«Бамбілі ўсё спрэс»: аповед тых, хто выжыў, пра абстрэл вёскі ў Нагорным Карабаху

У выніку абстрэлу вёскі падчас ваеннай аперацыі Азербайджана 19 верасня загінулі трое дзяцей і двое дарослых. Пра гэта распавялі журналістам BBC News тыя, хто выжыў, і відавочцы гэтай атакі.

У Баку настойваюць, што бамбілі толькі «легітымныя вайсковыя мэты», але BBC паразмаўляла з маці дваіх хлопчыкаў, якія загінулі пры абстрэле, які відавочцы назвалі бязладным.

Сарнахбюр (азербайджанская назва — Агбулаг) — маленькая вёска ў Аскеранскім раёне Нагорнага Карабаха (Хаджалінскі раён Азербайджана). Яна акружаная лясамі і знаходзіцца ўдалечыні ад значных ваенных цэляў.

Калі 19 верасня Азербайджан пачаў ваенную аперацыю, жыхарка вёскі Зарынэ Газаран наведвала бліжэйшы горад, Аскеран, у пошуках дзіцячага харчавання для малодшага сына Карэна. У выніку фактычнай блакады рэгіёна на працягу апошніх дзевяці месяцаў дзіцячае харчаванне аказалася адным з многіх базавых тавараў, на якія пачаўся востры дэфіцыт, — разам з прадуктамі харчавання і палівам. 

Кіраўнік непрызнанага Карабаха падпісаў указ аб спыненні існавання рэспублікі

Зарынэ, калі пачула выбухі, паспяшалася дадому, але з-за абстрэлаў не змагла трапіць у вёску. Неўзабаве яна даведалася, што адзін з яе сыноў, Сейран, быў паранены і перавезены расійскімі міратворцамі ў бальніцу ў Сцепанакерт (Ханкендзі).

Але ў бальніцы жанчыну чакала страшная навіна: у выніку абстрэлу загінулі двое яе сыноў — васьмігадовы Мікаэль і дзесяцігадовы Нвер. 

Журналісты BBC News пагаварылі з Зарынэ ў бальніцы. Яна распавяла, што ёй паказалі целы забітых сыноў.

«Я бачыла іх, яны ў жахлівым стане, — распавяла жанчына. — Гэта жудасна. Я проста хачу, каб іх бацька прыйшоў сюды».

У момант абстрэлу ў вёсцы з дзецьмі знаходзіўся 15-гадовы Арман. Ён атрымаў раны ў вобласці спіны, плячэй і рук. Журналісты пагаварылі з ім у бальніцы.

«Яны пачалі бамбіць усё спрэс. Кагосьці з людзей [у вёсцы] забіла, кагосьці параніла. Я бачыў, як людзям адрывала галовы. Гэта было жахліва», — прыгадвае падлетак падзеі таго дня.

Па словах Армана, побач з ім разарваліся тры снарады.

«Мы сабралі дзяцей пад дрэвамі і хацелі адвесці іх у бяспечнае месца. Там нас і абстралялі», — сказаў Арман.

Хронікі распаду імперыі: Паўднёвы Каўказ

Паводле інфармацыі абаронцы правоў чалавека непрызнанай Нагорна-Карабахскай Рэспублікі, у выніку абстрэлу вёскі загінула яшчэ трое мірных жыхароў: сын сельскага старасты Гарыка Алексаняна, Давіт, а таксама яго бацька Аляксандр і цешча Гаар.

Гарык распавёў ВВС пра раны Давіта, але журналісты вырашылі не прыводзіць яго аповед з-за шакавальнага характару дэталяў. 

Паводле інфармацыі прадстаўнікоў НКР, яшчэ 15 жыхароў вёскі былі параненыя, а іншыя былі вымушаныя пакінуць свае дамы. Яны далучыліся да патоку з тысяч армян, якія ўцяклі са сваіх дамоў з-за аперацыі Азербайджана. Большасць з іх апынуліся ў Сцепанакерце або былі эвакуяваныя расійскімі міратворцамі на аэрадром каля Хаджалы, які выкарыстоўваецца як база міратворцаў. Многія спадзяваліся на эвакуацыю па паветры ў Арменію, але ў выніку правялі некалькі дзён на аэрадроме. 

Зарынэ чакае эвакуацыі ў Арменію і хоча забраць з сабой целы сыноў, але верталёты забіраюць з Карабаха толькі параненых, а заторы на выезд праз Лачынскі калідор дасягаюць дзясяткаў кіламетраў. Яе сям'я чакае сваёй чаргі.

Пашынян: Баку пачаў «наземную аперацыю па этнічнай чыстцы армян»

Эльчын Амірбекаў, спецпасланнік прэзідэнта Азербайджана, сказаў BBC News, што азербайджанская армія атрымала загад «нейтралізаваць толькі легітымныя ваенныя цэлі».

«Мы ніколі не хацелі прычыніць шкоду цывільнаму насельніцтву. Гэта праўда, што здараецца і спадарожны ўрон, і мы шкадуем аб любых стратах сярод мірнага насельніцтва», — дадаў Амірбекаў.

Ён катэгарычна адхіліў абвінавачанні ў тым, што абстрэл вёскі быў наўмысным, і дадаў, што ў 1990-я гады армянскія сілы акупавалі раёны Азербайджана, зрабілі бежанцамі сотні тысяч азербайджанцаў і здзейснілі супраць іх ваенныя злачынствы.