Беларусь у чаканні горшага
Мы ўжо прывыклі да таго, што свет нясецца наперад са страшнай хуткасцю. Часам нам здаецца, што мы не паспяваем за падзеямі і ў нас няма часу падрыхтавацца да будучых выклікаў. Заўважыць іх да таго, як мы вымушаны будзем на іх рэагаваць. Сёлетні тыдзень быў крыху не такі.
Скрыншот фільма «Зваротны адлік»
Так, свет застыў у чаканні буйнамаштабных падзей. І на гэтым тыдні да гэтых падзей усе рыхтаваліся. Вядома, пасланне Лукашэнкі да народа і парламента, якое адбылося ў мінулую пятніцу, ніяк не адказала на пытанні, што будзе далей і да чаго мы рыхтуемся. Мы і так жывём у рэжыме «абкладзенай крэпасці» і прывыклі да заклінанняў, што «браня моцная і танкі нашы хуткія». Але візіт Лукашэнкі да Пуціна, які адбыўся ў сераду і працягнуўся ў чацвер — гэта трошкі іншае.
Відавочна, што беларускі кіраўнік злёгку атрымаў ад Пуціна па шапцы. У асноўным таму, што заявіў у дачыненні да ядзернай зброі: «Гэта наша зброя». Бо інакш ніяк нельга трактаваць словы Пуціна пра тое, што ён «уважліва слухаў» пасланне Лукашэнкі і нават вырашыў абмеркаваць яго. Калі такое было — каб Пуцін абмяркоўваў з Лукашэнкам яго пасланні?
Таксама відавочна і тое, што словы Лукашэнкі аб кантролі над ядзернай зброяй падлажылі вялікую свінню Пуціну ў адносінах з Кітаем. На сустрэчы Пуціна з Сі Цзіньпінем Кітай ясна выказаў сваю пазіцыю аб недапушчальнасці пашырэння «арэала распаўсюджвання» ядзернай зброі. А тут Пуцін, атрымліваецца, напляваў на ўсе дамоўленасці і дае кантроль над ядзернымі ўзбраеннямі незразумела каму... У выніку Кітай вельмі нервова адрэагаваў на падобнае парушэнне дамоўленасцей. Аж да таго, што амбасадар Кітая ў Еўрапейскім саюзе Фу Цун заявіў, што ў свеце няправільна зразумелі адносіны яго краіны з Расіяй, назваў дыпламатычнае азначэнне «бязмежнае сяброўства» Пекіна і Масквы «простай рыторыкай» і адназначна сказаў, што Кітай — не на баку Расіі ў вайне, не аказваў Расіі вайсковай дапамогі і не прызнаваў яе намаганняў у анексіі ўкраінскіх тэрыторый, уключаючы Крым і Данбас.
Каб такое сказаў кітаец з іх тысячагадовай традыцыяй дыпламатыі і ўсялякіх агаворак — гэта нонсэнс.
Карацей, Лукашэнка ладна папсаваў Пуціну «паляну» сяброўства з Кітаем сваім пасланнем, і, напэўна, за гэта яму давялося адказваць і апраўдвацца.
І другі момант, які звяртае на сябе ўвагу ў сустрэчы Лукашэнкі і Пуціна. Па словах беларускага кіраўніка, 28 саюзных праграм «выкананы амаль на 80%».
Ах, гэтыя на 80%! Пра іх мы чуем кожны раз, калі нехта спадзяецца «прымусіць да інтэграцыі». Выкананне дамоўленасцей «на 80%» цягнецца ў нас дзесяцігоддзямі. А астатнія 20% настолькі буксуюць, што даводзіцца прымаць новыя планы, новыя саюзныя праграмы і пачынаць іх рэалізацыю з нуля. Лукашэнка такім чынам дэманструе, што ён нібыта выконвае ўсе ўзятыя на сябе абавязацельствы і не супраць іх, а калі дзесьці нешта тармозіць, то гэта не яго віна, а непераадольныя абставіны. І такім чынам выслізгвае ад усіх «паглыбленых інтэграцый» Беларусі і Расіі.
Узяць хаця б гісторыю з роўмінгам (дакладней, з яго адменай) у Саюзнай дзяржаве. З гэтай ідэяй носяцца ўжо немаведама колькі, ледзь не са з’яўлення ў нас сотавай сувязі. Толькі за апошнюю пяцігодку адмена роўмінгу планавалася некалькі разоў. Адна з дарожных карт, падпісаная яшчэ ў 2019 годзе (не пасля 2020-га!), якраз і прадугледжвала гэту справу з 1 верасня 2020 года. Але атрымалася дамагчыся толькі зніжэння тарыфаў на роўмінг.
Другі раз адмена роўмінгу чакалася 1 чэрвеня 2022 года. З 1 красавіка была адменена плата за ўваходныя званкі ў роўмінгу на тэрыторыі Саюзнай дзяржавы, на тым усё і скончылася.
21 снежня мінулага года Пасол Беларусі ў Расіі Дзмітрый Круты паведаміў, што адпаведныя ведамствы РБ і РФ сумесна з сотавымі аператарамі для адмены роўмінгу рыхтуюць новую дарожную карту. Як мы бачым — трэцюю за чатыры гады. А рэалізацыя яе там жа, дзе была ў 2019-м.
І нельга сказаць, што Беларусь не рыхтуецца да далейшых выклікаў будучага. Вядома, усе чакаюць размяшчэння ядзернай зброі ў краіне, украінскага контрнаступлення і ўсяго таго, што за гэтым рушыць. Відавочна, што рушаць не вельмі прыемныя для краіны рэчы, калі ўжо еўракамісар Жазэп Барэль прызнаў, што ядзерная зброя ў РБ — пагроза еўрапейскай бяспецы. Таму ўлады рыхтуюцца — але своеасабліва.
Нацыянальны статыстычны камітэт змяніў правілы распаўсюджвання афіцыйнай статыстычнай інфармацыі. Паводле новай інструкцыі, Белстат можа абмежаваць распаўсюджанне і прадастаўленне карыстальнікам афіцыйнай статыстычнай інфармацыі, калі яе раскрыццё «можа нанесці шкоду нацыянальнай бяспецы Рэспублікі Беларусь, грамадскаму парадку, маральнасці, правам і законным інтарэсам юрыдычных і фізічных асоб».
Раней Белстат такое рабіў без усялякіх інструкцый. Падчас пандэміі каронавіруса ён перастаў публікаваць даныя аб смяротнасці, у 2022 годзе схаваў даныя па знешнім гандлі, а ў гэтым годзе, на думку экспертаў, адразу ж паспрабуе схаваць статыстыку па адтоку кадраў з ІТ-сферы. Але гэта не толькі небяспечна, але і ў чымсьці па-дурному, таму што ў цяперашнім глабальным свеце атрымаць лічбы, якія вас цікавяць — не праблема. Хто-небудзь ды прагаворыцца.
Вось, скажам, схаваў Белстат даныя па экспарце. Але варта зайсці на расійскія інфармацыйныя сайты, і даведваемся, што наш міністр прамысловасці дакладвае нашаму ж амбасадару ў Расіі: экспарт тавараў у РФ за год павялічыўся да 75% супраць 55% у 2021 годзе. Цікава? Так. А навошта гэта было хаваць?
Медыярэсурс «OfficeLife», які прысутнічае ў Байнэце з 2017-га, заблакіраваны ў Беларусі. Цяпер ён не адкрываецца ў краіне без VPN.
Рашэннем суда Маладзечанскага раёна ад 27 сакавіка «экстрэмісцкімі матэрыяламі» прызнаны акаўнт у Instagram «Рэгіянальнай газеты». Раней у пералік экстрэмісцкіх матэрыялаў ужо трапілі афіцыйны сайт выдання — rh.by, карпаратыўны тэлеграм-канал, а таксама старонка ў расійскай сацсетцы «УКантакце». Той жа суд пастанавіў навесіць аналагічны «ярлык» старонкам у сацсетках былой журналісткі «Рэгіянальнай газеты» Зоі Хруцкай.
Слуцкі «Інфа-кур'ер» закрыў свой тэлеграм-канал, але іх журналісты і рэдактары працягваюць сядзець, ім прад'явілі нейкія абвінавачанні.
Барацьба з распаўсюджаннем інфармацыі была на гэтым тыдні трэндам, але трэндам марным. Іншым разам такія дзеянні выклікаюць вельмі неспадзяваную рэакцыю. Напрыклад, у падмаскоўных Люберцах ФСБ затрымала чалавека, які арганізаваў рэтрансляцыю забароненага ў Расіі «Радыё Свабода». Мужчына саматужна зрабіў вяшчальны радыёперадатчык і наладзіў перыядычную рэтрансляцыю «Свабоды». Чым здзейсніў, дарэчы, усяго толькі адміністрацыйнае правапарушэнне паводле артыкула аб «парушэнні патрабаванняў да выкарыстання радыёчастотнага спектра».
Адзіная выснова, якая можа прыйсці ў галаву пасля такіх забарон — значыць, уладам ёсць што хаваць. Значыць, нічога добрага з намі не здарыцца. Значыць, будзе толькі горш.
А значыць, трэба скупляць валюту, соль і запалкі.