Праз 4 гады Латвія забароніць рускую мову ў школах
Міністэрства адукацыі і навукі Латвіі плануе ўвесці ў якасці замежных моў для навучання мовы краін ЕС.
Міністэрства адукацыі і навукі Латвіі плануе з 2026/2027 навучальнага года ўвесці парадак, пры якім другой замежнай мовай ва ўсіх навучальных установах можа быць толькі адна з моў Еўрапейскага саюза ці замежная мова, засваенне якой рэгулююць міжурадавыя дагаворы ў сферы адукацыі, паведамляе delfi.lv.
Гэта азначае, што рускую мову як другую замежную ў школах Латвіі больш вучыць будзе нельга, бо гэта мова не з'яўляецца афіцыйнай мовай ЕС і не фігуруе ў адпаведных міжнародных дамовах.
Міністэрства адукацыі лічыць, што такія змены будуць спрыяць паўнавартаснаму ўключэнню моладзі ў адукацыйную прастору Еўропы, вывучэнню афіцыйных моў ЕС і дасць больш шырокія магчымасці занятасці ў Еўропе і за яе межамі.
Міністарка адукацыі і навукі Аніта Муйжніеце запэўніла, што пытанне пра другую замежную мову абмяркоўвалася і з прэзідэнтам краіны Эгілам Левітсам, пры гэтым акцэнт рабіўся на неабходнасць забеспячэння вывучэння якой-небудзь з афіцыйных моў ЕС ва ўсіх школах, што дасць магчымасць моладзі і грамадству ў цэлым больш паўнавартасна ўдзельнічаць у развіцці агульнаеўрапейскай культурнай прасторы. «Гэта момант, калі нам як ніколі неабходна ўмацоўваць асноўную каштоўнасць Латвіі — нацыянальную мову і моцную Латвію ў агульнай сям'і Еўрапейскага Саюза», — заявіла Муйжніеце.
Зараз першую замежную мову ў латвійскіх школах пачынаюць вучыць ужо ў 1-м класе. Гэта павінна быць адна з афіцыйных моў ЕС, і часцей за ўсё — англійская. Другую замежную мову ў навучальных установах, якія рэалізуюць праграмы адукацыі на латышскай мове, пачынаюць засвойваць у 4-м класе.
Нарматыўныя акты не рэгламентуюць, якую замежную мову — напрыклад, французскую, рускую ці нямецкую — школа можа прапаноўваць вывучаць як замежную. Выбар застаецца за навучальнай установай, якая робіць яго, зыходзячы з мэт развіцця ў супрацоўніцтве са школьным саветам. Міністэрства адукацыі і навукі Латвіі дэманструе, што вялікую ролю ў выбары другой замежнай мовы адыгрывае жаданне бацькоў і саміх вучняў, а таксама наяўнасць кваліфікаваных педагогаў.
Як паказала апытанне ў 2021 годзе, амаль палова латвійскіх школ выбару не давала. Больш чым у 300 школах другой замежнай мовай была руская.
З мэтай садзейнічання вывучэнню афіцыйных моў ЕС Міністэрства адукацыі і навукі распрацуе папраўкі да стандарту базавай адукацыі, які вызначае, што ўсе школы павінны забяспечваць навучанне адной з моў ЕС або іншай замежнай мове, вывучэнне якой рэгулюецца заключанымі міжурадавымі пагадненнямі ў сферы адукацыі.
Пераходны перыяд разлічаны на тры гады, каб школы маглі забяспечыць наяўнасць настаўнікаў другой замежнай мовы — як за кошт прыцягнення новых педагогаў, так і за кошт прадастаўлення магчымасці дзеючым педагогам прайсці перападрыхтоўку і атрымаць права выкладання яшчэ аднаго прадмета. У той жа час Міністэрства пачало перамовы з латвійскімі ўніверсітэтамі, каб абмеркаваць пытанні падрыхтоўкі настаўнікаў замежных моў і перакваліфікацыі настаўнікаў.