Выдавецтва «Янушкевіч»: што нам рыхтуе другое паўгоддзе

Выдавецтва «Янушкевіч» працягвае працу ў нялёгкіх умовах — ва ўмовах эміграцыі, абмежаваных фінансавых магчымасцяў і не заўсёды прадказальнага чытацкага попыту. Але, нягледзячы на ўсе цяжкасці, каманда выдавецтва не спыняецца: рыхтуюцца новыя выданні, шукаюцца і знаходзяцца цікавыя тэксты і робіцца ўсё, каб беларуская кніга не знікала з паліц і з жыцця чытачоў.

Абяцанні і неспадзяванкі літаратурнага свету

Для выдавецтва «Янушкевіч» 2025 год ужо адзначыўся выхадам 10 новых кніг агульным накладам у 12 тысяч асобнікаў. Але гэта толькі пачатак. Па словах выдаўца Андрэя Янушкевіча, у выдавецкім партфелі на сёння знаходзіцца каля 20 новых выданняў, якія паступова набліжаюцца да чытача. Сярод іх як доўгачаканыя выданні, так і неспадзяваныя навінкі.

Па-першае, «Янушкевіч» перавыдае культавы раман Джэйн Остэн «Пыха і перадузятасць» у бліскучым перакладзе Ганны Янкуты, які ўжо заваяваў сэрцы соцень беларускіх чытачоў. Гэта выдатная магчымасць для тых, хто яшчэ не пазнаёміўся з гэтым шэдэўрам сусветнай літаратуры на беларускай мове, або жадае перачытаць яго.

Па-другое, ужо з’явіўся ў продажы новы наклад рамана Кена Кізі «Палёт над гняздом зязюлі» ў перакладзе Аляксея Знаткевіча — твора, які прымушае задумацца аб свабодзе, сістэме і чалавечай індывідуальнасці.

Працягваецца і праца над адной з самых папулярных серый выдавецтва — пра вядзьмара Геральта Анджэя Сапкоўскага. Толькі-толькі выйшла новая частка — «Хрышчэнне агнём», якая пагрузіць прыхільнікаў у захапляльны свет фэнтэзі. Гэты праект даўно стаў сапраўдным феноменам, дэманструючы, наколькі запатрабаваным з'яўляецца якасны пераклад фэнтэзі на беларускую мову.

Акрамя гэтага, ужо пабачыў свет новы зборнік паэзіі Юліі Цімафеевай «Кровазварот». Юлія Цімафеева — гэта імя, якое ўжо зарэкамендавала сябе ў беларускай літаратуры, і яе новы зборнік, безумоўна, стане значнай падзеяй для аматараў паэзіі.

Варта адзначыць, што тэрміны выхаду кніг шмат у чым залежаць ад фінансавых паступленняў, бо, як падкрэслівае Андрэй Янушкевіч, «усё залежыць ад абароту, ад продажаў; калі ў нас напаўняецца скарбонка, можам запусціць у друк канкрэтны праект». Гэта яшчэ раз падкрэслівае важнасць датацыйнай падтрымкі беларускага кнігавыдання.

Больш, чым проста бізнес

Андрэй Янушкевіч акцэнтуе ўвагу на тым, што дзейнасць беларускага выдавецтва за мяжой мае асаблівую «некамерцыйную» нагрузку. Частка прыбытку ад так званых «кніг-лакаматываў» (бестсэлераў) накіроўваецца на выданне твораў, якія маюць вялікае значэнне для сусветнай літаратуры, але не заўсёды прыносяць вялікі прыбытак.

«Кнігі-лакаматывы даюць магчымасць выдаваць іншыя кнігі, што маюць вялікае значэнне сусветнай літаратуры, якія трэба мець у бібліятэцы па-беларуску, калі мы лічым сябе паўнавартаснай нацыяй», — тлумачыць Андрэй Янушкевіч. Прыкладам такога падыходу з'яўляецца анонс двухтомніка твораў Хорхе Луіса Борхеса, класіка літаратуры ХХ стагоддзя.

Гэтыя творы — неўміручая літаратура, якая будзе чытацца і перачытвацца вечна, але, магчыма, не стане камерцыйным хітом. Тым не менш, «Янушкевіч» лічыць сваім абавязкам прапанаваць іх беларускаму чытачу.

Аднак, як адзначае выдавец, «кнігі не з'яўляюцца ніадкуль, каб усё гэта рэалізоўвалася, патрэбныя сродкі». У кніжным бізнэсе заўсёды ёсць месца для неспадзяванак. Часам кнігі, ад якіх не чакалі вялікіх продажаў, раптам «выстрэльваюць» і становяцца бестсэлерамі. Яркім прыкладам з'яўляецца кніга Макара «Апошняе пакаленне», якая распавядае пра жыццё ў Беларусі пасля 2020 года ва ўмовах несвабоды. Гэты дэбютны твор, здавалася б, не меў шанцаў стаць «хітом продажаў», але ён ім стаў, і ўжо некалькі месяцаў утрымлівае лідзіруючыя пазіцыі па продажах.

Праца з тэкстам: Адказнасць і павага да чытача

Выдавецтва «Янушкевіч» працуе так, як і павінна працаваць незалежнае беларускае выдавецтва: выбарча, адказна і з павагай да чытача, спалучаючы камерцыйныя праекты з тымі, што проста важныя, нават калі яны не будуць прадавацца тысячамі.

Гэта датычыцца і паэзіі, якая, як вядома, з'яўляецца складаным жанрам для выдаўцоў. Зборнікамі вершаў цікавіцца не так шмат людзей, і разлічваць на вялікія наклады не даводзіцца. Таму ў «Янушкевіча» да паэзіі падыходзяць вельмі выбарча: як, напэўна, і ва ўсіх астатніх выдавецтвах. Але, іым не менш, нядаўна быў выдадзены зборнік Вікторыі Трыфанавай «Замова ўрбаністычная». Выдавецтва ўбачыла ў гэтых радках нешта важнае, што павінна быць прапанавана чытачу.

Кожная кніга, выдадзеная «Янушкевічам», нясе ў сабе сэнс і каштоўнасць, і сведчыць аб глыбокім разуменні сваёй місіі і жаданні прапанаваць беларусам толькі найлепшае.

Кнігі выдавецтва «Янушкевіч» можна набыць у варшаўскай кнігарні «Кнігаўка» (Kłopotowskiego 4), у інтэрнэт-краме «Кнігаўка», а таксама на платформе Amazon — з дастаўкай у амаль любую краіну свету.

Кожная набытая вамі кніга – гэта не толькі магчымасць пазнаёміцца з новымі творамі, але і падтрымка беларускага кнігавыдання, дапамога ў развіцці нашай культуры і забеспячэнні будучыні беларускага слова.