СМАЧНА З «НОВЫМ ЧАСАМ». Бабка сялянская святочная
Рэцэпт просты, ды для таго, каб атрымалася смачна, трэба ведаць маленькія, але вельмі патрэбныя кулінарныя сакрэты нашых бабуль.
Сёння вашай увазе бабка сялянская святочная. Гэта значыць, з саланінай. На паўсядзённым стале была бабка з цыбуляй або грыбамі. Але мы гатуем па-багатаму. Чаму не?! Продкі мелі рацыю, калі аддавалі перавагу сытным стравам. Бо праца на вёсцы была цяжкай і патрабавала шмат сіл.
Сытна елі толькі на сняданак і абед. У нашых продкаў ніколі не было цяжкай вячэры — елі толькі тое, што засталося з абеду.
І яшчэ адзін маленькі, але важны нюанс — клімат. Суровая зіма патрабавала каларыйнай ежы. Таму бабка з саланінай у маразы была адной з самых любімых страў. І наогул, трэба памятаць, што для арганізму беларуса добрыя тыя прадукты, якія растуць у нашай мясцовасці. Харчавацца трэба па сезонах: улетку есці тое, што расце ў гэты час — садавіну, гародніну, усё свежанькае. І, канечне, рыбу. А ў халодны перыяд нашы продкі дадавалі ў свой рацыён і сала, і мяса.
У цэлым нацыянальную кухню нашай краіны можна ўмоўна падзяліць на пяць кулінарных традыцый: сялянская, гарадская, карчомная, шляхецкая і каралеўская.
Сялянская кухня — гэта кухня простых людзей. Галоўнай яе задачай было хутка, смачна і сытна накарміць вялікую колькасць едакоў. І беларусы лепш за ўсё ведаюць менавіта гэты кулінарны пласт.
У свой час беларусы «бабкамі» называлі не натаркаваную бульбу, а салодкія пірагі. Прадзедам беларускай «бабкі», хутчэй за ўсё, быў яўрэйскі кугель (святочная страва на Пейсах). Гатавалі яго з морквы, гарбуза. А ў ХІХ стагоддзі менавіта беларускія яўрэі замянілі моркву і гарбуз на бульбу і пачалі з усмешкай называць страву «бабкай» — маўляў: «Што за страва? Ай, гэта ж бабка гатавала. Таму смачна».
Беларусы любяць бульбачку як ніхто ў свеце! На самай справе гатаваць бульбу беларусы пачалі адносна нядаўна — толькі ў XVIII стагоддзі.
Жылі без дранікаў, клёцак, лакшын. Гатавалі з рэпы, пастарнака, бручкі, а зараз у сярэднім адзін беларус з’ядае 174 кілаграмы бульбы за год.
ІНГРЭДЫЕНТЫ:
12 клубняў сярэдняй бульбы;
3 цыбуліны;
300 г саланіны альбо вэнджанага бачка;
2 ст. л. мукі;
50 г алею;
½ ч. л. чорнага перцу;
соль — на смак.
ГАТАВАННЕ:
Бульбу надраць на тарцы, але ж не дробна. Адціснуць. Здрабніць адну цыбуліну таксама на тарцы і дадаць да адціснутай бульбы. Перамяшаць. Пасаліць, папе́рчыць дадаць 2 ст. л. мукі. Перамяшаць.
Саланіну пакроіць на дробныя кавалкі. Астатнюю цыбулю таксама пакроіць. Спачатку на алеі крыху абсмажыць на патэльні цыбулю і толькі потым далучыць саланіну. Пасаліць. Папе́рчыць.
Збіраем бабку. ½ бульбяной масы змяшчаем у форму для запякання. Выкладваем падсмажаную саланіну. Накрываем астатняй бульбачкай. Прыкрываем вечкам.
Ставім у духоўку, разагрэтую да 200°С. Час запякання — 35-50 хвілін у залежнасці ад вашай духоўкі.
Напрыканцы вечка з формы для выпечкі знімаем, каб бабка пакрылася зверху залацістай коркай.
Пакуль бабка гарачая, можна змазаць яе сметанковым маслам. Падаваць са смятанай або соусам.
СОУС ДА БАБКІ:
150 мл смятаны;
2 ст. л. таматнай пасты альбо кетчупа;
1 зубчык часнаку;
30 г зеляніны (цыбуля, кроп);
2 сярэднія марынаваныя агуркі.
Частуйся! Смачна есці! Смачна з «Новым Часам»!