Адвакат Антон Гашынскі: шанец выйсці на волю ў Расіі вышэйшы, чым у Беларусі

Беларускі адвакат Антон Гашынскі распавёў DW, ці могуць пазбаўленыя ліцэнзій у Беларусі адвакаты працаваць за мяжой і ці варта палітвязням у РБ разлічваць на абарону з Расіі.

Адвакат Антон Гашынскі ў Беларусі працаваў па гучных палітычных справах — абараняў чальцоў прэс-клуба, супрацоўнікаў PandaDoc, медыяменеджара Андрэя Аляксандрава, паліттэхнолага Віталя Шклярава, расіян Соф'ю Сапегу і Ягора Дуднікава. Як і многія беларускія адвакаты, у ліпені ён быў пазбаўлены ліцэнзіі, але ўжо ў верасні атрымаў адвакацкі значок у Расіі. Цяпер ён заклікае беларускіх калегаў рабіць гэтак жа і спадзяецца, што ў Расіі будзе працаваць "цэлая абойма" юрыстаў з Беларусі.

DW змагла пагаварыць з вядомым адвакатам.

— Паміж пазбаўленнем адвакацкай ліцэнзіі ў Беларусі і атрыманнем вамі адвакацкага значка ў Расіі прайшло ўсяго два месяцы. Няўжо гэта такая простая працэдура?

— Працэдура досыць працяглая, але я пачаў яе вясной — яшчэ да таго, як страціў ліцэнзію ў Беларусі. У Расіі прызнаецца юрыдычная адукацыя, атрыманая ў Беларусі, стаж адвакацкай дзейнасці мне таксама залічылі. Трэба прайсці экзамен у два этапы — і прызначаецца дзень прысягі.

А далей тэхнічныя моманты — знайсці месца працы. Зараз праводжу перамовы з некалькімі калегіямі адвакатаў. З адной яны былі вельмі ўдалыя — хочуць, каб нас, беларусаў, падцягнулася цэлая абойма, і мы маглі закрываць цэлы кірунак. Магу сказаць, што гэтая калегія ў тым ліку займаецца палітычнымі справамі — крымінальнымі, адміністрацыйнымі, абараняе апазіцыянераў у Расіі. Фактычна, наш профіль.

— Ці шмат вы ведаеце беларускіх адвакатаў, гатовых працаваць у Расіі, прайсці тыя ж працэдуры?

— Цяпер некалькі калегаў, у якіх ёсць праблемы з ліцэнзіямі ў Беларусі, падаюць дакументы ў Палату адвакатаў у Расіі. Акрамя адвакатаў ёсць яшчэ і былыя работнікі судоў, якія таксама, скажам так, не змаглі працаваць у існуючай рэальнасці і вымушаныя былі сысці. Пасля таго, як з'явілася навіна аб тым, што я стаў адвакатам у Расіі, многія юрысты сталі пісаць мне паведамленні з пытаннямі. Хочуць пераехаць сюды працаваць.

— Вы працягваеце кансультаваць бацькоў Соф'і Сапега. Наколькі вялікія шанцы на яе памілаванне, вызваленне, экстрадыцыю ў Расію?

— Па Соф'і сітуацыя досыць зразумелая: было чакана, што хатні арышт будзе падоўжаны. Чаму? Соф'я Сапега заключыла дасудовае пагадненне. Яго вынікам павінен быць суд, пасля суда — прысуд. І калі ён уступіць у законную сілу, у Соф'і будзе магчымасць звярнуцца на імя кіраўніка дзяржавы з прашэннем аб памілаванні, аб вызваленні ад адбыцця пакарання. Хоць сёння абмяркоўваецца ў тым ліку і зварот Сафіі на імя кіраўніка дзяржавы аб вызваленні ад крымінальнай адказнасці да прысуду суда. Шкода нязначная, выплаціць яе ў памеры 200 працэнтаў нескладана.

— Аб якой наогул шкодзе можа ісці гаворка, гэта ж не эканамічная справа...

— Мы можам выказаць здагадку, што гэта даход, які быў атрыманы за нейкія дзеянні, дапусцім, за вядзенне тэлеграм-канала. Напрыклад, калі хтосьці прадае наркотыкі, ён атрымлівае злачынны даход, таму што займаецца незаконнай дзейнасцю. Для прымянення амністыі або памілавання неабходна гэты даход пагасіць у двухразовым памеры. Тут пытанне можа быць разгледжана па аналогіі.

— Да расіян, якіх у Беларусі судзяць па "палітычных справах", ставяцца больш мякка, чым да беларусаў?

— Па справе Ціханоўскага, якая разглядаюць у Гомелі, праходзіць расійскі блогер Дзмітрый Папоў, яму пагражае вялікі тэрмін. Гэта справа будзе лакмусавай паперкай, якая вызначае, ці сапраўды да ўсіх расіянаў добрае стаўленне з боку праваахоўных органаў, судовай сістэмы, альбо гэта стаўленне выбарачнае.

— У Беларусі палітвязні не могуць прэтэндаваць на датэрміновае вызваленне, ім пагаршаюць умовы ў калоніях. Пры экстрадыцыі ў Расію асуджаныя расіяне змогуць гэтага пазбегнуць?

— У Расіі адбываць пакаранне можа быць прасцей, умовы не такія жорсткія — ёсць дадатковыя спатканні, можна мець халадзільнік і гэтак далей. Паводле артыкулаў, якія ў Беларусі прызнаныя экстрэмісцкімі, можна разлічваць і на замену пакарання, і на ўмоўна-датэрміновае вызваленне, і на амністыю. Шанец выйсці на тэрыторыі Расіі будзе нашмат вышэйшы, чым у Беларусі. Паводле экстрэмісцкіх артыкулаў у Беларусі будуць сядзець ад званка да званка, пад асаблівым кантролем і наглядам з боку адміністрацыі калоніі.

Я мяркую, што сёння ў Беларусі існуе дзве прававыя базы. Адна — тая, якую мы ведаем, публічная, а другая прававая база — пад грыфам "цалкам сакрэтна" або "для службовага карыстання". Менавіта ёй кіруюцца супрацоўнікі Следчага камітэта, пракуратуры, Дэпартамента выканання пакаранняў. Гэта, вядома, вялікая праблема, калі існуюць дзве паралельныя рэальнасці. Такога быць не павінна, але сёння гэта так…

Друкуецца ў скарачэнні. Пераклад НЧ