Заробкі беларусаў адкаціліся ў 2011 год

Статорганы выдалі інфармацыю аб памерах заробкаў у Беларусі за 2021 год. Рэальныя змены наўрад ці парадуюць жыхароў краіны.

Налічаная красавіцкая зарплата ў Беларусі склала 1398 BYN. З улікам інфляцыі рублёвая зарплата вырасла на 7,6% да 2020 года. Ці атрымлівае такую зарплату большасць насельніцтва? Не, не атрымлівае. Гэта заробак да выліку падаходнага падатку (13%), узносу работніка ў ФСАН (1%), прафсаюзных узносаў, аліментаў, штрафаў і іншых вылікаў. Работнік з сярэднім па статыстыцы заробкам мае на рукі прыкладна на 13-14% менш, чым налічана ў бухгалтэрыі, разбіраюць сітуацыю banki24.by.

Вядома, як вызначаецца сярэдняя зарплата. Яе выводзяць дзяленнем зарплатнага фонду на колькасць работнікаў. Бо ў кожнай арганізацыі ёсць людзі з высокімі адносна астатніх заробкамі, гэта скажае сярэднюю велічыню ў бок завышэння.

Больш адэкватнае ўяўленне дае медыянны заробак. У Беларусі яго лічаць 2 разы на год. Паводле апошніх даных медыяна на чвэрць ніжэй за сярэднюю. Калі хочаце даведацца, на якія грошы выжывае шараговы беларус, знайдзіце медыяну і вылічыце з яе падаткі і зборы. Паводле нашых ацэнак, гэта прыкладна 900 BYN на рукі. Пры гэтым медыяна у Мінску вышэй за гэтую велічыню, а ў абласцях — ніжэй.

Апошнія дзесяцігоддзі суправаджаліся пастаяннай дэвальвацыяй беларускага рубля да долара. У сувязі з гэтым значная колькасць (калі не большасць) грамадзян выкарыстоўвае амерыканскую валюту як своеасаблівую ўліковую адзінку. Сярэдняя налічаная зарплата ў красавіку склала 535 USD. Гэта менш, чым у адносна шчасных 2013-2014 гадах. Тады красавіцкія заробкі дасягалі 565 і 590 USD адпаведна.

Як ва ўсякай валюты, у долара таксама ёсць змена пакупніцкай здольнасці. За кошт інфляцыі гэтая здольнасць памяншаецца. Нават пры нізкіх тэмпах росту цэн у ЗША за дзясятак гадоў назапашваюцца двухзначныя велічыні абясцэньвання.

З 2013 і 2014 гадамі ўсё зразумела: нават намінальна сярэдняя зарплата зараз ніжэй, чым у тыя гады. З улікам абясцэньвання самога долара справа набывае зусім непрыемны абарот: мінус да 2013-2014 гадоў стартуе з 10% і больш.

Можна ўзяць дэвальвацыйны 2011 год. Па афіцыйным курсе красавіцкая зарплата ў 2011-м дасягнула 513 USD. Фармальна заробак у красавіку 2021-га аказаўся на 4,4% вышэй, чым у той час. Аднак успамінаем пра інфляцыю долара — і адразу становіцца зразумела: па курсе НБРБ і з улікам абясцэньвання «амерыканца» пакупніцкая здольнасць цяперашняй зарплаты меншая, чым 10 гадамі раней. Вось такі вынік двух зарплатных пяцігодак.