Друкарня «Карандаш»: Друкаваць не будзем, бо «Радыё Свабода» — экстрэмісцкае
Напярэдадні Дзядоў Радыё Свабода падрыхтавала мапу Усходніх могілак «Беларускі некропаль» з пазначэннем магілаў 50 выбітных беларусаў, якія прысвяцілі жыццё беларускай справе, культуры ці мове. Аднак мінская друкарня палічыла яе антыдзяржаўнай агітацыяй і адмовілася браць замову.
Алена Рыбак, адміністратар павільёну нумар 2 друкарні "Карандаш"
Наклад мапы меў вырабіць друкавальны цэнтр «Карандаш», які знаходзіцца на плошчы Незалежнасці ў Мінску. На этапе падрыхтоўкі да друку пытанняў не ўзнікла: напярэдадні былі вырабленыя пробныя асобнікі і складзеная замова. Сёння адміністратарка друкарні Алена Рыбак заявіла, што лічыць матэрыялы агітацыйнымі, а Радыё Свабода, сайт якога пазначаны на мапе, — антыдзяржаўным, а таму цэнтр адмаўляецца іх друкаваць.
Алена Рыбак спаслалася на ўнутраную інструкцыю цэнтру «Карандаш»:
— Мы не праводзім друк любых матэрыялаў парнаграфічнай, экстрэмісцкай, нацысцкай, антыдзяржаўнай скіраванасці, а таксама агітацыйных матэрыялаў, якія
ўтрымліваюць прыкметы перадвыбарчай агітацыі, агітацыі па пытаннях рэферэндуму і тых, якія могуць быць ужытыя падчас правядзення грамадска-палітычных акцыяў і кампаніяў.
Свабода пацікавіліся ў Алены Рыбак, пад які з названых пунктаў падпадае друк мапы Усходніх могілак:
— У гэтай мапе спасылаецеся на розныя крыніцы кшталту Радыё Свабода і гэтак далей. Толькі што я наведала гэты сайт — сайт Радыё
Свабода — і канкрэтна пабачыла, што яны там вельмі актыўна размяшчаюць розныя карыкатуры на нашых супрацоўнікаў КДБ. Мякка кажучы, іх гонар
і годнасць, відавочна, зневажаюцца, — падкрэслілаАлена Рыбак.
На пытанне, ці з’яўляецца сайт Свабоды забароненым, экстрэмісцкім ці антыдзяржаўным, адміністратарка друкарні адказала:
— Асабіста я думаю, што так. Можа, ён і не забаронены, але я там знайшла фатаграфію, якая зневажае супрацоўнікаў КДБ.
— Ці вы надрукуеце мапу, калі там ня будзе спасылкі на сайт Радыё Свабода?
— У мяне ёсць сумневы, хоць і не было магчымасці пачытаць файл, але не магу стоадсоткава гарантаваць, што вы там ні да чаго
экстрэмісцкага не заклікаеце.
— То бок, вы лічыце, што мапа Усходніх могілак можа быць экстрэмісцкім матэрыялам?
— Я расцэньваю, што гэты матэрыял можа выкарыстоўвацца не ў нейкіх рэкламных, а ў мэтах закліку да нейкіх дзеянняў. Сама
мапа — не, але мяне непакоіць, што ў вас тут паўсюль стаіць спасылка на Радыё Свабода са сваімі заклікамі, якое высмейвае на сваім сайце нашых
аператыўных упаўнаважаных асобаў, выстаўляе іх у дурным святле.
— Дык у Беларусі забаронена рэкламаваць Радыё Свабода?
— Запраста. Але не ў тым выпадку, калі яно зневажае нашых людзей. Гэта сайт, які сябе пазіцыянуе як скрайне... як гэта сказаць... зневажае людзей.
І я не ведаю, якія мэты вы пераследуеце, — заявіла Алена Рыбак, адміністратарка цэнтру «Карандаш».
* * *
«Беларускі нацыянальны некропаль» — так называецца праект Радыё Свабода, мае на мэце пашырыць веды пра беларускіх культурных і грамадскіх дзеячаў
і ўшанаваць іх памяць. У яго межах плануецца выдаць мапы-схемы мінскіх могілак з пазначэннем месцаў пахаванняў выбітных дзеячаў. Усе мапы будуць неўзабаве даступныя ў
інтэрнэце.
Першая анлайн-экскурсія па Усходніх могілках, а таксама электронная мапа з пазначэннем магілаў выбітных беларусаў — неўзабаве з’явіцца
на нашым сайце.
Вось як выглядае мапа, якую «Карандаш» адмовіўся друкаваць:
