«Метады сталінскіх рэпрэсій». Еўрапейскія палітыкі і праваабаронцы пра «прызнанні» Пратасевіча

Дайджэст выказванняў сабраў TUT.BY. 

Паказаныя па беларускім ТБ відэа з удзелам Рамана Пратасевіча і яго дзяўчыны Сафіі Сапегі з'яўляюцца парушэннем беларускімі ўладамі абавязацельстваў на справядлівае судовае разбіральніцтва і абсалютнай забароны на прымяненне катаванняў. Пра гэта заявіў дырэктар Бюро па дэмакратычных інстытутах і правах чалавека (БДІПЧ) АБСЕ Матэа Мекачы.

«Паколькі на сённяшні дзень сітуацыя не дазваляе Пратасевічу і Сапезе атрымаць справядлівае судовае разбіральніцтва, я заклікаю да іх вызвалення ў якасці неадкладнага сродку прававой абароны», — падкрэсліў Мекачы.

«Паднявольнае і сканструяванае»

Да неадкладнага вызвалення Рамана Пратасевіча заклікаў і МЗС Чэхіі. У распаўсюджанай заяве адзначаецца, што выступ Пратасевіча быў «паднявольным і, бясспрэчна, сканструяваным».

У МЗС Рэспублікі заявілі, што ўлады Беларусі выкарыстоўваюць у адносінах да сваіх апанентаў «метады, вядомыя па часах жорсткіх сталінскіх рэпрэсій» і заклікалі вызваліць Пратасевіча і іншых палітычных зняволеных, «колькасць якіх з кожным тыднем узрастае».

«Гэта нельга лічыць нармальным»

«Я магу паўтарыць: пасадзіць самалёт, а потым арышт людзей... з іх выбіваюць нейкія словы прызнання. Гэта нельга лічыць нармальным», — пракаментаваў відэа з Пратасевічам канцлер Аўстрыі Себасцьян Курц на Пецярбургскім міжнародным эканамічным форуме.

Ён таксама адзначыў, што апошнія прэзідэнцкія выбары ў Беларусі не былі справядлівымі, а «асабліва абурыла пасадка самалёта Ryanair і арышт» Пратасевіча і Сапегі. Па словах Курца, у Аўстрыі шмат кантактаў з Беларуссю і яна зацікаўленая, каб сітуацыя ў нашай краіне нармалізавалася.

«Гэта наш інтарэс, каб Беларусь ішла па аптымальным шляху развіцця, каб развівалася грамадзянская супольнасць, каб не пераследавалі журналістаў, каб прызнавалася права на існаванне іншага меркавання — не рэагавалі б так жорстка», — заявіў канцлер.

«Жудаснае відовішча»

Дырэктар Amnesty International па Усходняй Еўропе і Цэнтральнай Азіі Мары Стразерс назвала паказанае па АНТ інтэрв'ю Рамана Пратасевіча «вымушаным самаагаворам» і «жахлівым відовішчам».

«Чалавек, відавочна, знаходзіцца на мяжы зрыву, у слязах і з бачнымі пашкоджаннямі на запясцях, вымушаны агаворваць сябе і нахвальваць сваіх выкрадальнікаў. Гэта быў прыклад жорсткага і зневажальнага чалавечую годнасць абыходжання, які трансляваўся ў тэлеэфіры», — адзначыла Стразерс.

На яе думку, інтэрв'ю паказвае, што Раман Пратасевіч «знаходзіцца пад невыносным псіхалагічным ціскам, што раўнасільна жорсткаму звароту, і дае падставу патрабаваць прыцягнення да адказнасці ўсіх, хто стаіць за гэтым фарсам».

Пратасевіч, нагадаем, быў затрыманы 23 траўня пасля пасадкі ў Мінску рэйса Ryanair Афіны — Вільнюс, які ляцеў у Літву. Яго вінавацяць у злачынствах паводле ч. 1 арт. 293 КК (Арганізацыя масавых беспарадкаў), ч. 1 арт. 342 КК (Арганізацыя ці актыўны ўдзел у групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак) і ч. 3 арт. 130 КК (Распальванне сацыяльнай варожасці).

Напярэдадні адвакат Пратасевіча Інэса Аленская заявіла, што не бачыла свайго падабароннага ўжо тыдзень.