Віктар Шэндэровіч: «Прапануем Лондану і Вашынгтону закрыць уезд для Томаса Мана і Ліёна Фейхтвангера»

Расійскі пісьменнік і публіцыст вельмі эмацыйна выказаўся наконт прапановы Уладзіміра Зяленскага наконт закрыцця ўезду ўсіх расіян у Еўропу і высылкі адтуль тых, якія туды ўжо прыбылі.

Нагадаем, у інтэрв'ю The Washington Post украінскі прэзідэнт выказаў меркаванне, што заходнім краінам варта закрыць уезд для ўсіх расійцаў і выслаць тых, хто ўжо прыбыў, каб процідзейнічаць вайне.

Уладзімір Зяленскі лічыць, што забараніць уезд у заходнія краіны трэба нават тым расійцам, хто з'ехаў з краіны і выступіў супраць дзеянняў уладаў: «Якія б ні былі рускія... хай едуць у Расію».

На думку Зяленскага, адказнасць за пачатак вайны нясе ўсё насельніцтва Расіі.

«Гэта насельніцтва выбрала гэты ўрад, і яны не змагаюцца з ім, не спрачаюцца з ім, не крычаць на яго», — растлумачыў ён.

— Калі ў 2014 годзе я прымерыў Алімпіяду ў Сочы да берлінскай, 1936 года, — я агроб ад усяго прагрэсіўнага чалавецтва за параўнанне пуцінскай Расіі з гітлераўскай Германіяй, — піша Віктар Шэндэровіч.

За восем гадоў параўнанне гэта, дзякуй богу, стала банальнасцю, а з лютага 2022 года толькі лянівы не дамаляваў Пуціну вусікі.

Аналогія, стала быць, працуе. Ну так працягнем яе.

І прапануем Лондану і Вашынгтону закрыць уезд для Томаса Мана і Ліёна Фейхтвангера! А заадно дэпартаваць назад у Германію, бліжэй да гестапа, усіх антыфашыстаў, уцекачоў з Трэцяга рэйха. А што? Яны ж немцы! Яны ж выбіралі Гітлера? Вось няхай і расхлёбваць там самі.

Што яны там пішчаць у сваё апраўданне? Ах, яны яго не выбіралі? Ах, яны былі першымі ахвярамі тырана? І спрабавалі супрацьстаяць яму, і гінулі ў канцлагерах, калі Еўропа яшчэ цалавалася з тыранам узасос і зігавала на яго Алімпіядзе? Ах, яны беглі ад Гітлера, а вы не прымалі іх і вярталі на забой?

Гэта жаласная спроба сысці ад адказнасці! Ідзе вайна. І ўсе немцы сёння на адну асобу: яны частка «германскага свету» і носьбіты яго агрэсіўнай імперскай культуры, яны павінны быць выкінутыя прэч з цывілізаванага заходняга грамадства! Поўная санацыя і роў з кракадзіламі па перыметры!

Давай, Фейхтвангер, да пабачэння! Збірай шмоткі і на х… з выспы! Зможаце перамагчы Гітлера сіламі габрэйскай абшчыны, дайце ведаць, тады і будзем размаўляць з вамі як з цывілізаванымі людзьмі, а пакуль — атрымай сусветны змаз за тое, што спрабуеш апраўдвацца на мове Гебельса, — і валі да сваіх оркаў.

Чамадан — вакзал — Берлін, таварыш Брэхт! Гестапа чакае цябе.

Давай, Томас, бяры брата Генрыха — і каб духу вашага не было ў свабоднай Каліфорніі! Давай, Цвейг, выпі хутчэй атруты, каб паспець да дэпартацыі... «Добрыя немцы», ха-ха... Добрыя немцы — мёртвыя немцы!

...Выдатна працуе аналогія, бездакорна. Трохі, вядома, папахвае нацызмам усё гэта, але як вядома, лепшы спосаб засцерагчыся ад дракона — гэта мець свайго ўласнага...

Асцярожней з гэтым.

Вайна смяротна разгайдала ківач нянавісці. Інерцыя гневу і адчаю можа вынесці і чалавека, і цэлую краіну вельмі далёка ад патрабаванняў розуму і справядлівасці. Эмацыйна — гэта больш, чым зразумела, але зразумець не значыць пагадзіцца.

«Справядлівасць — заўсёды на ўласным баку», пісаў Станіслаў Ежы Лец. Лупцоўка па нацыянальнай прыкмеце не мае дачынення ні да розуму, ні да годнасці, ні да права.

Не маючы магчымасці дацягнуцца да Пуціна, зняважыць новай знявагай тых, хто знаходзіцца ў яго ў закладніках, — якая выдатная сублімацыя! Яна, вядома, можа пацешыць самалюбства, — але Божа мой, як гэта невысока.

Слава Украіне! — той, якая (я перакананы) абавязкова выстаіць на полі бітвы. І той, якая (я спадзяюся) выстаіць ментальна.

Той Украіне, якая пераможа Пуціна і справіцца з інерцыяй сляпой нянавісці.