлігіі не прымальна для прававога падыходу Беларусі. Менавіта таму Джамшыдзіян разлічваў атрымаць тут статус бежанца.
У дэпартаменце па грамадзянстве і міграцыі МУС лічаць, што Джамшыдзіян заявіў аб змене рэлігіі, каб пазбегнуць высылкі. Хоць пастар баптысцкай царквы Сяргей Казлюк на судзе пацвердзіў, што Мехрдад заявіў аб змене веравызнання яшчэ ў 2002 годзе. Рэлігіявед Наталля Кутузава, якую запрасілі ў суд у якасці эксперта, пацвердзіла, што на радзіме Джамшыдзіяна могуць прызнаць вераадступнікам, прычым судовая сістэма ў Іране дзейнічае такім чынам, што суддзя можа вынесці прысуд на падставе суб'ектыўнага пераканання, а не аб'ектыўных доказаў.
4 ліпеня суд Цэнтральнага раёна пакінуў у сіле рашэнне дэпартамента — адмовіць Джамшыдзіяну ў прадастаўленні статусу бежанца.
Іранец звярнуўся са скаргай у Мінскі гарадскі суд. Але там таксама адмовілі ў задавальненні яго просьбы.
Пасля таго як беларускія СМІ распавялі гісторыю Мехрдада Джамшыдзіяна, амбасада Ірана ў Менску распаўсюдзіла афіцыйную заяву, у якой адзначалася, што герой публікацый робіць з сябе невінаватага і спрабуе ўвесці ў зман грамадства. Хрысціянства, юдаізм і зараастрызм лічацца прызнанымі рэлігіямі, і іх паслядоўнікі, як і астатнія грамадзяне, карыстаюцца ўсімі правамі, адзначана ў паведамленні амбасады.
А вось вытрымка з дакладу ААН аб правах чалавека ў Іране ў 2014 годзе: «Згодна з іранскім законах, смерцю караюцца многія злачынствы, у тым ліку вераадступніцтва. Спецслужбы пераследуюць людзей, якія звярнуліся ў хрысціянства з ісламу, пратэстантаў і евангелістаў, якія будуць размаўляць на пэрсідскай, а таксама вернікаў хатніх цэркваў. Супраць многіх з іх высунуты абвінавачанні ў «замаху на нацыянальную бяспеку» і ў «антыдзяржаўнай прапагандзе».
Акрамя таго, пасольства Ірана паведаміла, што абвінаваўцам па справе аб забойстве сваякоў Мехрдада з'яўляецца яго бацька, а не брат і пляменніца. Аднак на самай справе бацька Джамшыдзіяна памёр у 2007 годзе, гэта значыць за пяць гадоў да таго, што адбылося забойства.
Адвакат іранца сёння звярнула ўвагу суда на гэты факт. Аднак судовая калегія палічыла рашэнне суда першай інстанцыі абгрунтаванай, i не стала яго адмяняць. Цяпер Мехрдада могуць выслаць на радзіму ў любы момант, нягледзячы на пагрозу жыцця і тое, што ў Беларусі ў яго застаецца жонка і трое дзяцей. Сын нядаўна перанёс цяжкую хваробу — анкалогію.
Пры гэтым у яго ёсць права звярнуцца са скаргай у Вярхоўны суд. І, верагодна, на час разгляду справы ён будзе прасіць прыпыніць высылку, калі на тое будзе воля дзяржорганаў.
Камітэт па правах чалавека ААН прыняў да разгляду скаргу іранца і накіраваў беларускаму боку просьбу не высылаць яго на радзіму. Аднак беларускі бок неаднаразова ігнараваў патрабаванні гэтага міжнароднага органа, спасылаючыся на тое, што ўсе рашэнні Камітэта носяць рэкамендацыйны, а не абавязковы характар.
Паводле naviny.by