Генпракуратура скарысталася парадай Лукашэнкі ігнараваць закон

Беларускія праваабаронцы атрымалі адказ МУС на свой зварот наконт выкрадання людзей невядомымі ў балаклавах. 

Невядомы ў балаклаве ўдзельнічаў у хапуне падчас жаночага марша 12 верасня. Фота Дзмітрыя Дзмітрыева

Невядомы ў балаклаве ўдзельнічаў у хапуне падчас жаночага марша 12 верасня. Фота Дзмітрыя Дзмітрыева


10 верасня беларускія праваабарончыя арганізацыі ад імя Міжнароднага камітэта па расследаванні катаванняў у Беларусі звярнуліся ў Генеральную пракуратуру з патрабаваннем адрэагаваць на выкраданні людзей незразумелымі суб'ектамі ў балаклавах без форменнага абмундзіравання і іншых знакаў адрознення.
21 верасня праваабаронцы атрымалі адказ на свой зварот, але толькі не з Генеральнай пракуратуры, а з галоўнага ўпраўлення аховы правапарадку і прафілактыкі МУС. Бо Генеральная пракуратура па традыцыі перасылае звароты ў органы, адказныя за парушэнні, не прадпрымаючы ніякіх мер пракурорскага рэагавання.
У адказе МУС пытанне выкрадання людзей незразумелымі суб'ектамі ў балаклавах так і засталося без увагі. Аднак намеснік начальніка — начальнік упраўлення аховы правапарадку Дзмітрый Кур'ян паведаміў, «што супрацоўнікі органаў унутраных спраў ва ўсіх выпадках абмежавання правоў і свабод грамадзяніна сапраўды абавязаны растлумачыць яму падставы для такога абмежавання, а таксама яго правы і абавязкі, якія ўзнікаюць у сувязі з гэтым». Чыноўнік падкрэслівае, што пры звароце да грамадзяніна супрацоўнік органаў унутраных спраў павінен прадставіцца, паведаміць свае званне і прозвішча.
Аднак, на думку Дзмітрыя Кур'яна, «гэтыя патрабаванні не распаўсюджваюцца на выпадкі ўзніклай неабходнасці неадкладнага спынення правапарушэнняў, затрымання асоб, якія іх здзейснілі, а таксама спрабуюць схавацца».
Старшыня прававой ініцыятывы, праваабаронца Вікторыя Фёдарава лічыць, што адказ з МУС не адпавядае заканадаўству.
«Артыкул 23 Закона Рэспублікі Беларусь" Аб органах унутраных спраў Рэспублікі Беларусь" не ўтрымлівае ніякіх падобных агаворак, наадварот, у ім падкрэсліваецца, што ва ўсіх выпадках абмежавання правоў супрацоўнік органаў унутраных спраў абавязаны растлумачыць падставы абмежавання. Па законе прымяненне фізічнай сілы і спецыяльных сродкаў магчыма толькі ў тым выпадку, калі негвалтоўнымі спосабамі гэта зрабіць немагчыма. Акрамя таго, ўжыванню фізічнай сілы і спецыяльных сродкаў павінна папярэднічаць выразна выяўленае і відавочнае для асобы, супраць якой яны прымяняюцца, папярэджанне аб намеры іх прымяніць. Гэта значыць, ніякая "ўзніклая неабходнасць" не дае права супрацоўніку міліцыі парушаць гэтыя нормы закона.
Узнікае пытанне, а хто перашкаджаў супрацоўнікам падысці, прадставіцца, папрасіць дакумент, які сведчыць асобу і скласці пратакол на месцы? Не, супрацоўнікі міліцыі выконваюць загад па сілавому захопу людзей і для іх усё роўна, пацерпіць ці пры гэтым затрыманы. Мабыць, ні кіраўніцтва МУС, ні супрацоўнікі, якія працуюць на мірных сходах, не гараць жаданнем выконваць правы чалавека і нацыянальнае заканадаўства».
Праваабаронца адзначае, што без каментароў застаўся факт немагчымасці ідэнтыфікацыі супрацоўнікаў органаў унутраных спраў сярод усіх асоб, якія ажыццяўляюць выкраданні: «Гэта правакуе ў сілавікоў адчуванне ўсёдазволенасці і беспакаранасці, што ў выніку ў многіх выпадках прыводзіць да катаванняў грамадзян. Ну а пракуратуры застаецца пажадаць перастаць нарэшце быць аддзяленнем Белпошты, якія перасылаюць звароты аб парушэнні заканадаўства, і заняцца сваімі прамымі службовымі абавязкамі  — наглядам за выкананнем заканадаўства»