«Мінск хоча максімум прэферэнцый у якасці адзінага саюзніка ваюючай імперыі»
Лукашэнка, падаецца, пераканаў Пуціна, што Расіі больш карысная мірная Беларусь, якая наўпрост не ўдзельнічае ў ваеннай агрэсіі. Але за «суагрэсарства» Расіі ўсё роўна давядзецца заплаціць. Палітычны аналітык Аляксандр Класкоўскі падсумоўвае ў «Позірку» візіт беларускага кіраўніка ў Маскву.
У Крамлі Лукашэнка заявіў журналістам: «Я ж не адмаўляюся, што мы»суагрэсары». Але пры гэтым падкрэсліў: «Кожны робіць сваю справу». Інакш кажучы, яны з Уладзімірам Пуціным, падобна, дамовіліся аб падзеле працы ва ўкраінскім (і не толькі) пытанні, піша Класкоўскі.
Гэты своеасаблівы падзел працы выявіўся і ў тым, што госць падчас цяперашняга візіту выступіў рупарам Крамля па тэме мірных перамоваў з Кіевам. Ён агітаваў узяць за аснову стамбульскія пагадненні 2022 года і намечаную на чэрвень канферэнцыю ў Швейцарыі, куды Маскву не запрашаюць. Пуцін жа, як і належыць цару, велікадушна згаджаўся.
Пры гэтым Лукашэнка, прызнаючы сябе суагрэсарам, не супраць выступіць і міратворцам. І нават украінскага прэзідэнта, якога шматкроць ганіў, адлюстроўваў хлапчуком у палітыцы, у гэты раз назваў па імені па бацьку. Увогуле, вялікі майстар лавіраваць.
«Расіі цяпер патрэбная такая Беларусь»
Маскоўскія журналісты спыталі Лукашэнку, як ён для сябе ацэньвае імавернасць таго, што Беларусі давядзецца ўступіць у баявыя дзеянні. У адказ прагучала: «Такой неабходнасці няма. І не будзе такой неабходнасці».
Далей рушылі аргументы, якія беларускі кіраўнік, верагодна, не раз выкладаў Пуціну сам-насам. І падобна, у іх на сёння ў гэтым плане кансэнсус.
«...Расіі цяпер патрэбная такая Беларусь — мірная, ціхая, спакойная, якая робіць сваю справу. У дэталях я вам не буду распавядаць, чым мы займаемся і гэтак далей», — сказаў Лукашэнка.
У прынцыпе, можна здагадацца, што перш за ўсё маецца на ўвазе дапамога ваюючай Расіі ў плане паставак прадукцыі — і цывільнай (шэраг ніш агаліўся па прычыне санкцый, сыходу заходніх кампаній з РФ), і ваеннага прызначэння. У прыватнасці, Мінск дапамагае Маскве змякчаць наступствы санкцый за кошт шэрага імпарту.
Далей Лукашэнка адкрыта патлумачыў, што совацца цяпер ва Украіну з Беларусі — самагубства.
Па-першае, «у іх мяжа з Беларуссю забарыкадаваная так, што туды не падысці. Яна Замініраваная цалкам, забетанаваная і 120 тысяч украінскіх вайскоўцаў на гэтай мяжы».
Па-другое, растлумачыў ён, у гэтым выпадку працягласць фронту за кошт мяжы Беларусі з Украінай, Польшчай і краінамі Балтыі (так-так, агрэсіўныя натаўцы толькі і чакаюць моманту!) павялічыцца на тысячы кіламетраў: «Нам з вамі прыйдзецца гэты фронт закрыць, калі мы ўступім у вайну. Мы зможам гэта зрабіць? Не зможам. Гэта я вам кажу: не зможам. Мы хочам сабе праблем? Не хочам».
І яшчэ момант: «У нас паўкраіны знаходзіцца ў радыусе ста кіламетраў ад Кіева (тут прамоўца ў сваім стылі перабольшыў. — А. К.). У тым ліку і Мазырскі НПЗ, які, на шчасце, сёння працуе без перабояў, мадэрнізаваны, і вы запраўляецеся палівам з Мазырскага НПЗ».
Можна меркаваць, што Лукашэнка фактычна пераказаў тое, што тлумачыць Пуціну падчас іх міжсабойчыкаў. І той на сёння, трэба меркаваць, больш-менш згодны з гэтай аргументацыяй: лепш не будзіць ліха. Інакш Лукашэнка наўрад ці выпраменьваў бы такую ўпэўненасць.
У цэлым тое, што кіраўнік Беларусі зноў два дні гасцяваў у «старэйшага брата», разам з ім удзельнічаў ва ўшанаванні касманаўтаў, хутчэй кажа на карысць таго, што паміж імі ўсталявалася паразуменне. А не на карысць клішаванай версіі шэрагу каментатараў, што Пуцін-дэ раз за разам адчайна выкручвае партнёру рукі.
Глядзіце таксама
Класіка жанру: прыкрываць «рускіх братоў» са спіны
Два ўладары таксама адгукнуліся на заявы сваіх палітычных праціўнікаў і шэрагу экспертаў аб тым, што, як выказаўся госць, «Лукашэнку з Пуціным заўтра Еўропу захопяць». Кіраўнік Беларусі запэўніў, што яны «ніколі не абмяркоўвалі такіх планаў». Гаспадар Крамля назваў такія падазрэнні лухтой.
Зразумела, што даверу да рыторыкі абодвух правадыроў у процілеглага боку нуль. Яны і перад уварваннем 2022 года на блакітным воку запэўнівалі, што ўсяго толькі праводзяць сумесныя вучэнні.
Але тады была відавочная канцэнтрацыя войскаў, амерыканцы папярэджвалі аб маючым адбыцца нападзе адкрытым тэкстам. На сёння такога ўдарнага кулака ні для новага наступу на Кіеў з беларускай тэрыторыі, ні для бліцкрыгу з узяццем Вільні (а тым больш Варшавы) няма.
І калі такі кулак будзе фармавацца, то гэта, па-першае, зойме не адзін месяц, а па-другое, пры цяперашніх сродках выведкі будзе дакладна адсочана. Але цяпер для Пуціна больш лагічна прасунуцца па максімуму на цяперашніх франтах ва Украіне, каб мець больш выгадную пазіцыю ў выпадку мірных перамоваў.
Нават калі ў Расіі правядуць новую мабілізацыю, то гарматнае мяса больш патрэбна там, ва Украіне — скажам, для меркаванага наступу на Харкаў. Адкрываць у гэтай сітуацыі яшчэ і фронт супраць NATO — відавочна дрэнная ідэя.
Лукашэнка ж з задавальненнем будзе рабіць выгляд, што абараняе рускіх братоў ад патэнцыйнай натаўскай агрэсіі. У прыватнасці, ён мае намер гераічна супрацьстаяць заходнім войскам у выпадку іх з'яўлення ва Украіне: «Цяпер яны пачалі пагаворваць аб перакідцы сваіх ужо вайскоўцаў на Украіну, хутчэй за ўсё на мяжу да Беларусі. Чакаем, хай перакідваюць».
Гэтая перакідка віламі па вадзе пісана, ды і ў любым выпадку вожыку зразумела, што французы ці, скажам, брытанцы не папруць у наступ. Але Лукашэнку важна пераканаць Маскву, як каштоўная ягоная місія стрымліваць праклятых заходнікаў, якія ляскаюць гусеніцамі ля межаў Саюзнай дзяржавы.
Глядзіце таксама
Хочацца працягу касмічнага бяседы за кошт «старэйшага брата»
Ну а пакуль беларускі саюзнік спяшаецца атрымаць дывідэнды ад цяперашняга стану рэчаў. 11 красавіка ў Крамлі ён сказаў журналістам, што «калі мы ўжо» агрэсары», шчыра кажучы, то роўныя ўмовы для суб'ектаў гаспадарання і для людзей павінны быць роўнымі».
Фраза атрымалася ў духу «масла маслянае», але сутнасць зразумелая. Мінск хоча максімум прэферэнцый у якасці адзінага саюзніка ваюючай імперыі. У гутарцы з Пуціным Лукашэнка адзначыў: «Ттыя крэдыты, якія былі вылучаныя пад сумесныя праекты — 100 млрд [расійскіх рублёў] — па 80 з лішнім ужо праекты пачынаюць працаваць». Намёк зразумелы: не грэх бы і яшчэ раз падкінуць.
Ну, і Лукашэнка відавочна ў эйфарыі ад таго, што ўдалося так спрытна прыстаканіцца да расійскай касмічнай праграмы. 26 сакавіка ён прагаварыўся, што палёт у космас абышоўся б Беларусі ў 70 млн даляраў, аднак гэтыя выдаткі ўзяла на сябе Расія.
Цяпер Лукашэнка ўгаворвае Пуціна запусціць на арбіту новых беларускіх касманаўтаў. Кіраўніка Беларусі відавочна грэе імідж лідара касмічнай дзяржавы, і хочацца працягу бяседы, тым больш што ён — за кошт «старэйшага брата».
Глядзіце таксама
Дабрабыт хісткі, але Лукашэнка прывык выкручвацца
У першыя тыдні шырокамаштабнага ўварвання Расіі ва Украіну, а асабліва пасля таго, як захопнікі атрымалі па зубах пад Кіевам, Лукашэнка выглядаў нервовым, узнятым.
Цяпер ён нашмат больш важны: удалося пакуль адкруціцца ад адпраўкі сваіх войскаў у гэтую мясарубку, атрымаць ад Расіі новыя заказы на прадукцыю. Расійскія войскі адціскаюць украінцаў. Частка заходніх палітыкаў, падобна, схільная прымусіць Кіеў да міру на нявыгадных для яго ўмовах.
Дарэчы, з версіямі некаторых каментатараў: маўляў, у выпадку замірэння з Украінай Пуцін стане менш шанаваць беларускага васала, зрэжа субсідыі, а то і анэксіруе Беларусь у якасці суцяшальнага прыза, — можна паспрачацца.
Мірная перадышка, хутчэй за ўсё, будзе выкарыстаная Масквой, каб назапасіць сіл, рэсурсаў для «канчатковага развязання ўкраінскага пытання». А тое і далей пайсці. І пры такіх планах беларускі саюзнік яшчэ як спатрэбіцца. Навошта ж яго крыўдзіць?
Як бачым, Лукашэнка, гэты майстар манеўру, талент па частцы праслізгвання паміж струменьчыкамі, дзіўна гнутка прыстасаваўся нават да сітуацыі вялікай вайны па суседстве (ды яшчэ і прасоўвае ў розумы электарату імідж мудрага і моцнага захавальніка свету для беларусаў).
Іншая справа, што гэты яго дабрабыт вельмі зыбкі. На тым жа расійскім рынку кан'юнктура патроху пагаршаецца. У дылераў там назапасіліся вялікія запасы прадукцыі, чым Лукашэнка абураўся на нядаўняй нарадзе па прамысловасці. Баланс знешняга гандлю пагаршаецца, Экватарыяльная Гвінея ў гэтым плане, хоць сто разоў туды злятай — дрэнная замена Еўропе і Украіне. А аднабокая арыентацыя на рынак Расіі, прывязка да яе лагістыкі экспарту ўзмацняюць залежнасць ад імперыі.
Імперыя ж, калі адкінуць усе гэтыя касмічныя панты, не ў стане асабліва дапамагчы з перадавымі тэхналогіямі. Да таго ж яна дыхае агрэсіяй, гэта яе модус вівендзі. І з такім «старэйшым братам» увесь цяперашні ўмоўны дабрабыт можа раптоўна паляцець у тартатары.
Але ў Лукашэнкі выбару няма. Не ў Гаагу ж ехаць. Ён прывык выкручвацца, што робіць і сёння, імкнучыся выціснуць максімум нават са статусу суагрэсара.