У Беларусі адбываецца па 10 палітычных працэсаў на дзень. Хронікі рэпрэсій 31 студзеня
Праваабаронцы падлічылі палітычныя працэсы за пяць дзён. Вынік шакіруе: праз пяць гадоў пасля 2020-га ў Беларусі за пяць дзён адбыўся 51 палітычны працэс. І гэта толькі тое, што вядома «Вясне». Хіба можна казаць пра «перагортванне старонкі»? З дапамогай праваабаронцаў і незалежных СМІ сабралі асноўную інфармацыю пра палітычны пераслед у Беларусі на сёння, 31 студзеня.
Праваабаронцы падрыхтавалі чарговую справаздачу аб рэпрэсіях. Так, паводле звестак «Вясны», з 27 па 31 студзеня беларускія суды разгледзелі не менш за 51 крымінальную палітычную справу, па якіх праходзілі 69 чалавек. Прынамсі дзесяць судовых працэсаў прайшлі за зачыненымі дзвярыма. За названы перыяд у палітычных працэсах прынялі ўдзел не менш за 43 суддзяў.
Самым распаўсюджаным палітычным крымінальным артыкулам з'яўляецца «народны» артыкул 342 Крымінальнага кодэкса. Па ёй быў асуджаны 31 чалавек. Таксама на гэтым тыдні сама меней 8 чалавек паўсталі перад судом за «заклікі да санкцый».
Па «паклёпніцкіх» артыкулах да адказнасці было прыцягнута 42 чалавекі.
* * *
Беларуса будуць судзіць праз два гады пасля затрымання. Судовы працэс над Максімам Ермаловічам пачнецца 11 лютага ў Мінскім гарадскім судзе. Яму выстаўленае абвінавачванне паводле двух артыкулаў — «абраза прадстаўніка ўлады» (арт.369 КК) і «ўдзел у экстрэмісцкім фармаванні» (ч. 3 арт. 361-1 КК). Максіму Ермаловічу 31 год, скончыў механіка-матэматычны факультэт БНТУ.
Ермаловіч быў затрыманы яшчэ ў студзені 2023 года. Тады праўладныя Telegram-каналы сцвярджалі, што ён трапіўся на фэйкавую рассылку плана «Перамога». Судовы працэс будзе весці Анжэла Касцюкевіч. Ермаловічу пагражае да шасці гадоў пазбаўлення волі.
* * *
У Мінскім гарадскім судзе пачаўся судовы працэс над палітвязнем Арцёмам Ліцэвічам. Яму выстаўленае абвінавачванне паводле ч. 3 арт. 361-1 КК (стварэнне экстрэмісцкага фармавання) і арт.369 КК (абраза прадстаўніка ўлады). Справу разглядае Святлана Чарапанава. Як паведамляюць праваабаронцы «Вясны», раней Арцём Ліцэвіч быў асуджаны за заклікі да санкцый (арт.361 КК) і ўдзел у пратэстах (арт. 342 КК). Вынік таго суда невядомы. Нядаўна Арцём быў уключаны КДБ у «спіс тэрарыстаў».
* * *
Сямейную пару судзяць па пяці палітычных артыкулах. Леаніда і Антаніну Церабей затрымалі ў чэрвені 2024 года. Іх судзяць за: абразу Лукашэнкі; арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак, альбо актыўны ўдзел у іх; распальванне расавай, нацыянальнай, рэлігійнай альбо іншай сацыяльнай варожасці або варожасці; паклёп у дачыненні да Лукашэнкі; здзек над дзяржаўнымі сімваламі. Працэс, які вядзе Мікалай Рачынскі, пачаўся 29 студзеня ў Гродзенскім абласным судзе.
У пары ёсць дзіця — маці пакідалі пад хатнім арыштам з ім.
* * *
Пявучага мужчынскага хору «Усіхсвяцкі» Даніэля-Ландсея Кейту абвінавачваюць па «народным» артыкуле 342 частка 1 КК. Працэс, які пачаўся 22 студзеня ў судзе Маскоўскага раёна Мінска, вядзе Таццяна Піражнікава. Пра затрыманне маладога чалавека стала вядома ў чэрвені 2024 года.
Даніэль-Ландсей Кейта — пявучы мужчынскага хору «Усіхсвяцкі». Вядома, што ў 2018 годзе ён скончыў Рэспубліканскі музычны каледж па класе «харавое дырыжыраванне». Лаўрэат I ступені рэспубліканскага конкурсу маладых вакалістаў імя Шаляпіна і лаўрэат III ступені міжнароднага конкурсу маладых вакалістаў імя Шаляпіна.
* * *
У «Спіс экстрэмістаў» дадалі яшчэ 16 чалавек — цяпер у ім 4900 прозвішчаў. Міністэрства ўнутраных спраў 31 студзеня зрабіла традыцыйны пятнічны апдэйт «Пераліку грамадзян Беларусі, замежных грамадзян або асоб без грамадзянства, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці». Сярод іншых у спіс дадалі асуджанага за ахвяраванні беларускім добраахвотнікам Міхаіла Фандо, айцішніцу Анастасію Жыльскую, асуджанага да 20 гадоў калоніі Дзмітрыя Асіюка.
* * *
Магілёўца, які адбіваўся ад губазікаўцаў у цывільным, будуць судзіць за замах на забойства, але як «асобу, якая здзейсніла грамадска небяспечнае дзеянне». Гэта значыць, што яму не пагражае крымінальнае пакаранне, але да яго будуць прымяняць прымусовыя меры бяспекі і лячэння, тлумачыць юрыст «Вясны» Павел Сапелка.
Раней паведамлялася, што 62-гадовага Аляксандра Кандрычына абвінавачвалі ў замаху на забойства, гвалце ў дачыненні да міліцыянта і ў незаконным абароце зброі. Працэс пачнецца ў Магілёўскім абласным судзе 11 лютага. Суд будзе закрытым.
«Будзе разглядацца пытанне аб накіраванні яго на прымусовае псіхіятрычнае лячэнне. Гэта значыць, што не будзе стаяць пытання аб прызнанні або непрызнанні яго вінаватым — ён альбо прызнаны недзеяздольным на момант здзяйснення злачынства, альбо захварэў пасля здзяйснення злачынства, і цяпер недзеяздольны», — адзначыў Павел Сапелка.
Аляксандр Кандрычын 23 верасня 2024 года адбіваўся з нажом ад пераапранутых у цывільнае губазікаўцаў. Па версіі міліцыі, да яго падышлі «для прафілактычнай гутаркі» — хоць па заканадаўстве пасярод вуліцы падобныя юрыдычныя дзеянні адбывацца не могуць. Магчыма, яго спрабавалі затрымаць.
Што адбывалася далей, не да канца зразумела. Паводле версіі міліцыі, Кандрычын дастаў нож і стаў адбівацца: «не менш за два [удары аднаму губазікоўцу] і пяць удараў [іншаму], у тым ліку ў вобласць грудной клеткі». Паведамлялася, што адзін з іх нібыта трапіў у рэанімацыю.
У кішэні мужчыны знайшлі самаробны пісталет, але незразумела, ці быў ён зараджаны. Кандрычын на міліцэйскім відэа казаў, што не памятае гэтага.
Суддзя — Васіль Галкоўскі. Да 2024 года ён працаваў у судзе Бабруйска, а потым пайшоў на павышэнне ў Магілёўскі абласны суд.
* * *
Следчы камітэт 31 студзеня 2025 года завёў крымінальную справу супраць Станіслава Буйніцкага паводле арт. 243 ч. 2 КК (ухіленне ад выплаты падаткаў, што пацягнула прычыненне шкоды ў буйным памеры). Станіслаў Буйніцкі — уладальнік фірмы «Форт», якая валодае будынкам на вуліцы Будзённага, 48а, дзе знаходзіцца Генеральнае консульства Польшчы.
Сам 72-гадовы Буйніцкі з 1999 года жыве ў Беластоку. Нерухомасць на вуліцы Будзённага, 48а арыштавалі альбо канфіскавалі ў яго ўжо некаторы час таму, паведаміла адна з крыніц Hrodna.life.
Фірму сярод іншага абвінавачвалі ў тым, што яна не хоча мяняць шыльду з назвай вуліцы пасля таго, як адрас Будзёнага, 48а памянялі на праезд Эміля Чэчкі, 2.
У 1990-я гады Станіслаў Буйніцкі быў намеснікам старшыні Саюза палякаў на Беларусі. Ён эміграваў у Польшчу па палітычных прычынах, атрымаў польскае грамадзянства. Пры гэтым праз фірму «Форт» бізнэсмен працягваў валодаць офісным будынкам на Будзённага, 48а. Дзякуючы гэтаму будынак быў ці не адзіным месцам у Гродне, дзе маглі здымаць офісы палітычныя партыі і грамадскія арганізацыі, якім па палітычных прычынах адмаўлялі ў арэндзе ў іншых месцах.