Якія краіны могуць знікнуць бліжэйшым часам? Меркаванне пакалення Z
Як ні сумна, моладзь лічыць, што Беларусь можа перастаць існаваць як краіна. Але не толькі — вось спіс з 15 «кандыдатаў» на выбыванне з гульні.
Пакаленне Z — людзі, якія нарадзіліся ў перыяд з 1997 па 2012 год, — сёння з'яўляюцца аб'ектам пільнай увагі сродкаў масавай інфармацыі. Самым старэйшым прадстаўнікам гэтага пакалення ўжо за 20, і тое, за што яны галасуюць рублём і каго абіраюць на выбарах, пачынаюць адбівацца на культуры. Прадстаўнікоў гэтага пакалення хваляць за іх тэхналагічную падкаванасць, лічаць менш сацыяльна і палітычна кансерватыўнымі, чым папярэднія пакаленні, і, як правіла, яны вядуць больш сядзячы і спакойны лад жыцця, чым іх папярэднікі. Гэта пакаленне, адзначанае стральбой у школах, пандэміяй і эканамічнымі праблемамі, таму яны схільныя даволі песімістычна глядзець у будучыню.
Такое стаўленне распаўсюджваецца на будучыню цэлых краін. Нядаўна ў адной з тэм на «Reddit» прадстаўнікам пакалення Z было прапанавана пракаментаваць пытанне: «Якія краіны, на вашу думку, перастануць існаваць на працягу нашага жыцця?» Партал «24/7 Wall ST» сабраў некаторыя найбольш цікавыя адказы маладых людзей з усяго свету, у тым ліку з разглядаемых краін.
1. Андора
«Я не супакоюся, я не памру, пакуль не ўбачу крах Андоры», — напісаў карыстальнік з нікам «Yodamort».
Глядзіце таксама
У пакалення Z ёсць пачуццё гумару, гэта дакладна. Андора — малюсенькае княства, якое не мае выхаду да мора, размешчанае ў Пірэнейскіх гарах і акружанае Францыяй і Іспаніяй. Яно існуе з 1278 года і кіруецца іспанскім біскупам і прэзідэнтам Францыі, якія лічацца «суправіцелямі» гэтай невялікай дзяржавы. Гэта бяспечная, стабільная маленькая краіна, якая знаходзіцца пад абаронай двух вялікіх дзяржаў, і яна нікуды не дзенецца, адказвае маладзёну аўтар артыкула.
2. Беларусь
«Беларусь — будзе анексаваная Расіяй пасля смерці Лукашэнкі», — лічыць Joseph20102011.
Беларусь знаходзіцца ў небяспечным суседстве, заціснутая паміж краінамі NATO Польшчай, Літвой і Латвіяй на захадзе, Расіяй на ўсходзе і Украінай, якая ператварылася ў поле бітвы, на поўдні. Дыктатар Аляксандр Лукашэнка ўтрымліваецца ва ўладзе толькі дзякуючы падтрымцы Расіі. Узамен ён зрабіў Беларусь чальцом «Саюзнай дзяржавы», транснацыянальнай арганізацыі, якая шырока разглядаецца як прыкрыццё расійскай анэксіі постсавецкіх дзяржаў.
Глядзіце таксама
Ён таксама дазволіў Расіі выкарыстоўваць Беларусь у якасці плацдарма для вайны з Украінай і дазволіў размясціць расійскую ядзерную зброю на сваёй тэрыторыі. Хоць цалкам імаверна, што ўтварэнне, вядомае як «Беларусь», захаваецца, існуе вялікая імавернасць таго, што яна будзе рашуча настроеная на больш фармальнае аб'яднанне з Расіяй кожны раз, калі Масква палічыць, што гэта ў яе ўласных інтарэсах.
3. Гаіці
«Гаіці — гэта больш-менш самая блізкая да сапраўднага краху дзяржава ў Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы. Ні аднаму з іх урадаў ніколі па-сапраўднаму не ўдавалася кіраваць краінай... Гаіці, магчыма, і не спыніць сваё існаванне, але я б таксама не стаў ставіць супраць гэтага», — заявіў the_gopnik_fish.
Глядзіце таксама
Гаіці на працягу ўсёй сваёй гісторыі пакутавала ад ураганаў, землятрусаў, дзяржаўных пераваротаў і замежнай акупацыі. Замежная дапамога часам прыносіла больш шкоды, чым карысці, узмацняючы залежнасць і ненаўмысна падтрымліваючы карумпаваных чыноўнікаў, якія выпампоўваюць дапамогу для ўмацавання сваёй улады і багацця. Міжнароднае ўмяшанне можа быць адзіным, што можа стабілізаваць сітуацыю ў галіне бяспекі і стварыць умовы для прыцягнення міжнародных інвестыцый, стварэння працоўных месцаў, каб людзі маглі годна забяспечваць сябе.
4-7. Лівія, Емен, Судан, Самалі
«О, гэта цікава. Лівія і Емен цалкам могуць спыніць сваё існаванне, прынамсі, як аб'яднаныя краіны, тое ж самае з Суданам і Самалі...», — мяркуе imuselesstbh.
Гэты чытач скарыстаўся дадатковай перавагай, прапанаваўшы чатыры краіны, якія, магчыма, перастануць існаваць у будучыні. Насамрэч у іх шмат агульнага, і здагадка пра тое, што яны могуць не выжыць у якасці аб'яднаных краін, насамрэч мае вялікую вагу. Усе чатыры краіны з'яўляюцца каланіяльнымі ўтварэннямі са штучнымі межамі, усталяванымі еўрапейцамі без асаблівай увагі да мясцовай геаграфіі і этнічных груп. І ўсе чатыры краіны маюць слабыя і нестабільныя цэнтральныя ўрады.
Глядзіце таксама
З моманту звяржэння дыктатара ў Лівіі адбыліся дзве грамадзянскія вайны, і ў двух найбуйнейшых гарадах краіны — Трыпалі і Бенгазі — ёсць цэнтры ўлады, што супернічаюць паміж сабой і размешчаныя на процілеглых канцах краіны. У Емене ўсё яшчэ ідзе грамадзянская вайна. Да 1990 года існавалі дзве асобныя краіны: Паўночны Емен і Паўднёвы Емен. Цяперашні саюз цалкам можа распасціся ў выніку такога ж падзелу або іншага. Судан ужо раскалоўся, і Паўднёвы Судан стаў адной з самых новых краін у свеце. А Самалі — гэта спалучэнне брытанскіх і італьянскіх калоній, якія могуць адкалоцца гэтак жа, як суседняя Эрытрэя адкалолася ад Эфіопіі. Так што так, любая з гэтых чатырох краін можа спыніць сваё існаванне ў іх цяперашнім выглядзе на працягу бліжэйшых двух дзесяцігоддзяў.
8. Мальдывы
«Мальдывы хутка пойдуць на дно», — напісаў карыстальнік AyiHutha.
Мальдывы, размешчаныя ў цэнтральнай частцы Індыйскага акіяна ля паўднёва-заходняга ўзбярэжжа Індыі, уяўляюць сабой архіпелаг з больш чым тысячы каралавых выспаў з аднымі з самых прыгожых пляжных курортаў і некранутымі выспамі ў свеце. Некаторыя кліматычныя мадэлі прадказваюць, што да 2100 года краіна цалкам сыдзе пад ваду праз раставанне палярных льдоў і павышэнне ўзроўню мора.
Глядзіце таксама
З часам насельніцтва краіны, якое складае больш за 500 000 чалавек, трэба будзе перасяліць. Без сумневу, некаторыя з выспаў могуць быць умацаваны, калі яны будуць разглядацца як тыя, што маюць эканамічную і стратэгічную каштоўнасць. Мальдывы цалкам могуць быць анэксаваныя Індыяй ці іншай вялікай дзяржавай па-за межамі рэгіёна, якая жадае атрымаць доступ да правоў на ваеннае базаванне і акіянічных рэсурсаў праз выключныя эканамічныя зоны, што распасціраюцца на 200 марскіх міль у акіян ад берагоў кожнай мацерыковай прыбярэжнай краіны і вакол кожнай выспы ў свеце.
9-10. Малдова і Косава
«Малдова і Косава: яны ахвотна далучацца да сваіх "этнічных прарадзім" Румыніі і Албаніі», — упэўнены generalisofficial.
Гэты чытач абраў дзве краіны, якія не так даўно сталі незалежнымі і якія сутыкаюцца з пагрозамі існавання з боку сваіх суседзяў. Малдова — былая савецкая рэспубліка з анэксаваным Расіяй рэгіёнам, вядомым як Прыднястроўе, дзе знаходзіцца невядомая колькасць расійскіх войскаў. Паколькі гэтая краіна мяжуе з Украінай, многія аналітыкі лічаць, што Малдова можа стаць наступным праектам у плане Пуціна па аднаўленні як мага большай часткі Савецкага Саюза. У мінулым Малдова была часткай Румыніі і размаўляе на той жа мове, што і гэтая краіна. Далучэнне да чальца NATO, якім ёсць Румынія, стала б моцным крокам для забеспячэння бяспекі Малдовы ў будучыні.
Глядзіце таксама
Косава з'яўляецца этнічна албанскім рэгіёнам, які быў аддзелены ад Сербіі ў 2008 годзе, калі NATO ўмяшалася, каб спыніць жорсткія этнічныя чысткі, што здзяйсняюцца сербамі. NATO працягвае ўтрымліваць там 4500 вайскоўцаў. Уступленне Албаніі ў NATO магло б яшчэ больш умацаваць бяспеку рэгіёна.
11. Паўночная Ірландыя
«Паўночная Ірландыя», — коратка пракаментаваў карыстальнік MysticCherryPanda.
«Як брытанец я ведаю, што большасць людзей былі б вельмі рады ўз'яднанню ўсёй Ірландыі», — дадаў Azikt.
Будучыня Злучанага Каралеўства ў цэлым знаходзіцца пад пытаннем, асабліва пасля Brexit і смерці надзвычай папулярнай каралевы Лізаветы II. Шатландыя хацела застацца ў ЕС, але была выведзена з яго галасамі больш густанаселенай Англіі. У апошнія гады ў Шатландыі ўзмацнілася падтрымка незалежнасці.
Глядзіце таксама
Brexit стварыў цяжкасці для Паўночнай Ірландыі (на дадзены момант не ўваходзіць у ЕС) і Ірландыі (ЕС), якім спатрэбіліся спецыяльныя ўмовы, каб пазбегнуць спынення гандлю. Калі Шатландыя ўсё-ткі вырашыць пакінуць Злучанае Каралеўства, гэта можа прывесці да актывізацыі сепаратысцкіх рухаў у Паўночнай Ірландыі і Уэльсе. Нядаўнія апытанні грамадскай думкі паказалі, што грамадзяне Англіі, Уэльса і Шатландыі падтрымліваюць уз'яднанне Ірландыі, але ў самой Паўночнай Ірландыі падтрымка не такая моцная.
12. Расія
«Я адчуваю, што Расія магла б пайсці рознымі шляхамі. Пуцін, па сутнасці, у той ці іншай форме знаходзіцца ва ўладзе практычна з моманту распаду Савецкага Саюза. Калі дыктатары паміраюць, узнікае велізарны вакуум улады. Звычайна гэтыя людзі не хочуць, каб хтосьці мог заняць іх месца, бо гэта робіць іх уразлівымі. Калі ён памрэ, можа пачацца грамадзянская вайна, якая разарве краіну на кавалкі. Я таксама не здзіўлюся, калі пасля яго сыходу іншыя краіны пачнуць раздаваць абяцанні аб дапамозе, як Германіі пасля Другой сусветнай вайны», — напісаў nomappingfound.
Глядзіце таксама
Заўсёды непрадказальна спрабаваць адгадаць па крыштальным шары, што адбудзецца ў Расіі. Вядома, ніхто не чакаў драматычнага і адносна мірнага краху камунізму ў СССР. Сыход Пуціна, хутчэй за ўсё, справакуе ўнутраную барацьбу за ўладу ў Маскве і, магчыма, нават змену лідараў, якія не змогуць кансалідаваць уладу і сустрэнуць свой канец пасля нядоўгага знаходжання ва ўладзе. Малаверагодна, што гэта будуць празаходнія, дэмакратычна арыентаваныя лідары. Аднак цалкам магчыма, што расійскія алігархі падтрымаюць кіраўніка, які пойдзе на перамовы з Захадам, пакладзе канец вайне ва Украіне і даможацца скасавання санкцый, каб яны зноў маглі атрымліваць асалоду ад свайго раскошнага ладу жыцця.
Некаторыя этнічна адрозныя рэгіёны Расіі, такія як Саха (Якуція), Татарстан або Чачня, могуць скарыстацца беспарадкамі для абвяшчэння незалежнасці. Аднак гэта можа аказацца недаўгавечным, паколькі, калі дастаткова моцны кіраўнік адновіць кантроль над цэнтральным урадам, яны змогуць сілай вярнуць сабе адколатыя рэгіёны. Каб прадухіліць гэта, багатыя прыроднымі рэсурсамі раёны расійскага Далёкага Усходу могуць заключыць выгадныя эканамічныя здзелкі з Кітаем у абмен на прызнанне Кітаем іх незалежнасці і розныя ўзроўні падтрымкі ў яе захаванні.
Аднак заходнія краіны, магчыма, насамрэч не хочуць распаду Расіі. Урэшце, па ўсёй яе тэрыторыі раскіданыя тысячы ядзерных боегаловак, якія могуць трапіць не ў тыя рукі падчас грамадзянскага канфлікту. Калі Захад мяркуе, што адзіная Расія была б лепшай для бяспекі Захаду — напрыклад, дзякуючы захаванню цэнтралізаванага кантролю над ядзернай зброяй і прадухіленню кітайскай экспансіі ў Паўночнай Азіі, — то цалкам магчыма, што заходняя выведка нават перадала б інфармацыю Маскве, каб дапамагчы новаму ўраду хутка аднавіць кантроль у некаторых рэгіёнах. Зусім не значыць, што распад Расіі быў бы пажаданым вынікам для міру і бяспекі ва ўсім свеце.
13. Сірыя
«Як сірыец я спадзяюся на Сірыю. Клянуся, калі краіну захопяць, гэта будзе толькі да лепшага», — заявіў RAAAAHHHAGI2025.
Сірыя сапраўды, так бы мовіць, сцерлася з мапы свету ў 1958-1961 гадах, калі яна далучылася да Егіпта ў якасці Аб'яднанай Арабскай Рэспублікі пад кіраўніцтвам прэзідэнта Егіпта Гамаля Абдэль Насэра. У апошнія гады сітуацыя там перарасла ў жорсткую міжусобную грамадзянскую вайну, у якую ўмяшаліся рэгіянальныя дзяржавы, а таксама Расія і Злучаныя Штаты. Падобна да таго, што гэтая вайна паступова заканчваецца так, што дыктатар Башар Асад застанецца ва ўладзе.
Глядзіце таксама
На мясцовым узроўні Турцыя ці Ізраіль валодаюць ваеннай сілай, каб акупаваць Сірыю, калі захочуць, але ні адна з іх гэтага не зробіць. Турцыя і Ізраіль ужо па горла занятыя сваім курдскім і палесцінскім насельніцтвам, якія таксама імкнуцца да незалежнасці. Акрамя таго, Расія захоўвае значную пастаянную вайсковую прысутнасць у Сірыі. Турцыя і Ізраіль з'яўляюцца саюзнікамі Злучаных Штатаў, свайго асноўнага ваеннага пастаўшчыка. Ні адна з гэтых краін не жадае развязваць Трэцюю сусветную вайну, спрабуючы цалкам захапіць уладу ў разбуранай, падзеленай і некантралюемай краіне.
14. Украіна
«Выглядае на тое, што гэта будзе Украіна», — мяркуе louisianapelican.
Уварванне Расіі ва Украіну адбывалася паэтапна, пачынаючы з анэксіі Крыма, падтрымкі сепаратыстаў на Данбасе і поўнамаштабнага ўварвання ў 2022 годзе. Часткай задумы Расіі ва ўсіх постсавецкіх дзяржавах было распальванне тэрытарыяльных спрэчак і грамадзянскай вайны, каб пазбавіць іх права на сяброўства ў NATO. Такой была яе стратэгія ў Малдове, Грузіі і ў спробах балансаваць паміж варагуючымі Арменіяй і Азербайджанам. Цалкам верагодна, што яе доўгатэрміновая гульня ва Украіне распачатая для таго, каб перажыць Захад і паступова адкусваць ад краіны ўсё больш кавалкаў, наколькі гэта магчыма.
У Расіі няма ваеннай моцы, каб заваяваць Украіну, як з-за матывацыі украінцаў абараняць сваю радзіму, так і з-за сучаснай падрыхтоўкі і ўзбраення, якія прадастаўляюцца Захадам, нароўні з заходнімі санкцыямі ў дачыненні да Расіі. Злучаныя Штаты таксама далі зразумець, што любое прымяненне расійскай ядзернай зброі ва Украіне прывядзе да масіраванага ваеннага ўмяшання NATO ў канфлікт на баку Украіны.
Глядзіце таксама
Пакуль што гэтага было дастаткова, каб стварыць бязвыхаднае становішча на полі бою. Аднак захаванне гэтага статусу-кво і нават ператварэнне яго ў перамогу Украіны будзе залежаць ад таго, хто будзе абраны прэзідэнтам у Злучаных Штатах, якую палітыку яны будуць праводзіць і як доўга Пуцін будзе жыць і чапляцца за ўладу ў Расіі. Мы робім стаўку на тое, што Украіна выжыве як краіна, але толькі коштам беззваротнай страты часткі тэрыторыі. Таксама цалкам магчыма, што канфлікт будзе працягвацца дзесяцігоддзямі без канчатковага ўрэгулявання, як у выпадку з Карэяй і Кіпрам. Пакуль Украіна не ўступіць у ЕС і NATO, а Расія ўтрымлівае Крым, асноўныя мэты Масквы будуць дасягнутыя.
15. ЗША
«Злучаныя Штаты знаходзяцца на адлегласці двух выбарчых цыклаў ад поўнага краху», — каментуе Ill_Library9653.
Прэзідэнцтва і кампанія па пераабранні Трампа былі настолькі незвычайнымі, што для многіх людзей гэта паставіла пад сумнеў стабільнасць нашай сістэмы кіравання ў цэлым. Як заўсёды, у часы палітычных узрушэнняў асобныя грамадзяне пагражаюць пераехаць у Канаду (нават не задумваючыся пра тое, ці захоча гэтага Канада) і прапануюць аддзяліцца цэлым штатам — Каліфорніяй ці Тэхасам.
Глядзіце таксама
Фільм «Грамадзянская вайна» 2024 года драматычна развівае гэтую ідэю. Шчыра кажучы, рэальнасць такая, што большасць амерыканцаў занадта атрымліваюць асалоду ад добрага жыцця, каб займацца нечымі большым, чым размовы пра такія рэчы. ЗША перажывуць смутныя часы. У сваёй гісторыі яны ўжо перажылі значна горшыя часы без поўнага краху. Мы робім стаўкі (у амерыканскіх доларах) на ЗША.