«Па ўсіх сімптомах бачна, як Лукашэнка здае краіну»
Абноўленая ваенная дактрына Беларусі, якую прадставіў так званы міністр абароны Віктар Хрэнін, ужо некалькі дзён гучна абмяркоўваецца ў СМІ і сярод экспертаў. Але ці насамрэч такі страшны воўк, як яго малююць?
Ілюстрацыйная выява: Dream AI
Міністр абароны Беларусі Віктар Хрэнін прадставіў у аўторак, 16 студзеня, праект абноўленай ваеннай дактрыны краіны. У цэнтры канцэпцыі — цесныя саюзніцкія адносіны Мінска з Масквой. Таксама ўпершыню прадугледжана магчымасць прымянення тактычнай ядзернай зброі.
Інфармацыю пра гэта апублікавала выданне «Washington Post», грунтуючыся на паведамленні талінскага карпункта агенцтва «Associated Press».
А праўладнае інфармагенцтва «БелТА» прыводзіць наступныя словы Хрэніна: «У рамках рэагавання на прымяненне ваеннай сілы для забеспячэння ваеннай бяспекі нашай краіны мы дакладна вызначылі і даводзім погляды Беларусі на прымяненне размешчанага на нашай тэрыторыі тактычнага забеспячэння ўзбраення».
Згодна з новай ваеннай дактрынай, Мінск можа самастойна прымаць рашэнні па пераадоленні таго, што ён палічыць «міждзяржаўнымі» або «міжкааліцыйнымі» канфліктамі.
Пры гэтым у паведамленні «БелТА» падкрэсліваецца, што новая ваенная дактрына Беларусі «не прадугледжвае кардынальнага перагляду палажэнняў ваеннай палітыкі дзяржавы, захоўвае яе абарончы характар».
У сакавіку мінулага года Лукашэнка выказваўся ў тым духу, што ён нібыта мае намер кіраваць любой зброяй, якая апынулася на тэрыторыі Беларусі.
У Крамлі яго неадкладна паправілі: прэс-сакратар Пуціна Дзмітрый Пяскоў заклікаў «арыентавацца на тлумачэнні Уладзіміра Пуціна» аб тым, што Расія «не перадае ядзерную зброю, а толькі размяшчае яе».
«Голас Амерыкі» паспрабаваў высветліць, наколькі новая ваенная дактрына Беларусі можа ўяўляць пагрозу для суседніх краін.
«Заходнія палітыкі разумеюць, што ў Лукашэнкі аніякага кантролю над выкарыстаннем ядзернай зброі няма»
Незалежны ваенны і палітычны эксперт Юрый Фёдараў лічыць, што Лукашэнка ўсяляк спрабуе прадэманстраваць сваю незалежнасць і падкрэсліць сваё значэнне як самастойнай палітычнай фігуры. У тым ліку — у ваеннай сферы, уключаючы размяшчэнне на тэрыторыі Беларусі расійскай тактычнай ядзернай зброі і яе магчымае прымяненне.
Глядзіце таксама
«Сродкі дастаўкі, як я разумею, належаць Беларусі», — адзначыў Фёдараў. І ўдакладніў, што ў гэтым выпадку гаворка ідзе пра ракеты «Іскандэр» і пра пераабсталяваныя франтавыя бамбавікі Су-25.
«Што тычыцца кантролю (над выкарыстаннем расійскага ТЯЗ), то тут, як я думаю, Расія пакіне яго за сабой, што цалкам лагічна. Паводле дамовы аб нераспаўсюджанні ядзернай зброі, размяшчаць яе на тэрыторыі іншых краін не забаронена. Забаронена перадаваць ядзерную зброю краіне, якая не валодае ёю, і перадаваць кантроль над ёю», — працягнуў суразмоўца «Голасу Амерыкі».
Своеасаблівай «шэрай зонай» з'яўляюцца пытанні аб тэхнічным абслугоўванні ядзернай зброі на чужой тэрыторыі і аб кансультацыях па планаванні яе прымянення. «У дамове няма прамой забароны, але і не сказана, што гэта дазволена. Але ўсё, што не забаронена, то дазволена, гэта — вядомы прынцып», — кажа ваенны эксперт.
Пра тое, якім будзе статус расійскай тактычнай ядзернай зброі на тэрыторыі Беларусі, хто можа яе абслугоўваць і дастаўляць да мэты, пакуль не ясна — да моманту афіцыйнай публікацыі новай ваеннай дактрыны Беларусі. А гэта плануецца зрабіць пасля зацвярджэння дакумента так званым «Усебеларускім народным сходам».
— У мінулым Лукашэнка неаднаразова ўступаў у гандаль з палітыкамі Захаду, дамагаючыся ад іх змякчэння або адмены эканамічных санкцый у абмен на памілаванне найбольш вядомых палітычных зняволеных. Ці магчымы цяпер падобны гандаль з улікам размешчанай на тэрыторыі Беларусі расійскай ТЯЗ?
— Я думаю, што гэта залежыць ад пазіцыі Захаду: ці гатовыя яго лідары браць пад увагу гэты фактар, — адказвае Фёдараў. — На мой погляд, заходнія палітыкі досыць ясна разумеюць, што ў Лукашэнкі аніякага кантролю над выкарыстаннем ядзернай зброі няма, усё роўна яна належыць Расіі. Але не выключана, што будзе ўведзена працэдура падвойнага ключа. Гэта значыць, ад Лукашэнкі будзе залежаць: ці дасць ён дазвол расійцам выкарыстоўваць ядзерную зброю, якая знаходзіцца на яго тэрыторыі. А ці будзе ясна сфармуляваная пазіцыя падвойнага ключа, ці будзе яна ў той ці іншай форме адлюстраваная ў новай ваеннай стратэгіі Беларусі, — мы пакуль не ведаем».
«Па ўсіх сімптомах бачна, што Лукашэнка цалкам здае краіну»
Былы вайсковец, заснавальнік «Белага легіёна», кіраўнік «Беларусь 2.0» Сяргей Бульба перакананы, што цяпер ад самаабвешчанага прэзідэнта мала што залежыць. «Хутчэй за ўсё, мы маем справу з узгодненай інфармацыйна-псіхалагічнай спецыяльнай аперацыяй двух ведамстваў — прэзідэнцкіх адміністрацый Лукашэнкі і Пуціна», — адзначыў ён.
Глядзіце таксама
Сваю гіпотэзу эксперт абгрунтоўвае тым, што ўсе свае дзеянні абедзве адміністрацыі рыхтавалі загадзя — і падрыхтоўку беларускіх экіпажаў «Су-25», і перааснашчэнне гэтых самалётаў.
Сяргей Бульба звяртае ўвагу і на тое, што рашэнне аб размяшчэнні тактычнай ядзернай зброі ў Беларусі Пуцін абвясціў менавіта 25 сакавіка. «Гэта вельмі знакавая дата для беларусаў, таму што 25 сакавіка 1918 года была абвешчаная Беларуская Народная Рэспубліка. Пуцін спецыяльна дачакаўся гэтага дня, каб сказаць: "Усё! Няма ў вас цяпер ніякай незалежнасці, забудзьцеся пра гэта".
Гэта значыць усё гэта — загадзя падрыхтаваныя ІПСА. І калі Лукашэнка раней радаваўся гэтаму, у яго была ілюзія вяртання той ядзернай зброі, якую аддавала Беларусь пасля распаду Савецкага Саюза, то цяпер у яго настрой памяняўся. Спярша ён лічыў, што пры дапамозе "ядзернай дубіны" зможа кіраваць у Беларусі, як дынастыя Кімаў у Паўночнай Карэі, то на нядаўнім саміце АДБК у Санкт-Пецярбургу ён адказваў на пытанні расійскіх журналістаў пра перспектывы ядзернай зброі без усялякага энтузіязму», — падзяліўся назіраннямі Сяргей Бульба.
Ён таксама лічыць, што аніякіх магчымасцей для перамоў з Захадам у Лукашэнкі няма. «Па ўсіх сімптомах відаць, што ён цалкам здае краіну. Калі яшчэ гадоў 5 таму неймаверна было сказаць пра ўваходжанне буйнога расійскага бізнесу на расійскую тэрыторыю, то на сённяшні дзень гэта ўжо не так. І кітайцы купляюць зямлю пад асаблівую эканамічную зону "Вялікі камень".
Гэта значыць пайшла поўная здача (суверэнітэту краіны). У тым ліку прыняцце новай ваеннай дактрыны, дзе згадваецца магчымасць прымянення ядзернай зброі, якая не належыць і ніяк не кіруецца Беларуссю, гаворыць пра тое, што Расія разглядае беларускія Узброеныя сілы як частку агульнага кантынгенту. І ў перспектыве трох-пяці гадоў беларускае войска бачыць сябе ў складзе Узброеных сіл Расіі», — не сумняваецца кіраўнік руху «Беларусь 2.0 Робім разам».
«Сёння ніхто не можа сказаць, куды будзе дзьмуць вецер праз гадзіну»
Украінскі ваенны эксперт Алег Жданаў назваў новую ваенную дактрыну Беларусі «надзіманнем шчок» і «працягам гульні ў ядзерны тэатр» з боку Лукашэнкі. «Я больш чым упэўнены, што Пуцін нікога не падпусціць на гарматны стрэл да ядзернай зброі Расійскай Федэрацыі. Як гэта так: даць у рукі Лукашэнку хоць бы маленькую "ядзерную дубінку", а потым ён пачне "качаць правы" адносна суверэнітэту ў дачыненні да Масквы? Навошта Пуціну ўзмацняць Лукашэнку?» — задаецца рытарычным пытаннем Жданаў.
Глядзіце таксама
У адрозненне ад двух папярэдніх экспертаў, ён дапускае, што Лукашэнка паспрабуе ўступіць у перамовы з Еўрапейскім Саюзам. «Ён будзе спрабаваць выкарыстоўваць гэта ў якасці разменнай манеты. Але на Захадзе недурныя людзі, і яны выдатна разумеюць, што ён не мае аніякага допуску да гэтага ўзбраення. Яго нават не пусцяць на тэрыторыю гэтай базы і не дадуць хоць бы патрымацца за ядзерную зброю. Дарэчы, пасля ўсіх сваіх палітычных заяў пра тое, што ядзерная зброя (у Беларусі) ёсць і беларускае войска заўтра будзе яе ўжываць, ён туды дагэтуль нават не наведваўся. А ў ваеннай дактрыне можна напісаць усё што заўгодна», — мяркуе ваенны эксперт.
Калі ж успрымаць інфармацыю пра наяўнасць расійскай тактычнай зброі ў Беларусі сур'ёзна, то, на думку эксперта, пагроза для бяспекі Украіны з'яўляецца гэтак жа, як для ўсіх астатніх суседзяў Беларусі, уключаючы і Расійскую Федэрацыю. «Таму што сёння ніхто не можа сказаць, куды будзе дзьмуць вецер праз гадзіну. І Чарнобыль выдатна паказаў, што адно воблака пайшло ў бок Мінска, а другое воблака пайшло ў бок Еўропы. І там, і там пайшлі радыеактыўныя дажджы.
А па-другое, мяркуючы па тым, як Захад спакойна праглынуў навіну пра тое, што нібыта тактычная ядзерная зброя перамешчаная ў Беларусь, я думаю, што гэта не адпавядае рэчаіснасці. Там калі і прывезлі, то, хутчэй за ўсё, імітатары, але не сапраўдную ядзерную зброю», — мяркуе Алег Жданаў.
І падсумоўвае: «Паводле дамовы СНВ-III, у Расійскай Федэрацыі абсталявана 12 месцаў захоўвання ядзерных зарадаў. Гэтыя месцы верыфікаваныя, усе ядзерныя зарады перапісаныя па серыйных нумарах. І з дапамогай усіх сіл выведкі — пачынаючы ад "таптуноў" у самой Расіі і заканчваючы спадарожнікамі на арбіце, — паверце: утойліва перавезці ядзерны зарад, які мае радыеактыўны шлейф, немагчыма».