Пастухоў: «1937 год» даўно ідзе, эпоха пуцінскага «Вялікага тэрору» цяпер у самым разгары
Жорсткая расправа з нязгоднымі — не садызм, а заснаваны на разліку план улады, каб запалохаць грамадства. Калі б ва ўлады не было ў сваім распараджэнні СМІ, то пры тых жа самых абставінах Расія была б заліта сёння крывёю не ў меншых маштабах, чым 85 гадоў таму, піша гісторык і палітолаг Уладзімір Пастухоў у сваім тэлеграм-канале.
Акцыі накшталт сямігадовага тэрміну для мастачкі Скачыленка з практычна неадкладным прамоўшэнам яе ката ў «віцэ-оберкаты» злуюць праціўнікаў Пуціна сваёй залішняй жорсткасцю. Але менавіта гэтая рэакцыя і з'яўляецца, на мой погляд, мэтай улады.
Тое, што здаецца нам стыхійнай праявай заалагічнага садызму, на самай справе з'яўляецца часткай асэнсаванага, заснаванага не на эмоцыях, а на разліку плана.
Прычым план гэты зусім не абавязкова вядомы і зразумелы на ўзроўні тупых выканаўцаў.
Аднак на самым версе ёсць, на маю думку, цалкам дакладнае стратэгічнае бачанне, у рамках якога непрадказальная і залішняя жорсткасць разглядаецца як найважнейшы элемент кантролю над грамадствам.
Менавіта таму ніякія сігналы наверх не праходзяць, а просьбы пра міласэрнасць і справядлівасць глухнуць на самых далёкіх подступах да Крамля. З пункту гледжання Крамля ўсё ідзе згодна з планам.
Што гэта за план і чый ён? Цяжка сказаць што-небудзь пэўнае наконт Пуціна: ён усё больш ператвараецца ў сімвалічную «фігуру змаўчання», за шырокай спінай якой дзейнічаюць самыя розныя апаратныя сілы, але ён, безумоўна, у курсе таго, што адбываецца, хоць наўрад ці ўдумваецца ва ўсе тонкасці. Але ў Адміністрацыі прэзідэнта і ў Савеце Бяспекі гэтыя тонкасці добра разумеюць.
Глядзіце таксама
Мне ўвесь час трапляюцца на вочы «ўцечкі», што тая ці іншая неназваная «крыніца» ў вышэйшых эшалонах пуцінскай улады адчувае фрустрацыю ад таго, што адбываецца. Магчыма, у адносінах да кожнага асобна ўзятага шрубка гэта і сапраўды так, але пра сістэму ў цэлым я гэтага сказаць не магу. Ніякай фрустрацыі за ёй пакуль не заўважаецца, яна рухаецца па рэйках, як цягнік без машыніста з фільма Канчалоўскага «Цягнік-уцякач». І яна не зверне, пакуль не зваліцца ў кювет.
Пуцінская сістэма даўно склалася як арганічная з'ява і цяпер настроена на бясконцае ўзнаўленне сябе любай як у прасторы, так і ў часе (што для любой «кончанай сістэмы» нармальна).
Цяпер інтуітыўна яна намацала зону ўразлівасці і імкнецца яе закрыць. Гэтай зонай уразлівасці з'яўляецца сам жывы чалавек з яго здольнасцю да рэфлексіі.
Паколькі зусім без людзей сістэма існаваць не можа, то мэта палягае ў тым, каб заблакіраваць на масавым узроўні здольнасць да гэтай самай рэфлексіі.
Глядзіце таксама
Па-сутнасці, гаворка зноў ідзе пра амбіцыйную неабальшавіцкую праграму стварэння «новага старога чалавека» — правапераемніка выміраючага цяпер віду homo soveticus. Метады выхавання — традыцыйныя, але з папраўкай на постмадэрн. Сярод іх несвядомаму, задушліваму страху па-ранейшаму адводзіцца ключавая роля. Але ёсць нюансы.
Усе з жахам чакаюць «1937-га года» і варожаць, калі ён пачнецца. А ён даўно ідзе, эпоха пуцінскага «Вялікага тэрору» цяпер у самым разгары. Проста пры наяўнасці сучасных медыя, якіх у Сталіна не было, адсутнічае прамая патрэба ў фізічным знішчэнні вялікіх мас людзей для дасягнення неабходнага эфекту — падтрымання патрэбнага ўзроўню страху ў сістэме.
Масавыя камунікацыі адыгрываюць ролю велізарнай эмацыйнай лупы, якая шматкроць узмацняе эфект кожнага асобна ўзятага рэпрэсіўнага акта.
Калі б ва ўлады не было ў сваім распараджэнні падобнай лупы, то пры тых жа самых абставінах Расія была б заліта сёння крывёю не ў меншых маштабах, чым 85 гадоў таму.
І калі гэтага сёння не адбываецца, то не з прычыны гуманізму пуцінскай сістэмы ў параўнанні са сталінскай, а толькі з прычыны адсутнасці патрэбы — такі самы і нават лепшы вынік можна дасягнуць больш эканомнымі і менш рызыкоўнымі сродкамі.
Глядзіце таксама
Але менавіта таму такія важныя асобныя, «адзінкавыя» акты жорсткасці, прыклады вар'яцкіх, ірацыянальных распраў, дзе ў вочы кідаецца дзікая дыспрапорцыя паміж падставай і наступствамі, дзе адсутнічае ўсякая логіка, а значыць, няма і магчымасці выбудаваць алгарытм бяспечных паводзін — бо нешта ж трэба класці пад павелічальнае шкло?
У гэтым каштоўнасць Бярковіч і Петрыйчук, Скачыленка і Горынава. Пасля тыражавання іх пакут сістэмай масавых камунікацый кожны павінен убачыць у іх сябе і сябе на іх месцы. І жахнуцца.
Глядзіце таксама
