Чым заняцца грэшнікам на вакацыях
Пасля таго, як апошні дыназаўр выпусціў дух, адукаванае чалавецтва толькі і займалася тым, што каталагізавала зло і раскладала яго па палічках у тэкстах святых пісанняў. Вядома, хочацца паспрабаваць усё і адразу, але тым, хто пакуль не гатовы сутыкнуцца з караючай рукой нябеснага правасуддзя, настойліва раім лятаць над пеклам лежачы на канапе.
Ганарыстасць
«Пачатак граху — ганарыстасць», — паўтараюць багасловы, ставячы яе на першую пазіцыю ў рэйтынгу ўсіх смяротных грахоў. Яшчэ б! Першае дзеянне сатаны было прадыктавана ганарыстасцю; заганарыўшыся, ён з анёла ператварыўся ў д'ябла. Ганарлівасць, такім чынам, ёсць ўчынак-ператварэнне, бо яна змяняе саму сутнасць таго, хто яе ўсё перажыў. «Заганарыцца» — значыць перастаць быць самім сабой, стаць іншым: з благаслаўлёнага ператварыцца ў заняпалага.
Як Сальвадор Далі ў сваіх мемуарах «Дзённік аднаго генія», выдадзеных у 1964 годзе ў Парыжы, што апавядаюць пра тое, як на пустым месцы можна змяніць сябе, ганарыстасцю выціснуўшы з ранейшага чалавека, якім ты быў, сарамлівага правінцыйнага Жлоба. Гэтая невялікая кніга з'яўляецца своеасаблівым помнікам пры жыцці, які Далі падняў самому сабе. Па сутнасці, гэта мануал і Біблія ганарыстасці: “У шэсць гадоў я хацеў стаць кухарам, у сем — Напалеонам, а потым мае дамаганні пастаянна раслі”. У пралогу Далі адразу адзначае, што кніга, якую вы трымаеце ў руках, — гэта ні многа, ні мала — першы дзённік, напісаны геніем, і яго жыццё (гэта значыць жыццё генія) зусім не падобнае на шэрыя будні звычайнага чалавека: “Яшчэ ў раннім дзяцінстве я набыў заганную звычку лічыць сябе не такім, як усе, і паводзіць сябе інакш, чым іншыя смяротныя. Як аказалася, гэта залатая жыла! Калі ўвесь час думаць: "Я — геній", урэшце станеш геніем”. Вельмі слушны твор, трэба сказаць, асабліва калі ваш ўнутраны ганарлівец толькі пачынае свой звілісты шлях.
Сквапнасць
Дзіцячы мультсерыял «Гісторыі качак» вытворчасці студыі Disney пра прыгоды састарэлага мільярдэра Скруджа Макдака і яго няўрымслівых пляменнікаў Білі, Вілі і Дзілі не такі просты, як здаецца на першы погляд. Гэта трагічная гісторыя граху даўжынёю ў 100 серый. Пратаганіст мультсерыяла, спісаны з персанажа аповесці Чарльза Дзікенса "Калядная песня", — самы багаты качар у свеце, што, аднак, не замінае яму быць неверагодна сквапным і прагнуць новых экзатычных багаццяў. Усявышні не спяшаецца выпісваць грэшніку пуцёўку ў пекла, таму ўсімі магчымымі спосабамі спрабуе вырваць заможнага старога з учэпістых лап заганы, але галоўны герой не можа даць рады з ломкай і, каб зноў «над золатам чэзнуць», уступае ў сутычку з матуляй Гаўс і яе крымінальным вывадкам, вядзьмаркай Магіка Дэ Гіпноз, якая марыць займець першую грыўню Макдак, і злым мільянерам Флінтхартам Гломгальдам.
Якая ж мараль гэтай прыпавесці? Галоўны адмоўны персанаж серыяла — гэта скарбы. А іх, як кажуць, з сабой не возьмеш, у труне кішэняў няма. Ды і як ні павялічвай капітал, шчасця і спакою ён не прынясе, а вось вялікія праблемы — так. Арнольд Шварцэнэгер з гэтай нагоды казаў: “Грошы не зробяць вас больш шчаслівым. У мяне зараз 50 мільёнаў, і я так жа шчаслівы, як і тады, калі ў мяне было 48 мільёнаў”.
Юрлівасць
Каб лепш зразумець прыроду юрлівасці і яе згубныя наступствы, няма неабходнасці запісвацца ў шэрагі тых, хто займаецца эскорт-паслугамі, — дастаткова паглядзець фільм «Шоўгелз» Пола Верховена аб свеце шоў-бізнесу, які загразнуў у блудзе. На думку Квенціна Таранціна, «Шоўгелз» — лепшы сэксплотэйшн 90-х: “Гэта выдатны фільм, проста цудоўны, бо за апошнія 20 гадоў можна ўспомніць толькі адзін выпадак, калі буйная студыя выпусціла нешта падобнае, — поўнамаштабны, вялікі, буйнабюджэтны фільм "Мандзінга" (1975) у жанры эксплуатацыйнага кіно. "Шоўгелз" — гэта "Мандзінга" 1990-х “.
Трэба адзначыць, што фільм праваліўся ў пракаце і атрымаў цэлых сем антыўзнагародаў “Залатая маліна” — і ўпершыню ў гісторыі прэміі рэжысёр фільма асабіста наведаў цырымонію, каб атрымаць узнагароды ў катэгорыях «Горшы рэжысёр» і «Горшы фільм». Студыя MGM, якая займалася прамоўтарствам, паспрабавала звярнуць сітуацыю на сваю карысць, пачаўшы рэкламаваць фільм як “культавае кіно апоўначы”, але, нягледзячы на нестандартны падыход, дадзеная рэкламная кампанія таксама не мела поспеху. Тым не менш пасля выхаду фільма на відэа ён усё-ткі здабыў культавы статус, асабліва сярод ЛГБТ-супольнасці.
Гнеў
Біблейскія мудрацы самі да канца не вызначыліся, як ставіцца да гэтай заганы: ледзь што, дык адразу абрынаюць на людзей «праведны гнеў», што, па ўсёй бачнасці, не караецца нябесным зборам законаў. Бог ім суддзя. Спадзяюся, многія з вас памятаюць відэа “Малінавы звон” царквы “Святло Ісціны”, у якім бабуля, якая пабывала ў пекле, сядзіць на канапе побач з Норманам Бейтсам і распавядае, пад якую музыку катуюць грэшнікаў: “Калі я сёння іду па вуліцы і чую хард-рок, мне хочацца плакаць. Навошта вы славіце д'ябла? Гэта яго музыка! Гэта яна гучыць у пекле. Гэта пад гэтую музыку катуюць грэшнікаў. Гэта жудасна!”
Старая не хлусіць. Я таксама быў у пекле, і, трэба прызнацца, гэта нешта: бесперапынны фестываль з вогненнай вадой і самымі лютымі групамі. Таму неадкладна адпраўляйцеся ў бліжэйшы ДК, дзе збіраюцца вікінгі з даўгім хаерам, і як след запаліце — растрасіце тлушч гневу пад грымоты. Часам трэба “выпусціць пар” — пра гэта яшчэ дзядуля Фрэйд пісаў, параўноўваючы прылады псіхічнага апарата з хуткаваркай. І ў гэтай справе дапаможа музыка — "Isis", напрыклад, ці праект "Naked City" Джона Зорна.
Абжорства
Людзі любяць смачна паесці — і гэта, вядома, велізарная праблема. “Што ж у гэтым дрэннага?” — спытаеце вы, і ў чымсьці маеце рацыю: у жыцці і так задавальненняў не вельмі шмат, каб яшчэ за абедзенным сталом быць скнарам. Але і наверсе не дурні сядзяць — у нябеснай канцылярыі нездарма ўключылі абжорства ў спіс смяротных грахоў. Не да стала будзе сказана, але брама раю не беспамерная — можна так растаўсцець за жыццё, што не праціснешся і захраснеш, як Віні-Пых у трусінай нары.
Менавіта таму сатана стукае ў дом кожнага, каб на сподачку падкінуць трохі каларыйнага граху, і тут ён, трэба аддаць яму належнае, атрымаў поспех — як павук сплёў уласную агентурную сетку заганы (ад штотыднёвай праграмы «Смак» да кулінарных тураў, прапанаваных турыстычнымі кампаніямі), у якую так і наровяць дагадзіць мяккацелыя нашчадкі Адама і Евы. Хто не глядзеў кулінарны серыял «Ядзім дома!» з Юліяй Высоцкай, хай першы кіне ў яе камень! І серыял «Ганібал» — гэта менавіта той выпадак, калі маскі сарваныя, а ланцугі парваныя: перад намі кулінарны майстар-клас ад самога д'ябла. Праўда, глядзіш на ўсё гэта, і апетыт ўсё роўна прачынаецца — назойліва буркуе і скрабе кіпцюрамі дзесьці на самым дне страўніка. Але трэба трымацца: лепш глядзець, як трэскаюцца іншыя.
Зайздрасць
Зайздрасць, мабыць, адна з самых неадназначных чалавечых заганаў: яе «чорны» бок звязаны са злосцю, пажаданнем няшчасця, няўдачы, а часам і зусім шкоды таму, каму зайздросціш. “Белая” ж зайздрасць, як правіла, пазітыўная, таму і падштурхоўвае ўдасканальвацца. Толькі вельмі самадастатковы чалавек можа жыць не параўноўваючы свае дасягненні з чужымі. Тым не менш гэты грэх натхняў і падсілкоўваў не адно пакаленне пісьменнікаў — дастаткова ўспомніць “Скрыпку Ротшыльда" Антона Паўлавіча Чэхава або хрэстаматыйную маленькую трагедыю Аляксандра Сяргеевіча Пушкіна “Моцарт і Сальеры”. Тым жа, хто ніколі не адчуваў падобнага пачуцця, мы прапануем пазнаёміцца з кнігай Рэя Брэдберы “Дзіўны скон Дадлі Стоўна” — пра тое, як сяброўства двух пісьменнікаў можа знішчыць поспех аднаго з іх. Кніга фантастычная — нездарма ж так завуць і самога аўтара.
Роспач
А каб сустрэцца на рынгу з паныласцю, можна наогул нічога не рабіць — дастаткова выйсці на вуліцу, адарваць вочы ад асфальту і зазірнуць у адухоўленыя твары мінакоў. Або на працу ўладкавацца. Або вырашыць абзавесціся паперкай, якая пацвярджае, што ў вас ёсць вышэйшая адукацыя. Куды б вы ні пайшлі і што б ні рабілі — усюды яна, роспач. Таму тут мы адважымся прапанаваць найбольш радыкальны жэст, які дазволіць назіраць за паныласцю але ў ім не ўдзельнічаць, — захварэць агарафобіяй, а на мітусню пазіраць з акна. Не жыццё, а казка: сядзіш дома, заказваеш ролы, п'еш газіроўку або дурэеш алкаголем, глядзіш “Рабакопа”, слухаеш тужлівыя стогны Марціна Гера, спакаваныя ў поп-фармат. Усё ж такі барацьба са смяротнымі грахамі можа быць надзвычай займальнай.
Паводле: НОЖ