Салавей і зімародак: навошта беларускім раёнам «птушыны твар»?

Якія птушкі дапамогуць завабіць турыстаў у Беларусь.

— Зімародка асабіста я ў сваім жыцці сустракаў ўсяго пару разоў. Многія людзі нават не ведаюць, як ён выглядае. Бо гэтую досыць рэдкую птушку складана заўважыць, таму што яна вельмі хуткая і актыўная, — распавядае галоўны архітэктар Валожынскага раёна Дзмітрый Сярэдзіч.
З лета мінулага года зімародак стаў птушкай-сімвалам Валожынскага раёна. Гэта былі першыя ў Беларусі выбары птушкі раёна. У горадзе ўжо ўсталявалі двухмятровую скульптуру зімародка і размясцілі на будынках некалькі графіці з яе выявай.

— Па фатаграфіях на фоне графіці ці скульптуры цяпер пазнаюць наш раён, — сцвярджае Дзмітрый Сярэдзіч.
У бліжэйшай будучыні, па яго словах, з'явяцца сувеніры з выявай зімародка — бо мясцовыя рамеснікі і аграсядзібы ўжо адчулі цікавасць да новага знаку.

Навошта раёнам свае птушкі?

Валожынскі раён стаў трэцім у Беларусі, дзе ёсць свая птушка-сімвал. Салавей ўяўляе Слуцкі раён, а шэры журавель ганарова прэзентуе Міёрскі раён.

— Ідэя выбіраць птушку ў якасці сімвала мясцовасці прыйшла да нас з ЗША, дзе ў кожным штаце ёсць такі знак, — кажа спецыяліст па развіцці грамадскай арганізацыі «Ахова птушак Бацькаўшчыны» (АПБ) Карына Салавей. — Кожны з 118 раёнаў Беларусі непаўторны з пункту гледжання прыроды. І ўстанаўленне такіх сімвалаў дазволіць беларусам не толькі ведаць назвы розных гарадоў і раёнаў, але і звяртаць увагу на іх унікальнасць.
Падобныя ініцыятывы дазваляюць прыцягваць падарожнікаў, асабліва экатурыстаў. Гэта дапамагае выгадна пазіцыянаваць рэгіёны на турыстычным рынку, з-за чаго ідэя папулярная ў розных краінах. Напрыклад, нацыянальнай птушкай Вялікабрытаніі з'яўляецца Заранка, сімвалам ЗША — белагаловы арлан.

— Больш за 50 краін свету маюць на сваіх гербах выявы птушак: Расія, Польшча, Германія, Аўстрыя, ЗША. Гэтыя выявы атаясамляліся са знакамі мудрасці, сілы, волі, — адзначае спецыяліст па прыродных пытаннях «Ахова птушак Бацькаўшчыны» Сямён Левы.
Восенню мінулага года актывісты АПБ прапанавалі ўсіх раёнах выбраць якасці сімвала якую-небудзь птушку, 18 з іх ўспрынялі ідэю сур'езна, у двух — у Чашніцкім і Мядзельскім — ужо ідзе галасаванне за «птушыны» твар раёна.
Актывісты спадзяюцца, што свой «птушыны знак» здабудзе кожны беларускі раён.
— Птушка сімвал можа стаць візітнай карткай мясцовасці для прасоўвання на турыстычным рынку. Для гэтага можна арганізаваць музей птушкі, як гэта зрабілі ў Слуцку або заснаваць штогадовы фестываль па прыкладзе «Жураўлі і Журавіны» у Міёрскім раёне, — лічыць Карына Салавей.

Беларускія птушкі цікавыя замежнікам

Аб выніках эксперыменту можна будзе казаць праз некалькі гадоў. Шмат што залежыць ад таго, наколькі эфектыўна мясцовыя органы ўлады і супольнасць зоймуцца прасоўваннем рэгіёну і яго сімвала. Эксперты ўпэўнены, што рэгіёнам варта рабіць стаўку на такі від турызму, як назіранне за птушкамі.
— Карысна развіваць арніталагічны турызм, у першую чаргу, таму што такое хобі не патрабуе вялікіх фінансавых укладанняў. Гэта можа стымуляваць гасцінічны бізнес, стварэнне працоўных месцаў для гідаў, рамесніцтва, — упэўнены Сямён Левы.
Бёрдвотчеры з Еўропы ўжо прыязджаюць у Беларусь менавіта для таго, каб убачыць птушак, якіх няма ў іх мясцовасці.
Адным з актыўных назіральнікаў за беларускімі птушкамі быў былы павераны ў справах ЗША Скот Роланд. Па яго прызнанні, амаль ва ўсе паездкі па Беларусі ён браў з сабой фотакамеру і ў выніку змог паназіраць больш чым за 150 відамі птушак. Шмат здымкаў птушак з фотапалявання дыпламата ў Беларусі можна ўбачыць на яго старонцы ў сацыяльнай сетцы.

— Папулярнасць назірання за птушкамі (бердвотчынг) у Беларусі набірае абароты. Попыт на экскурсіі па назіранні за птушкамі ў Беларусі высокі нават зімой, — дадае Карына Салавей.
Адным з найбольш вядомых і прывабных месцаў як для беларускіх, так і для замежных турыстаў, стаў заказнік Тураўскі луг, куды людзі едуць, каб бліжэй пазнаёміцца ​​з жыццём белых сініц і кулікоў.

— У прыцягненні замежных турыстаў Беларусь як раз можа рабіць стаўку на унікальнасць прыроды і разнастайнасць відаў жывёл і птушак. Бо гэта прыцягвае нямала замежнікаў з Захаду, дзе дзікай прыроды застаецца ўсё менш. У ЗША, напрыклад, кожны пяты жыхар у большай ці меншай ступені займаецца назіраннем за птушкамі, нямала такіх турыстаў і ў краінах Еўропы, — адзначае Карына Салавей.
Выбар птушкі аказваецца не самай простай задачай. Важна, каб птушка гняздзілася ў Беларусі, адзначаюць эксперты АПБ, тады ў мясцовых жыхароў і турыстаў будзе больш шанцаў убачыць птушку і паназіраць за ёй. Дарэчы, у Беларусі сустракаюцца 329 відаў птушак, але гняздуюцца крыху больш за 200 відаў.
— У Беларусі ёсць раёны, дзе тая ці іншая птушка больш распаўсюджаная ці яе гнездаванне больш характэрнае для канкрэтнай мясцовасці. Пры выбары сімвала гэта можна ўлічваць, — кажа Карына Салавей. — Пажадана, каб птушка-сімвал сустракалася часцей. Гэта можа быць птушка, намаляваная на гербе раённага цэнтра — як белы бусел у Століне. Добра, калі птушка будзе мець яркія адметныя прыкметы. Калі ж птушка будзе рэдкай, то яе выбар у якасці сімвала дазволіць прыцягнуць цікавасць да захавання віду і месцаў пражывання, хоць ўбачаць яе нешматлікія.

Рэкламуючы птушак іх можна выратоўваць

— Зараз, напрыклад, паводле ацэнак некаторых адмыслоўцаў вялікай белай чаплі стала занадта шмат, лічыцца, што гэтая птушка чыніць шкоду рыбнай гаспадарцы, хоць на самой справе яна аддае перавагу драбнасортнай рыбе. Калі б гэты выгляд стаў сімвалам якога-небудзь раёна, магчыма, на той тэрыторыі вялікая белая чапля трапіла б пад абарону, — лічыць Сямён Левы.
Выбраўшы канкрэтную птушку, мясцовыя органы ўлады і супольнасці былі б больш зацікаўлены ў тым, каб гэты від часцей сустракаўся ў рэгіёне і яму нічога не пагражала.
Фотаздымкі прадастаўлены арганізацыяй «Ахова птушак Бацькаўшчыны»
Паводле zautra.by