Людзі з відэа з аўтазака расказалі аб сілавіках
У телеграм-канале By_Pol з'явіўся ролік з відэа з камер сілавікоў, частка з якога знята ў аўтазаку. TUT.by пагаварыў з тымі, хто пазнаў сябе на кадрах, якія разыйшліся ў сетцы — пра падзеі ўнутры аўтазака і пра тое, што было пасля.
Гамяльчанін Юрый распавёў, што падзеі на відэа адбываліся ў нядзелю, 8 га лістапада (гэтую ж дату назвалі і два іншых суразмоўцы, якія пазналі сябе на запісы). Юрыя, які разам з паплечнікамі быў у сталіцы па працы, затрымалі ў раёне Нацыянальнай бібліятэкі. Прычым ён падазрае, што да гэтага прывялі дзеянні правакатара:
- Быццам бы той чалавек, які нас потым затрымліваў, дагэтуль крычаў нецэнзурна у бок амапаўцаў і выклікаў іх рэакцыю на нашу кампанію. Ён быў без маскі, я потым яго бачыў у РУУС у чорнай форме, таму ён хадзіў і раздаваў нейкія ўказанні.
Па словах мужчыны, хоць ён і падтрымлівае масавыя акцыі, ні ён, ні яго сябры не планавалі ў той дзень удзельнічаць у пратэстах, так як усім на наступную раніцу трэба было ехаць, так і ў яго самога была атрыманая раней траўма, якая ўжо гаілася. Кампанія проста стаяла без сімволікі і сачыла за тым, што адбываецца. Пры затрыманні Юрыю нанеслі некалькі удараў, што пагоршыла траўму, якая была. Потым, апынуўшыся ў аўтазаку, ён бачыў некалькі чалавек з пашкоджаннямі.
- Ззаду мяне быў мужчына ўжо ў гадах, якому пырснулі пярцовым балончыкам у твар. Памятаю, адзін хлопец яшчэ нешта сказаў, накшталт слова "фашысты" ці нешта падобнае, і вось яму трохі дасталася - білі рукамі. Потым ён казаў, што ў яго нешта з жыватом, увесь час быў напаўсагнуты.
Па словах мужчыны, у самым спецтранспарце ён мала што ўспрымаў з-за шуму, а ў Цэнтральным РУУС, куды яго даставілі, чуў размовы супрацоўнікаў міліцыі, якія давалі ўказанне нікога не чапаць, каб у затрыманых было менш збіцця, каб пазбегнуць лішняй агалоскі. Людзей, пазначаных фарбай, ён усё ж заўважыў.
- Двое было: у аднаго штаны пафарбаваныя, а ў іншага былі рукі ў фарбе - адзін амапавец яшчэ лаяўся, што пафарбавалі прама з кайданкамі.
Юрый кажа, што правяралі і тэлефон - перадусім фатаграфіі, а таксама правяралі, ці ёсць падпіскі на некаторыя телеграм-каналы і ці гаспадар прылады ў нейкіх чатах. Аднак яго дэвайс быў набыты за дзень да затрымання, так што сілавікі ў ім нічога не знайшлі. Самога мужчыну неўзабаве адправілі ў лякарню з-за траўмы, ніякіх мер да яго не ўжывалі.
Сяргей, іншы ўдзельнік падзеяў, працуе кіраўніком аддзела ў будаўнічай арганізацыі. Яго затрымалі на Нямізе ў той жа дзень, прыкладна апоўдні. Спачатку яго і некаторых іншых затрыманых завялі ў Volkswagen Crafter, а прыкладна праз гадзіну перагрузілі ў спецтранспарт, дзе і было знята відэа. Якія затрымалі яго сілавікі спрабавалі пазначыць мужчыну, аднак гэта ім не ўдалося.
- У мяне была вуда ў заплечніку. Калі мяне вялі ў сагнутым стане, сказалі: «Вось гэта рыбак, трэба яго пазначыць». Падышлі да аўтазака, і супрацоўнік спытаў, ці ёсць у каго маркер, але ніхто яму маркер не даў. Калі загружалі, хтосьці ўдарыў мяне ў грудзі, але так як я не быў пазначаным, то мяне больш не білі. Тых, у каго былі адзнакі, яны не тое каб спецыяльна білі, але пыталіся, за што іх пазначылі - маўляў, мы ж не ведаем, можа, ты каардынатар.
Па словах Сяргея, на пытанні сілавікоў большасць затрыманых адказвалі, што яны проста ішлі кудысьці ці шпацыравалі.
- У мяне тыцнуў палкай: «А ты што, таксама гуляў?». Я сказаў, што ішоў на марш - і замер, чакаючы, што зверху прыляціць. І чую: «Ну, малайчына, мужык, хоць прызнаўся».
Паводле яго слоў, сілавікі паводзілі сябе што злосна толькі тады, калі ў аўтазак загружалі затрыманых, а калі дзверы зачыняліся і транспарт перамяшчаўся, то былі даволі стрыманымі: спрабавалі размаўляць з людзьмі, супакойвалі адзін аднаго.
- Праз нейкі час адзін з нас папрасіў аслабіць сцяжкі. Амапаўцы адказалі, што ў іх няма нажа. Іншы затрыманы сказаў, што ў яго ў заплечніку аптэчка, а ў ёй ёсць складаны ножык. Яны сапраўды яе дасталі і ўсім зрэзалі сцяжкі.
Сілавікі, убачыўшы, што з імі размаўляюць, таксама спрабавалі выказацца.
- Адзін з амапаўцаў сказаў такую фразу: «Калі вы скажаце мне, што ва Украіне стала жыць лепш, я, можа быць, нават памяняю свой пункт гледжання». Пазней ён казаў пра тое, што такія, як мы, парушаюць закон. Адзін з затрыманых спрабаваў растлумачыць, што ў людзей скралі галасы. Другі пачаў на памяць цытаваць Біблію - сэнс слоў быў у тым, што нельга біць людзей. Калі ўжо шмат хто стаў казаць, толькі тады яны сказалі замаўчаць.
Пазней Сяргей з аўтазака трапіў у іншы транспарт, а затым апынуўся ў Першамайскім РУУС, дзе правёў некалькі гадзін. Затым яго і іншых затрыманых адправілі ў Жодзіна, а потым перавялі ў ЦІП на Акрэсціна. У выніку мужчыну далі 13 сутак арышту, хаця ён сам адзначае, што фармальна ні ў якім мерапрыемстве не ўдзельнічаў, таму што проста да яго не дайшоў. Свой адміністрацыйны арышт ён пасля чарговага перакладу правёў у ізалятары ў Баранавічах.
Айцішнікаў Аляксандр разам з сябрам быў затрыманы каля моста праз Свіслач у раёне стэлы «Мінск - горад-герой". Спачатку іх пасадзілі ў бус, але хутка перамясцілі ў аўтазак, у якім было знята відэа. Ён сам прызнаецца, што ў асноўным там з затрыманымі звярталіся нядрэнна.
- Самае цікавае, што на відэа патрапілі самыя жорсткія кадры. Але было неяк мякчэй, яны потым былі карэктнымі, нават некаторыя на «вы» звярталіся, што мяне вельмі здзівіла. Нас потым паставілі, каб ўлезла больш затрыманых, частка людзей пасадзілі на лаўкі - на падлозе нікога не было. Пазней загрузілі двух дзяўчат - сясцёр, якія накшталт спрабавалі кагосьці адбіць. Два самых таварыскіх амапаўца як быццам спрабавалі з імі фліртаваць - адзін нават зняў балаклаву, каб паказаць свой твар.
Аляксандр таксама памятае, што затрыманага, які цытаваў Біблію, не чапалі - проста прасілі, каб ён быў цішэй. А вось што адбывалася з мужчынам, якога на відэа б'юць, ён не ведае - глядзець прыходзілася ў асноўным у падлогу, а яго размовы з АМАПаўцам не было чуваць. Затое ён памятае Юрыя - нашага першага суразмоўцу. У таго былі траўмы, ішла кроў, і сілавікі далі яму сурвэткі.
Паводле яго слоў, у Цэнтральным РУУС, куды прывезлі яго і іншых людзей, сапраўды, правяралі, ці ёсць на іх нейкія адзнакі. Сярод затрыманых быў хлопец, якога раней пазначылі з пэйнтбольнай стрэльбы.
- Са мной быў хлопец, студэнт, у яго нешта з пігментацыі, белая пляма на патыліцы. Яны спачатку падумалі, што яго пазначылі, пацягнулі кудысьці, але потым вярнулі, - кажа мужчына.
З РУУС Аляксандра перавялі ў Жодзіна, а ўсяго пад арыштам ён па рашэнні суда правёў 10 сутак.
tut.by